Prace IPPT PAN z roku 2000

 

POWRÓT

 

1.       KLECHA Tadeusz - Investigation of Surface Wave Operators in a Nonhomogeneous Anisotropic Elastic Half-space. - Warszawa 2000 s.  11. - Prace IPPT    5/2000.

2.       GUBRYNOWICZ Ryszard - Komputerowe modelowanie artykulacji głosek języka polskiego. - (Praca habilitacyjna). - Warszawa 2000 s.  217. - Prace IPPT    4/2000.

3.       BANASZEK J., KOWALEWSKI T.A., FURMAŃSKI P., REBOW M., CYBULSKI A., WIŚNIEWSKI T.S. - Konwekcja naturalna z przemianą fazową w układach jednoskładnikowych i binarnych. - Warszawa 2000 s.  131. - Prace IPPT s.  3/2000.

4.       WÓJCIK Janusz - Nieliniowe odbicie i transmisja akustycznej fali płaskiej. - Warszawa 2000 s. 28. - Prace IPPT    1/2000

5.       SOBCZYK Kazimierz - Information Dynamics. Premises, Challenges and Results. - Warszawa 2000 s. 32. - Prace IPPT    2/2000

 

KLECHA Tadeusz

Investigation of Surface Wave Operators in a Nonhomogeneous Anisotropic Elastic Half-space.

Warszawa 2000 s.  11.

Prace IPPT    5/2000.

 

   In the paper new alternative approach to surface wave problem in a nonhomogeneous anisotropic elastic semi-space in terms of stress tensor components vanishing on semi-space boundary is presented. This approach allows to perform analysis of surface wave using Green’s function theory similar as is it done for Sturm-Liouville operators in the space of unbounded measure.

 

GUBRYNOWICZ Ryszard

Komputerowe modelowanie artykulacji głosek języka polskiego.

(Praca habilitacyjna).

Warszawa 2000 s.  217.

Prace IPPT    4/2000.

 

   W pracy przedstawione zostaną podstawowe aspekty akustyczne mowy, zaś zagadnienia fonetyczne, fonologiczne i lingwistyczne zostaną uwzględnione tylko w takim stopniu, na ile te cechy strukturalne mowy znajdują swoje odzwierciedlenie w fizycznej strukturze sygnału mowy. Wszystkie omawiane zagadnienia związane z akustyką mowy będą oparte na przykładzie dźwięków mowy języka polskiego wypowiedzianych w tekstach mowy ciągłej, zarejestrowanych w bazie BABEL.

   Omówiony zostanie układ artykulacyjny, jego budowa anatomiczna oraz funkcje jego poszczególnych elementów, a następnie będą podane zasadnicze informacje dotyczące zasobu dźwięków mowy polskiej, ich cech fonetyczno-akustycznych, klasyfikacji i podstawowych parametrów fizycznych stosowanych przy ich opisie. Istotna część pracy jest poświęcona teorii generacji akustycznego sygnału mowy, która stanowi podstawę przyjętej metody modelowania artykulacyjnego toru głosowego. W oparciu o powyższą teorię opisano zasady komputerowego modelowania układu artykulacyjnego mowy i wykorzystania modelowania artykulacyjnego do badań cech akustycznych określonych dźwięków mowy, bądź ich cech supersegmentalnych, na przykład melodii mowy, akcentu itp. Przedstawione będzie opracowane w Pracowni Akustyki Mowy Zakładu Akustyki Cybernetycznej IPPT PAN oryginalne oprogramowanie zastosowane w badaniach do modelowania funkcji transmitancji toru głosowego wyznaczanej dla dźwięków mowy zaliczanych do klasy rezonantów. Omówione będą otrzymane wyniki modelowania dla tej klasy głosek o przebiegu ustalonym oraz niestacjonarnym, a także dla ich wybranych połączeń. W zakończeniu omówione będą aspekty praktyczne komputerowego modelowania toru głosowego, m. in. jako jednej z form poznawania cech fonetyczno-akustycznych dźwięków mowy.

 

BANASZEK J., KOWALEWSKI T.A., FURMAŃSKI P., REBOW M., CYBULSKI A., WIŚNIEWSKI T.S.

Konwekcja naturalna z przemianą fazową w układach jednoskładnikowych i binarnych.

Warszawa 2000 s.  131.

Prace IPPT s.  3/2000.

 

