Prace IPPT PAN z roku 1991

In the paper the approximate way of the sound equivalent level L eq [dB(A)] calculation is chosen for the highway models composed of point sources. The influence of the sources spacing and their individual position is established.

BURAK Dariusz, NASALSKI Wojciech

Soliton Formation from the incident Gaussian Beam in Kerr Medium.

Warszawa 1991 s. 14.

Prace IPPT 35/1991.

The self-focusing of Gaussian beam entering the nonlinear Kerr medium is investigated using the inverse scattering method. The Gaussian field distribution in a transverse cross- section is assumed as an initial condition for the nonlinear Schrödinger equation. A threshold condition of self-focusing as a condition of the soliton appearance in the spectrum is given. The evolution of an initial Gaussian envelope into soliton envelope is studied and the condition of self-trapping in the near field is found.

NASALSKI Wojciech, SAMBORSKI Witold

Transfer Matrix for the Nonspecular Diffraction of Gaussian Beams.

Warszawa 1991 s. 11.

Prace IPPT 42/1991.

Nonspecular deformations of a Gaussian beam interacting with a multilayered, planar dielectric structure are described in terms of the complex ray formalism. A 3-D ray transfer matrix of structure is built and relations between the transfer matrix elements and real beam distortions are derived.

PETRYK Henryk

The Energy Criteria of instability of Equilibrium and of Quasi-static Deformations in Time-independent Inelastic Solids.

Warszawa 1991 s. 67.

Prace IPPT 1/1991.

Conditions sufficient for instability of deformation are examined for a class of incrementally nonlinear, time-independent inelastic solids. Instability of a quasi-static deformation process (path) at varying loading is distinguished from a narrower concept of an unstable equilibrium state. The energy criterion is extended to deformation paths under general assumptions which ensure that the incremental boundary value problem can be given a variational formulation. For a discretized problem, fulfillment of the instability criterion along a path is shown to imply either instability of equilibrium states in a dynamic sense or persisting possibility of quasi-static bifurcation at varying loading. For a continuum, the instability at varying loading is interpreted as sensitivity of the incremental deformation to vanishingly small perturbing forces. A simple model study of column buckling and sheet necking is presented to illustrate the theory. The energy criterion is specified for a material element imbedded in a deforming continuum, and the predicted instability is then shown to be associated with vanishing speed of propagation of certain acceleration waves. The related possibility of shear band formation in a dynamic process initiated by a vanishingly small disturbance or in a quasi-static deformation process initiade at a bifurcation point is discussed.

JARECKI Leszek

Wpływ pola elektrycznego na kinetykę nukleacji.

Warszawa 1991 s. 59.

Prace IPPT 2/1991.

W pracy rozwinięto model zarodkowania krystalizacji w polu elektrycznym zaproponowany wcześniej dla układów w polach orientujących [20, 22]. Model bierze pod uwagę rozkłady kątowe zarodków i uwzględnia wpływ dyfuzji rotacyjnej zarodków na kinetykę zarodkowania.

Przeprowadzono analizę stanu orientacji fazy amorficznej w polu elektrostatycznym, gdzie cząsteczki wykazują jednoosiową symetrię polaryzowalności i obdarzone są trwałym momentem dipolowym. Przedstawiono wyrażenia na energię swobodną tworzenia agregatów polarnej i niepolarnej fazy krystalicznej w zależności od kąta orientacji w polu, przy założeniu jednoosiowej symetrii tensora polaryzowalności sieci krystalicznej.

Przedstawiono rozwiązanie równania ciągłości na rozkład wielkości i orientacji agregatów, uwzględniające wzrost i dyfuzję rotacyjną agregatów, gdzie siłą napędową tych procesów jest energia swobodna wzrostu i energia swobodna agregatów w polu. Rozwiązanie ma postać rozwinięcia względem parametru kinetycznego, będącego stosunkiem stałej dyfuzji rotacyjnej zarodka i stałej kinetycznej reakcji agregatu z elementem pojedynczym.

Wyprowadzono wyrażenie na kątowy rozkład szybkości zarodkowania, w postaci rozwinięcia względem przyjętego parametru., gdzie występuje wyraz niezależny od dyfuzji, oraz wyrazy pochodzące od dyfuzji rotacyjnej i wzrostu zarodka w układzie zaburzonym procesem dyfuzji.

