PROGRAM XX FESTIWALU NAUKI W IPPT PAN
SPOTKANIE KLUBOWE, 28 września 2016, godz. 17.00, IPPT PAN
- Świat sensorów i Internet rzeczy w kontekście starzejącego się społeczeństwa
dr Marcin Lewandowski
Szacuje się, że od 2010 do 2030 roku, liczba osób powyżej 65 roku życia wzrośnie o 40%. Te poważne zmiany demograficzne wymagają już teraz poszukiwania rozwiązań, które zagwarantują im dobrostan i umożliwią niezależne funkcjonowanie.
Dzięki technologii „Internetu rzeczy”, komputery będą mogły monitorować świat wokół nas, żeby lepiej rozumieć i kontrolować zachodzące procesy i ułatwiać nam życie. Funkcjonowanie tych systemów opiera się na sensorach, komunikacji bezprzewodowej oraz automatycznej analizie dużych zbiorów danych (tzw. Big-data).
Na spotkaniu spróbujemy przybliżyć te technologie oraz wskazać kierunki ich rozwoju. Pokażemy możliwe scenariusze ich praktycznego wykorzystania a także zagrożenia dla prywatności.
SPOTKANIE WEEKENDOWE, 24-25 września 2016, godz. 09.00-16.00, Pałac w Jabłonnie
- Foki, stetoskopy i komunikacja prenatalna: wybrane zagadnienia i projekty z bioakustyki
lek. Karolina Nowak (doktorantka z Kliniki Endokrynologii Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego), dr Łukasz Nowak (IPPT PAN)
W jaki sposób ssaki morskie rozmawiają pod wodą? Czy nurkowie będą mówić jak foki?
Jak działa echolokacja u delfinów? Czy możemy skorzystać z tej wiedzy, by pomóc niewidomym?
W jaki sposób dzieci w brzuchu matki mogą słyszeć dźwięki? Czy ma sens puszczanie im np. arii operowych, czy głośne czytanie książek?
Prowadzący przedstawią ciekawe eksperymenty w taki sposób, aby każdy z obecnych mógł je sam osobiście przeprowadzić.
LEKCJE FESTIWALOWE w IPPT PAN
26 września 2016
- A jednak… nano, czyli dlaczego rzeczy małe są znacznie ważniejsze niż duże
dr inż. Tomasz Kowalczyk
Nanowłókna polimerowe doskonale naśladują strukturę podstawowych elementów budowy ludzkiego organizmu. Dzięki temu mogą być z powodzeniem używane do tworzenia implantów, graftów i rusztowań w medycynie regeneracyjnej i chirurgii. W dwuczęściowym spotkaniu przedstawię wprowadzenie teoretyczne w fascynujący świat nanotechnologii, ze szczególną uwagą poświęconą zastosowaniom medycznym. Część praktyczna lekcji będzie obejmowała pokaz otrzymywania nanowłókien w laboratorium oraz prezentację materiałów wykonanych dla medycyny. Czynny udział uczestników spotkania festiwalowego będzie mile widziany.
27 września 2016
- Porowata przyroda - od atomu do kości i betonu
dr hab. Przemysław Ranachowski, dr inż. Ryszard Wojnar, dr hab. inż. Daria Jóźwiak-Niedźwiedzka
Lekcja festiwalowa ma charakter lekcji z przyrody i ma dwa wątki przewodnie: wątek teoretyczny obejmujący fascynujące zagadnienie ośrodków porowatych w różnych skalach w przyrodzie i technice oraz wątek praktyczny – dotyczący wyznaczania własności betonu metodami optycznymi i akustycznymi. Lekcja będzie uzupełniona elementarnym wprowadzeniem do zagadnienia. - Makro, mikro i nano warstwy – ich rola w przyrodzie i technice
dr Grzegorz Starzyński, dr Neonila Levintant-Zayonts, dr inż. Dariusz Jarząbek, dr hab. inż. Stanisław Kucharski, prof. IPPT
Warstwa wierzchnia jest wszędzie: natura wyposażyła w nią wszystkie żywe organizmy. Skóra człowieka, łuski ryby, kora drzew to tylko niektóre tego przykłady. Ze względu na nie do końca zdefiniowaną jej strukturę, nurtowała naukowców od bardzo dawna: - co to jest warstwa wierzchnia? - czy nie ma elementu bez warstwy wierzchniej? - gdzie się zaczyna i gdzie się kończy? - czy powierzchnia to warstwa wierzchnia, czy oddzielny twór? - dlaczego w różnych skalach warstwa wygląda inaczej? Na te i szereg innych pytań spróbujemy odpowiedzieć podczas spotkania o roli warstwy wierzchniej w zastosowaniach inżynierskich. Pokażemy też unikalne urządzenia do wytwarzania warstw, a także do mierzenia ich własności.