   W pracy przedstawiono wyniki badań eksperymentalnych i analiz teoretycznych konwekcji swobodnej w zamarzających układach jednoskładnikowych (woda, n-octadecan) i binarnych (wodne roztwory soli). Celem tych studiów było dokładniejsze, jakościowe i ilościowe, poznanie fizyki złożonych mechanizmów wymiany ciepła w procesach przemian fazowych ciecz-ciało stałe, występujących powszechnie w naturze i technice. Na zbudowanym stanowisku pomiarowym przeprowadzono wnikliwe badania procesu zamarzania czystej wody poprzez wizualizację chwilowych pól prędkości i temperatury, przy wykorzystaniu zawiesiny ciekłych kryształów jako cząstek wskaźnikowych sekwencyjnej korelacji i komputerowej rejestracji obrazów przepływu oraz termografii w podczerwieni do pomiaru i rejestracji pola temperatury ścianek bocznych kuwety pomiarowej. Uzyskane szczegółowe obrazy struktury przepływu, pól prędkości i temperatury oraz chwilowych położeń granicy rozdziału faz dają obraz znaczącej roli konwekcji swobodnej w przebiegu analizowanego zjawiska. Mogą być też wykorzystane jako eksperymentalny wzorzec do weryfikacji dokładności i wiarygodności modeli symulacji komputerowej procesów przemian fazowych w układach jednoskładnikowych. Badania wizualizacyjne konwekcji swobodnej w zamarzających wodnych roztworach chlorku sodu pokazują stagnację przepływu w stanie ustalonym. W celu lepszego poznania przyczyn tego efektu dokonano pomiaru stężenia soli NaCl metodą sond rezystancyjnych z jednoczesną rejestracją pola prędkości oraz analizy frontu zmiany gęstości, wywołanej zmianą koncentracji NaCl, przy użyciu techniki smugowej Schlierena. Wstępne rezultaty pomiarów pola prędkości i koncentracji wskazują na wyraźną stratyfikację przepływu. Zaproponowano nową metodę opisu procesów wymiany ciepła i składnika w obszarze dwufazowym („mushy zone”), pojawiającym się przy krzepnięciu układów binarnych, w której makroskopowe, efektywne właściwości termofizyczne wyznaczane są na podstawie uśrednień po zbiorze różnych realizacji mikrostruktury ośrodka. Opracowano modele numeryczne i bibliotekę programów metody elementów skończonych do symulacji nieustalonych zjawisk krzepnięcia i topnienia z konwekcją w fazie ciekłej dla układów binarnych o złożonej, dwuwymiarowej geometrii. Oparto je na modelu pojedynczego kontinuum, teorii roztworów, entalpowym opisie procesu przemiany fazowej oraz modelowaniu obszaru dwufazowego jako anizotropowego medium porowatego. Obliczeniowo-efektywne algorytmy tych programów uzyskano przez zastosowanie sekwencyjnego i iteracyjnego rozwiązania sprzężonych układów równań zachowania masy pędu, składnika i energii oraz różnych technik rozdziału w czasie. Wykorzystano je następnie w analizie wpływu anizotropii przepuszczalności i przewodności cieplnej oraz dyspersji ciepła na procesy transportu w obszarze dwufazowym, na przykładzie rozcieńczonych roztworów wodnych chlorku amonu.

 

WÓJCIK Janusz
Nieliniowe odbicie i transmisja akustycznej fali płaskiej.
Warszawa 2000 s. 28.
Prace IPPT    1/2000

 

   W pracy analizowane i rozwiązywane jest klasyczne zagadnienie odbicia i transmisji fali płaskiej w opisie nieliniowym. Zakładamy dwa przylegające ośrodki o płaskiej granicy między nimi. Parametry charakteryzujące własności nieliniowe (wykładnik adiabaty lub parametr nieliniowości), absorbcyjne (słabosygnałowy współczynnik absorpcji) i równowagowe (gęstość, równowagowa prędkość dźwięku) ośrodków mogą doznawać „skoku” na granicy. Na granicę, prostopadle do niej, pada fala płaska. Zaburzenie w ośrodku pierwszym przedstawiono w postaci superpozycji fali padającej i odbitej, w ośrodku drugim w postaci fali transmitowanej. Na bazie nieliniowych równań akustyki, zakładając ciągłość pól prędkości i ciśnienia wyznaczono operatory odbicia i transmisji prędkości i ciśnienia. Są to operatory nieliniowe względem pola fali padającej. Stwierdzono, że, przy powierzchni granicznej powstaje warstwa „odbijająco-transmitująca”. Ma ona decydujący wpływ na przebieg i opis zjawiska nieliniowego odbicia i transmisji. Dochodzi w niej do nieliniowego sprzężenia zwrotnego fali odbitej i padającej. Jest to jedna z podstawowych różnic między zjawiskiem nieliniowym i liniowym gdzie takiego sprzężenia nie ma. Jest to omawiane w rozdziale VI. Podano równania fali padającej, odbitej i transmitowanej. W przypadku ośrodków klasycznie lepkich i w obszarach asymptotycznych (poza warstwą odbijającą) są to równania Burgersa. We wnioskach przeprowadzono uzupełniającą dyskusję otrzymanych operatorów i eksperymentalnego znaczenia uzyskanych wyników. Podano przykład efektywnego zastosowania analizy przeprowadzonej w rozdziale VI w rozwiązywaniu zagadnień nieliniowej propagacji w warunkach omawianych w pracy.

 

SOBCZYK Kazimierz
Information Dynamics.
Premises, Challenges and Results.
Warszawa 2000 s. 32.
Prace IPPT    2/2000

 

   In varoius fields of contemporary research information and dynamics are becoming the key terms. Theoretic information reasoning is well known in physics, especially in thermodynamics where the relationship between the statistical (or, informational) entropy of the system and its thermodynamical entropy has been studied since a long time. Information theory is especiallly relevant to data processing and statistical inference. Generally speaking, the apparatus of information theory is applicable to any probabilistic system of observatins since whenever we make statistical oservations (or design and conduct statistical experiments) we seek information.

   When the language of information theory (the concepts of entropy, mutual information between random variables and processes, information rate, maximum entropy formalism, information flow etc.) is used in connection with system dynamics we come to the notion of information dynamics.

   The objective of this report is to show a potential of the basic information theoretic methodology for the analyysis of various problems of system dynamics. In particular, we wish to indicate some challenges and expound our recent results on the maximum information entropy approach to the analysis of stochastic dynamical systems.