Dyskutowane są numerycznie wyznaczone rozkłady kątowe szybkości nukleacji i poprawki dyfuzyjne w zależności od natężenia pola, temperatury dla zarodków fazy polarnej i niepolarnej polifluorku winylidenu.

HOŁA Jerzy, RANACHOWSKI Zbigniew

Metoda emisji akustycznej w zastosowaniu do badania betonu.

Warszawa 1991 s. 28.

Prace IPPT 26/1991.

Zamierzeniem niniejszej pracy jest możliwości wykorzystania metody emisji akustycznej w badaniach betonu. W opracowaniu zawarto między innymi podstawowe informacje o emisji akustycznej jako zjawisku i metodzie badawczej, opis parametrów pomiarowych i układu pomiarowego, a także opis zagranicznej - spotykanej w kraju - krajowej aparatury. Omówiono w sposób przekrojowy rezultaty eksperymentów i prac badawczych, uzyskane w kraju w ostatnim dziesięcioleciu. Wskazano bibliografię zawierającą szczegółowe dane, dotyczące zarówno opisu zrealizowanych eksperymentów i prac, jak i uzyskanych rezultatów.

CABAŃSKA Katarzyna

Analiza statyczna belek na sprężystym podłożu w ujęciu funkcji uogólnionych.

Warszawa 1991 s. 17.

Prace IPPT 27/1991.

W pracy przedstawiono jednolitą metodę analityczną rozwiązania zagadnień statyki belek na sprężystym podłożu typu Winklera w ujęciu teorii dystrybucji. Rozwiązano równanie różniczkowe, opisujące ugięcie belki, z zerowymi warunkami brzegowymi na siłę tnącą i moment gnący. Dla dowolnych przypadków obciążenia wyprowadzono ogólny algorytm rozwiązania zagadnienia. Efektywność algorytmu wykazano na konkretnym przykładzie, a wyniki obliczeń przedstawiono nawykresach.

CIARKOWSKI Adam

Rozwiązanie ścisłe zagadnienia dyfrakcji elektromagnetycznej fali płaskiej na przewodzącej półpłaszczyźnie umieszczonej na granicy ośrodków.

Warszawa 1991 s. 21.

Prace IPPT 3/1991.

W oparciu o metodę Jonesa konstruowane jest rozwiązanie ścisłe 2-wymiarowego zagadnienia dyfrakcji elektromagnetycznej fali płaskiej typu E oraz typu H na doskonale przewodzącej półpłaszczyźnie, umieszczonej na granicy dwóch różnych ośrodków dielektrycznych.

CHYRCZAKOWSKI Stanisław, LIS Tadeusz

Potrzeby energetyczne sektora mieszkaniowego.

Cz. I : Analiza zużycia energii w latach 1980-1985.

Warszawa 1991 s. 30.

Prace IPPT 4/1991.

Praca przedstawia analizę potrzeb energetycznych sektora mieszkaniowego w latach 1980-1985. Zaprezentowano nową metodykę badań, umożliwiającą osiągnięcie dokładniejszych rezultatów niż poprzednie [7,8], które jednak nie odbiegają od wyników osiągniętych wcześniej na tyle, by te ostatnie straciły wartość. Uzyskano raczej generalne potwierdzenie słuszności obu zastosowanych podejść.

Wyznaczono wielkości bezpośredniego zużycia energii w sektorze mieszkaniowym w rozbiciu na poszczególne potrzeby energetyczne (ogrzewanie pomieszczeń, przygotowanie c.w.u., przygotowanie posiłków oraz oświetlenie, napędy i inne). Określono również strukturę nośnikową zużycia energii. Energię zużytą w sektorze mieszkaniowym przedstawiono na tle bezpośredniego zużycia energii w kraju. Pokazano, że sektor mieszkaniowy zużywa od 34 do 38% energii (w zależności od roku), przy czym ok. 74% poświęcane jest tutaj na ogrzewanie budynków.

Sformułowano wnioski dotyczące stanu obecnego oraz perspektyw użytkowania energii w sektorze mieszkaniowym.

CHYRCZAKOWSKI Stanisław, LIS Tadeusz

Potrzeby energetyczne sektora mieszkaniowego.

Cz. II : Ocena wpływu nowych technologii budownictwa mieszkaniowego na zużycie energii na ogrzewanie mieszkań.

Warszawa 1991 s. 41.

Prace IPPT 5/1991.