28 września 2016
- Świat sensorów i Internet rzeczy
dr Marcin Lewandowski
Jesteśmy otoczeni komputerami, smartfonami i innymi urządzeniami elektronicznymi. Wszystkie te systemy są wyposażone w różnego rodzaju czujniki (np. temperatury, siły, położenia). Złożone systemy, np. współczesne samochody, mają ich nawet ponad 100! Ale to nie koniec. Liczba i zakres zastosowań sensorów dynamicznie rośnie, tak, że w najbliższych latach nie tylko będziemy nimi otoczeni, będziemy je mieli na sobie i w sobie! Sygnały i informacje z tych wszystkich czujników będą spływały bez naszego udziału do Internetu i tam będą automatycznie analizowane. Dzięki technologii „Internetu rzeczy” komputery będą mogły monitorować świat wokół nas, żeby lepiej rozumieć i kontrolować zachodzące procesy i ułatwiać nam życie.
Na spotkaniu wyjaśnimy i pokażemy jak działają wybrane sensory, co i w jaki sposób mierzą, jak zamieniają wielkości fizyczne na sygnał elektryczny. Zademonstrujemy jak przy pomocy czujników i mikrokontrolera można sterować procesami (np. jasnością światła). Pokażemy także jak małe czujniki bezprzewodowe dostarczają dane do Internetu i jak te dane można analizować, żeby uzyskać z nich więcej informacji. - Czy super szybki transport torowy może być bezpieczny?
dr hab. inż. Tomasz Szolc, prof. IPPT oraz dr inż. Robert Konowrocki
Eksploatacja istniejących konstrukcji inżynierskich związanych z transportem kolejowym w warunkach zwiększonych wymagań użytkowych, związanych ze wzrostem obciążenia oraz prędkości podróżowania wpływa znacząco na uwzględnienie w projektowaniu efektów związanych z dynamiką konstrukcji. Dynamika takich pojazdów wpływa na bezpieczeństwo oraz komfort podróżowania. Podczas proponowanego wykładu poruszone zostaną zagadnienia dotyczące znaczenia nowoczesnej szybkiej kolei oraz przyczyn katastrof z udziałem pojazdów szynowych. Zaprezentowane zostaną wyniki badań eksperymentalnych testów zderzeniowych na podstawie, których budowane są strefy kontrolowalnego rozpraszania energii uderzenia. Przybliżone zostaną ogólnie metody doświadczalne badania skutków zderzeń oraz metody symulacji komputerowej opisujących takie przypadki. W poglądowej formie przybliżone zostaną przykłady zastosowania metod komputerowych do analiz wykolejenia pojazdów oraz badania układów hamulcowych stanowiących jeden z ważnych systemów bezpieczeństwa.
29 września 2016
- Małe jest piękne – rzecz o kryształach polimerowych
dr hab. Paweł Sajkiewicz, prof. IPPT PAN, dr inż. Arkadiusz Gradys
Zajęcia będą składać się z dwóch części – wykładu oraz części laboratoryjnej. W czasie wykładu zostaną omówione struktury uporządkowane (krystaliczne), które powstają w układach bardzo długich cząsteczek polimerowych. W ramach zajęć laboratoryjnych pokazane będą struktury wybranych polimerów, w tym również polimerów biodegradowalnych stosowanych w medycynie regeneracyjnej. Pierwszą z metod badawczych będzie mikroskopia optyczna w świetle spolaryzowanym, pozwalająca nie tylko uwidocznić w pełnej krasie te bardzo małe i wewnętrznie zdefektowane piękne obiekty, lecz również prowadzić pomiary takich struktur. Jako drugą metodę badań struktur krystalicznych tworzących się w polimerach pokażemy skaningową kalorymetrię różnicową, w której mierzone są niezwykle małe efekty cieplne związane z powstawaniem i topnieniem kryształów. Pokazany też będzie unikalny przyrząd, w którym możliwe jest jednoczesne prowadzenie obserwacji mikroskopowych i pomiarów kalorymetrycznych, co pozwala na uzyskanie w jednym eksperymencie informacji z dwóch metod badawczych. - Czy technologia może być inteligentna?