Praca prezentuje obliczenia możliwych oszczędności energetycznych w sektorze mieszkaniowym w Polsce w latach 1990-2010, mogących powstać w wyniku wdrożenia nowych technologii budownictwa mieszkaniowego. Przedmiotem zainteresowania autorów było określenie zapotrzebowania na energię do ogrzewania budynków mieszkalnych, dominującej (ok. 70%) części potrzeb energetycznych sektora mieszkaniowego.

Zaprezentowano 3 scenariusze budowy nowych mieszkań oraz 1 dotyczący ocieplania mieszkań (budynków) istniejących. Są one zgodne z ostatnio opracowanymi prognozami Ministerstwa Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa. Scenariusze te, operujące prognozowanymi ilościami mieszkań ogółem, uzupełniono o dane dodatkowe, pozwalające na obliczenie liczby mieszkań nowych i poddawanych termorenowacji w kolejnych pięciolatkach w rozbiciu na 3 podstawowe typy zabudowy (zabudowa miejska zwarta, zabudowa miejska rozproszona oraz zabudowa wiejska), a także na wyrażenie wyżej wymienionych prognoz ilościowo w jednostkach powierzchni użytkowej budynków.

Przedyskutowano stan obecny i przyszłe zamierzenia dotyczące uregulowań normowych w zakresie ochrony cieplnej budynków nowowznoszonych i poddawanych termorenowacji. Pozwoliło to, dysponując specjalnie opracowanym do tych celów programem komputerowym TERM3, na obliczenie zapotrzebowania energetycznego typowych (modelowych) budynków mieszkalnych (21 wielorodzinnych i 26 jednorodzinnych), wykonanych zgodnie z różnymi wymaganiami normowymi. Budynki te (opracowane w COBPBO) są reprezentatywne dla całego obecnego budownictwa mieszkaniowego w Polsce. Dysponując następnie prognozami dotyczącymi przewidywanych struktur budownictwa (wysokościowej, technologicznej i innych) w latach 1990-2010, wyznaczono udziały poszczególnych budynków modelowych w różnych typach zabudowy, a w konsekwencji odpowiednie średnie ważone.

W ten sposób wyznaczono teoretycznie zapotrzebowanie na energię użyteczną do ogrzewania budynków w latach 1985-2010. Posiadając dane dotyczące struktur zasilania budynków w poszczególne nośniki energii oraz sprawności eksploatacyjnych różnych typów urządzeń ogrzewczych, wyznaczono zapotrzebowanie na energię finalną zużywaną na cele grzewcze.

Założono prognozę poprawy standardu cieplnego w budynkach istniejących oraz nowowznoszonych, bazująca na zasadzie stopniowego zmniejszania się wskaźnika jednostkowego zużycia energii na ogrzewanie. Określono następnie prognozowane zużycie energii finalnej na ogrzewanie budynków sektora mieszkaniowego. Przedyskutowano również efekty wynikające z ponadnormatywnego zużycia energii cieplnej w wielorodzinnych budynkach miejskich oraz z niedogrzewania budynków na wsi.

Wykazano, że odpowiednia polityka w zakresie oszczędzania energii w zasobach mieszkaniowych (budowa odpowiednich nowych budynków oraz ocieplanie starych) może doprowadzić do znacznych oszczędności energetycznych, jednakże nie będą one tak znaczące, jak się spodziewano dotychczas, tj. pomimo prowadzenia w szerokim zakresie prac ocieplających w budynkach istniejących i wprowadzenia ostrych wymagań termoizolacyjnych w stosunku do budynków nowowznoszonych, nie uda się sprowadzić zużycia energii na cele grzewcze w r. 2005 do poziomu zużycia z r. 1985.

DANICKI Eugeniusz

Rozpraszanie AFP na metalowym dysku eliptycznym na anizotropowym podłożu piezoelektrycznym.

Warszawa 1990 s. 28.

Prace IPPT 14/1990.

Rozważana jest akustyczna fala powierzchniowa (AFP) propagująca się na podłożu piezoelektrycznym dowolnie anizotropowym. Z falą tą sprzężona jest fala potencjału elektrycznego, poprzez którą oddziałowuje ona z doskonale przewodzącym (nieważkim) dyskiem położonym na powierzchni podłoża. Przedstawiona jest perturbacyjna teoria rozpraszania AFP na dysku eliptycznym o dowolnej orientacji względem kierunku propagacji płaskiej, harmonicznej fali padającej. Rozwiązanie, podane w postaci szeregu jest szybko zbieżne w szerokim zakresie liczb falowych AFP. Rozważony jest dysk swobodny i dysk uziemiony, wyznaczony jest ładunek elektryczny generowany na dysku przez rozpraszaną AFP oraz charakterystyka kierunkowa rozpraszania fali. Podane są przykłady numeryczne.

CHYRCZAKOWSKI Stanisław

Ocena kierunków rozwoju budownictwa mieszkaniowego z punktu widzenia zapotrzebowania na paliwa i energię.

Warszawa 1991 s. 46.

Prace IPPT 6/1991.

Praca prezentuje ocenę kierunków budownictwa mieszkaniowego, dokonaną z punktu widzenia zapotrzebowania na paliwa i energię. Na wstępie przeanalizowano kierunki rozwoju budownictwa mieszkaniowego w oparciu o dane literaturowe na ten temat. Szczególną uwagę zwrócono na te zagadnienia technologiczne i na te tendencje w budownictwie, które w bezpośredni sposób wpływają na zużycie paliwa i energii.

Przedstawiono problematykę obliczenia zużycia energii na wznoszenie budynków mieszkalnych. Wykazano, że istnieją tu duże różnice pomiędzy poszczególnymi technologiami wznoszenia budynków. Najmniejszą energochłonnością charakteryzuje się technologia monolityczna (budynki wielorodzinne), największą zaś - technologia z użyciem elementów prefabrykowanych (budynki jednorodzinne).

Przedyskutowano problem zużycia energii na ogrzewanie budynków mieszkalnych, w zależności od technologii ich wykonania, wysokości, formy itp. Pokazano, że o zużyciu energii decyduje tutaj nie tyle technologia wykonania budynku (w sensie klasyfikacji dokonywanej w oparciu o sposób rozwiązania ustroju nośnego), lecz metoda wykonania tzw. obudowy zewnętrznej budynku, która może być, lecz nie musi, związana z technologią wzniesienia budynku jako całości. Istotną rolę odgrywa tutaj również wysokość i forma budynku.

W oparciu o przeprowadzone obliczenia modelowe przedstawiono wnioski dotyczące rozwoju budownictwa, będące ustosunkowaniem się autora do aktualnych kierunków rozwoju budownictwa mieszkaniowego w Polsce. Najważniejsze z nich to:

I. X. W budownictwie wielorodzinnym należy rozwijać monolityczną technikę wznoszenia budynków, równolegle z modyfikowaniem techniki wielkopłytowej i (w ograniczonym zakresie) z rozwojem nowoczesnych odmian techniki murowej.

II. XI. W budownictwie jednorodzinnym należy dążyć do większego zróżnicowania technologicznego, przy zachowaniu możliwie wysokiej izolacyjności termicznej budynków.

III. XII. Jeśli chodzi o wysokość i formę budynków - w budownictwie wielorodzinnym można stosować pełną gamę wysokości budynków, z tym, że przy projektowaniu i wykonywaniu budynków wysokich należy szczególną uwagę zwracać na problemy wentylacji oraz energochłonności użytkowania. W stosunku do budownictwa jednorodzinnego należy preferować budownictwo szeregowe, które jest najbardziej energooszczędne w budowie i eksploatacji.

IV. XIII. Przy planowaniu potrzeb energetycznych sektora mieszkaniowego należy mieć na uwadze, że niezależnie od zakładanego postępu technicznego występuje kilka zjawisk powodujących zwiększenie zużycia energii : postępujący wzrost średniej powierzchni mieszkań, przesuwanie się “środka ciężkości” nowobudowanych mieszkań w kierunku budownictwa jednorodzinnego, podwyższanie komfortu cieplnego w mieszkaniach. Zjawiska te w pewnym stopniu redukują możliwe do osiągnięcia oszczędności energetyczne powstające w wyniku zastosowania nowych technologii budowlanych i instalacyjnych.

V. XIV. Nie uda się rozwiązać problemów energetycznych budownictwa mieszkaniowego bez masowej akcji docieplania budynków starych. Należy jednak przy tym pamiętać, że w odniesieniu do ok. 80% z nich wystąpi tu problem nie tylko termorenowacji obudowy zewnętrznej, lecz również modernizacji i remontu całego budynku.

MEISSNER Mirosław

Generacja dźwięku o dyskretnej częstotliwości przy opływie wnęki głębokiej przez strumień gazu.

(Praca doktorska).