dr hab. inż. Łukasz Jankowski, prof. IPPT, dr inż. Andrzej Świercz, dr hab. inż. Tomasz Zieliński, dr inż. Piotr Pawłowski, dr inż. Grzegorz Mikułowski, dr inż. Grzegorz Suwała, dr inż. Rafał Wiszowaty, dr inż. Krzysztof Kaźmierczak, dr Anita Orłowska, inż. Rami Faraj, inż. Błażej Popławski
Zajęcia podzielone są na dwie części: wykład i pokazy doświadczalne. W pierwszej części spotkania omówimy materiały funkcjonalne (tzw. materiały inteligentne), które zmieniają swoje właściwości pod wpływem działania czynników zewnętrznych. Kontrolowanie tych czynników sprawia, że materiały inteligentne znajdują zastosowanie w innowacyjnych rozwiązaniach technologicznych. W drugiej części zajęć przeprowadzimy pokazy doświadczalne, m.in. z wykorzystaniem wybranych materiałów inteligentnych.
Materiały inteligentne zmieniają swoje właściwości pod wpływem czynników zewnętrznych, co można wykorzystać w innowacyjnych rozwiązaniach technologicznych: wykład i pokazy.
30 września 2016
- Niewidzialny świat - okiem skaningowego mikroskopu elektronowego
mgr inż. Judyta Dulnik (opiekun: dr hab. Paweł Sajkiewicz, prof. IPPT PAN)
Jakiej najmniejszej wielkości obiekty jest w stanie rozróżnić ludzkie oko? Co jest mniejsze od tej granicy i czego nie jesteśmy w stanie dostrzec nieuzbrojonym okiem? Czy poznanie, niewidzialnego świata może pomóc zrozumieć nam zjawiska, które obserwujemy na co dzień? Urządzenie takie jak, skaningowy mikroskop elektronowy (SEM), dzięki wiązce elektronów o bardzo małej długości fali (nawet 0,05 nm) możliwia nam obserwację fascynującego świata w skali nano. W czasie zajęć zostanie wyjaśnione jakie przedmioty możemy obrazować przy pomocy SEM. Wędrówkę od makro do nano świata zaczniemy od przyjrzenia się małym organizmom, a skończymy na rozwijającej się hodowli komórek na nanowłóknach. - Regeneracja kolana z wykorzystaniem trójwymiarowych struktur polimerowych
dr inż. Dorota Kołbuk, mgr inż. Piotr Denis, mgr inż. Olga Urbanek
Wykład będzie obejmować omówienie zagadnień uszkodzeń więzadeł kolanowych i tkanki chrzęstnej. Zostaną zaprezentowane współczesne metody leczenia, ze szczególnym zwróceniem uwagi na regenerację z wykorzystaniem trójwymiarowych struktur polimerowych. Uczestnicy będą mogli obejrzeć proces elektroprzędzenia, który umożliwia formowanie struktur niezwykle podobnych do tych znajdujących się w ludzkich tkankach. Zaprezentowane zostaną również badania właściwości mechanicznych oraz badania biologiczne w warunkach in-vitro w kierunku zastosowania struktur 3D w medycynie regeneracyjnej.
Szczegółowe informacje udziela mgr inż. Katarzyna Parkitna, tel. 22 826 12 81 wew. 234.
Udział w lekcji festiwalowej jest możliwy po wcześniejszym pisemnym zgłoszeniu na: http://festiwalnauki.edu.pl/. Po zamknięciu naboru, w wyjątkowych przypadkach, możliwy jest jeszcze kontakt bezpośredni z IPPT PAN, e-mail:
.
Liczba miejsc jest ograniczona. Decyduje kolejność zgłoszeń.
Udział w lekcji festiwalowej jest możliwy po wcześniejszym pisemnym zgłoszeniu na: http://festiwalnauki.edu.pl/. Po zamknięciu naboru, w wyjątkowych przypadkach, możliwy jest jeszcze kontakt bezpośredni z IPPT PAN, e-mail:
Liczba miejsc jest ograniczona. Decyduje kolejność zgłoszeń.