Warszawa 1991 s. 144.

Prace IPPT 8/1991.

W pracy przeanalizowano zjawisko wytwarzania dźwięku o dyskretnej częstotliwości przy opływie wnęki głębokiej przez strumień gazu. Celem pracy było poznanie źródeł i mechanizmu generacji dźwięku oraz weryfikacja dotychczasowych poglądów na ten temat. Wyniki pracy mogą mieć praktyczne zastosowanie w instalacjach przepływowych ze ścianami szczelinowymi, w tunelach aerodynamicznych oraz w przemysłowych systemach transportu gazu.

W przeprowadzonych badaniach doświadczalnych do wzbudzenia oscylacji we wnęce wykorzystano strumień gazu wypływający z dyszy płaskiej. Badania obejmowały pomiar poziomu i częstotliwości składowych dyskretnych oraz rejestrację wybranych widm generowanego sygnału akustycznego. Eksperyment wykazał, że w zakresie prędkości strumienia do 20m/s ma miejsce wzbudzenie i zanik trzech różnych rodzajów drgań: dwóch “tonów warstwy granicznej” oraz modu podstawowego. Mechanizm wytwarzania tych składowych dyskretnych, jak wykazano w pracy, opiera się na dwóch różnych mechanizmach przepływowo-akustycznego sprzężenia zwrotnego. Pierwszy z nich ma związek z oddziaływaniem międzykrawędziowym, natomiast drugi z oddziaływaniem drgań rezonansowych wnęki na zaburzenia warstwy granicznej.

W drugiej części pracy przedstawiono model teoretyczny zjawiska, w którym wykorzystano aproksymację warstwy granicznej za pomocą warstwy wirowej. W modelu tym zaburzenia warstwy opisuje funkcja wychylenia, która spełnia na krawędzi spływowej warunek Kutty-Żukowskiego, natomiast na krawędzi napływowej doznaje skoku, co w modelu liniowym charakteryzuje efekty nieliniowe występujące przy oddziaływaniu warstwy granicznej z krawędzią napływową. Parametry funkcji wychylenia wyznaczono, określając dwiema metodami ciśnienie średnie w płaszczyźnie szczeliny wnęki. W pierwszej metodzie wykorzystano model impedancyjny wnęki głębokiej opływanej przez strumień gazu, natomiast w drugiej rozwiązanie równania falowego dla przepływu równoległego o równomiernym rozkładzie prędkości głównej.

Wyniki obliczeń uzyskane na podstawie modelu teoretycznego porównano z rezultatami badań doświadczalnych. Otrzymano jakościową, a w pewnych zakresach prędkości również ilościową zgodność teorii z eksperymentem.

SYMULACJA komputerowa koparki hydraulicznej oraz sterowanie cyfrowe jej osprzętem

Praca zbiorowa.

Warszawa 1991 s. 126.

Prace IPPT 9/1991.

Praca składa się z czterech części, w których rozważane są problemy symulacji komputerowej oraz sterowania cyfrowego pracą koparki.

W części pierwszej poddano analizie strukturę modeli matematycznych hydromechanicznych układów napędowych, omówiono metody modelowania elementów układu w sposób dogodny dla prowadzenia symulacji komputerowej. Przedstawiono metody analizy modelu matematycznego, w których korzystając ze struktury sygnałów rozłożono ruch na tzw. ruch główny i ruch zaburzeń.

W części drugiej pracy korzystając z metodyki przedstawionej w rozdziale pierwszym przedstawiono model matematyczny rzeczywistego układu hydromechanicznego koparki. Przeprowadzono analizę działania oraz przedstawiono wyniki symulacji komputerowej wybranych cykli pracy rozważanego układu hydromechanicznego.

Część trzecia zawiera wyniki symulacji komputerowej pracy koparki w procesie urabiania gruntu. Symulację prowadzono korzystając z pełnego modelu, powstałego z połączenia modelu części mechanicznej i hydraulicznej koparki oraz modelu urabianego gruntu.

W części czwartej pracy przedstawiono cyfrowe zamknięte układy sterowania, mogące znaleźć zastosowanie jako układy regulacji położenia siłowników hydraulicznych w maszynach roboczych. Odpowiednią jakość regulacji przy zastosowaniu tych układów uzyskano poprzez optymalizację parametryczną regulatora. Dla tego celu zbudowano system doboru optymalnych nastaw sterowników cyfrowych.

Przedstawiono także wyniki eksperymentalnych badań mikroprocesorowego zamkniętego układu sterowania siłownikiem hydraulicznym ze sprzężeniem zwrotnym od położenia siłownika.

TRĄMPCZYŃSKI Wiesław, PŁONECKI Leszek, CENDROWICZ Julian, SZYBA Dionizy

Stanowisko pomiarowe badania narzędzi do robót ziemnych i procesów skrawania gruntu.

Warszawa 1991 s. 63.

Prace IPPT 10/1991.

W pracy omówiono budowę i działanie stanowiska pomiarowego służącego do badania procesów skrawania gruntów. Składa się ono z trzech niezależnych kanałów:

VI. XV. do badań modelowych głównie kinematyki ruchu ośrodka w procesie skrawania.

VII. XVI. do badań w skali półtechnicznej zarówno sił działających na narzędzie jak i kinematyki procesu.

VIII. XVII. do badań kinematyki i dynamiki osprzętu koparki hydraulicznej, ze szczególnym uwzględnieniem oddziaływania ośrodek - narzędzie.

W dwóch ostatnich wykorzystano napęd hydrauliczny wraz z pełnym sterowaniem komputerowym w układzie zamkniętym. System komputerowy pozwala także na zbieranie i opracowanie danych eksperymentalnych.

JASSEM Wiktor, RICHTER Lutosława

Fonetyczno-akustyczna wariantywność samogłosek polskich.

Warszawa 1991 s. 29.

Prace IPPT 11/1991.

W ciągu ostatniego ćwierćwiecza opublikowano znaczną liczbę prac poświęconych wariantywności samogłosek polskich w aspekcie fonetyczno-akustycznym. Dotyczą one, tak z perspektywy lingwistycznej, jak i poza lingwistycznej, przede wszystkim częstotliwości formantowych i ich zmian w funkcji czasu. Częstotliwość dwóch najniższych formantów, z uwagi na prostotę polskiego systemu fonemów wokalicznych, dostarcza informacji tak o przynależności danego segmentu wokalicznego do określonego fonemu, jak i o głosie osoby mówiącej. Złożone i dotychczas w niewielkiej mierze wyjaśnione są współzależności między obwiednią widma segmentu wokalicznego a częstotliwością podstawową. Pozostaje również do zbadania wiele problemów wewnętrzno- i zewnętrznoalofonicznych.

LAPRUS Włodzimierz

Analiza pola elektromagnetycznego w otoczeniu kaustyki metodami asymptotycznymi.

Warszawa 1991 s. 20.

Prace IPPT 12/1991.

Przeanalizowano szereg metod prowadzących do asymptotycznego rozwinięcia pola, opartych na klasycznej optyce geometrycznej, reprezentacji całkowej pola, heurystycznej teorii obszarów Fresnela i teorii fal prostych. Podano odpowiednie formuły asymptotyczne i rozpatrzono wpływ kształtu kaustyki na postać rozwinięcia asymptotycznego. Przedstawiono konstrukcję fali prostej i określono podstawowe własności fal prostych dla równań Maxwella.

WALENTA Zbigniew A.

Regularne i nieregularne odbicie fali uderzeniowej od skośnie ustawionej płaskiej ścianki.

Warszawa 1991 s. 35.

Prace IPPT 13/1991.

Niniejszy przegląd zawiera omówienie prac teoretycznych i eksperymentalnych, najbardziej zdaniem autora istotnych dla zrozumienia procesu formowania się quasi-stacjonarnego odbicia płaskiej fali uderzeniowej od klina. Omówiono w szczególności ostatnio opublikowane prace eksperymentalne, wykonane przy silnym rozrzedzeniu gazu, dotyczące zjawisk zachodzących w sąsiedztwie ostrza odbijającego klina. Zwrócono również uwagę na istotne jakościowe różnice między odbiciami fali w warunkach stacjonarnych i quasi - stacjonarnych, powodujące, że zjawiska te można uważać za równoważne jedynie w przypadku fal silnych.

LAPRUS Włodzimierz

Asymptotyczne rozwinięcie pola elektromagnetycznego w otoczeniu kaustyki w postaci fal prostych.

Warszawa 1991 s. 10.

Prace IPPT 14/1991.

Dla równań Maxwella znaleziono rozwiązania typu fali prostej. W oparciu o te rozwiązania pokazano, jak można skonstruować rozwiązania asymptotyczne w otoczeniu kaustyki, która ma symetrię cylindryczną lub stożkową. Określono wpływ kształtu fali prostej na wielkość pola w kaustyce.

POTRZEBOWSKI Janusz

Procesy odspajania i wywlekania stalowych włókien z matrycy cementowej.

(Praca doktorska).

Warszawa 1991 s. 199.

Prace IPPT 15/1991.

Celem pracy było rozpoznanie zjawiska przyczepności stalowego włókna do matrycy cementowej w kompozycie fibrobetonowym, przy czym szczególny nacisk został położony na określenie proporcji ról jakie odgrywają adhezja i kohezja, zapewniające współpracę przed odspojeniem włókna oraz tarcie pojawiające się bezpośrednio po odspojeniu. Cel ten został sprecyzowany w postaci trzech tez zamieszczonych w rozdziale 5.

Wykazane słuszności postawionych tez wymagało przeprowadzenia koniecznych badań. Korzystano z dwóch metod, dotychczas niestosowanych do badań przyczepnosci w fibrobetonie. Pierwsza z nich, zastosowana do badń strefy styku włókna nagniatanego, polegała na uzupełnieniu tradycyjnej metody pull-out obserwacjami mikroskopowymi szlifu tej strefy, prowadzonymi podczas obciążania. Dobrze znane wykresy zależności siła wyciągająca-przemieszczenie obciążanego końca włókna zilustrowano mikroskopowymi obrazami procesów zachodzących w strefie styku podczas wyciągania włókna, m.in.: propagacja rysy odspojeniowej i jej zasięgu, propagacji rys ukośnych i degradacji matrycy wokół włókna, rozdz. 6.

Do badań przyczepności włókiengładkich do matrycy zastosowano drugą z wymienionych metod, tzw. fotografię plamkową, wykorzystującą efekty towarzyszące oświetleniu badanej powierzchni -hezja i kohezja, zapewniające współpracę przed odspojeniem włókna oraz tarcie pojawiające się bezpośrednio po odspojeniu. Cel ten został sprecyzowany w postaci trzech tez zamieszczonych w rozdziale 5.

Do badań przyczepności włókiengładkich do matrycy zastosowano drugą z wymienionych metod, tzw. fotografię plamkową, wykorzystującą efekty towarzyszące oświetleniu badanej powierzchni spójnym światłem laserowym. Metoda ta, zapewniająca wysoką dokładność pomiarów, pozwoliła zmierzyć przemieszczenia włókna i matrycy podczas procesu obciążania włókna. Na podstawie uzyskanych wyników określono zasięg propagującej rysy odspojeniowej oraz rozkłady poślizgów, odkształceń i sił podłużnych we włóknie, a także naprężeń przyczepnościowych w strefie styku na długości zakotwienia, rozdz. 7.

Wyniki badań potwierdziły słuszność tez pracy, co szczegółowo przedstawiono we wnioskach w rozdz. 6, 8, 7.10 i 9. Stwierdzono, że siła tarcia odgrywa decydującą rolę w przenoszeniu obciążeń w strefie styku, przy znikomym znaczeniu adhezji i kohezji, a pełne odspojenie włókna następuje znacznie wcześniej niż dotychczas sądzono, bo już przy sile nie przekraczającej 50% maksymalnej siły wyciągającej. Znalazło to odzwierciedlenie w założeniach proponowanego modelu analitycznego strefy styku. Przeprowadzona przy użyciu tego modelu komputerowa symulacja procesu wyciągania włókna z matrycy dała zbieżne wyniki z uzyskanymi doświadczalnie, rozdz. 8.

HOŁA Jerzy, RANACHOWSKI Zbigniew

Wykorzystanie metody emisji akustycznej w ocenie wpływu czynników technologicznych i eksploatacyjnych na proces niszczenia betonu.

Warszawa 1992 s. 26.

Prace IPPT 37/1992.

W pracy zaprezentowano rezultaty badań dotyczące oceny wpływu kilku istotnych czynników technologicznych na proces niszczenia betonu, z wykorzystaniem emisji akustycznej jako metody badawczej. Szczególną uwagę zwrócono na takie czynniki jak uziarnienie kruszywa, wilgoć i obróbkę termiczną. Omówiono także znaczenie naprężeń krytycznych w betonie oraz sposób ich wyznaczania przy wykorzystaniu pomiarów emisji akustycznej. Wskazano bibliografię zawierającą szczegółowe informacje dotyczące omawianego problemu.

SZEMPLIŃSKA-STUPNICKA Wanda

The Approximate Analytical Methods in the Study of Transition to Chaotic Motion in Nonlinear Oscillators.

Warszawa 1992

Prace IPPT 7/1991.

Problem of chaotic phenomena in nonlinear dynamical systems have been hitherto examined by qualitative topological method and computer based studies.

In this paper we summarize results of an approximate approach to the problem of transition of periodic solution to chaotic response, the approach which was developed by the Author in a series of earlier papers. We show that the mathematical tools and concepts of the approximate theory of nonlinear oscillations can be useful in constructing approximate criteria for chaos i.e. in estimation of the system parameter critical values for which chaos can be expected. The clue of the method lies in an approximate study of higher order instabilities of an approximate, periodic solution, the instabilities which give rise to a sequence of period-doubling bifurcations.

The attention is focused on the irregular phenomena, which are related to the escape from a potential well. Four classical oscillators are studies in detail : Two-well potential system under a) dynamic harmonic load, b) combined parametric and dynamic load; the single-well potential system with quadratic nonlinearity and Duffing`s softening type oscillator. The approximate criteria for “strange phenomena” are obtained in the form of simple algebraic formulas. Computer simulations confirm, that the theoretical results provide us with a good estimation of system parameter critical values for which chaos / or escape really occurs.

SZCZEPIŃSKI Wojciech

A more Fundamental Approach to the Interpretation of Photoelastic Data.

Warszawa 1991 s. 35.

Prace IPPT 16/1991.

In standard photoelasticity, changes in thickness of the model caused by external loading are usually neglected. In most practical causes such an approach is fully justified because the effects of changes in thickness are small. However, in some cases when the material used for the model has a small Young modulus or when the stress concentrations in the model are very large, these second order effects should be taken into account. Certain numerical methods are proposed allowing to include these second order effects into the procedure of interpreting photoelastic data. Similar numerical methods are also proposed allowing interpretation of photoelastic data for models of machine parts with moderately varying thickness. Proposed calculation techniques are based on the method of characteristics, because in most cases problems of interpreting photoelastic data reduce to the integration of quasi-linear partial differential equations of the hyperbolic type.

KUBZDELA Henryk, RICHTER Lutosława, JASSEM Wiktor

Automatyczne rozpoznawanie haseł sterujących dla potrzeb osób niepełnosprawnych.

Warszawa 1991 s. 38.

Prace IPPT 17/1991.

Celem pracy było zbadanie efektywności rozpoznawania haseł sterujących wypowiadanych przez 10 osób (kobiety i mężczyzn). Zbiór obiektów rozpoznawanych objął 100 wypowiedzi (10 osób x 10 haseł), zaś zbiór wzorów 300 wypowiedzi (10 osób x 10 haseł x 3 powtórzenia). Zastosowano metodę rozpoznawania opartą na reprezentacji wypowiedzi wyrazu w formie obrazu binarnego. Dla każdej wypowiedzi sporządzono cztery wersje obrazu binarnego, wyznaczone według jednej z dwóch metod przekształcania wygładzonego widma amplitudowego w wektor binarny oraz jednej z dwóch wartości współczynnika maskowania. W wyniku przeprowadzonych porównań pomiędzy obrazami testowanymi i wzorcowymi uzyskano tablicę identyfikacji o wymiarach 30 x (100 x 4). Elementami tablicy są odległości poszczególnych obiektów od wybranych wzorców. Każdy wiersz tablicy stanowi 30-elementowy ciąg rosnący obejmujący 30 najbardziej podobnych wzorców dla danego obiektu. Oceniono stopień poprawności rozpoznawania w zależności od materiału językowego poddanego testowaniu., jak również stopień przydatności poszczególnych głosów jako wzorcowych oraz jako nadawców obiektów.

KLECHA Tadeusz

Warszawa 1991 s. 124.

Prace IPPT 18/1991.

W pracy przedstawiono dowód istnienia fal powierzchniowych w ośrodkach niejednorodnych dla sformułowania naprężeniowego, oraz wykazano, że fala propagująca się i jej prędkość są funkcjami analitycznymi liczby falowej.

WOŹNIAK Jan

Zasady wariacyjne wymiany ciepła i ich zastosowania w fizyce budowli. Cz. 2.

Warszawa 1991 s. 15.

Prace IPPT 19/1991.

W niniejszej pracy wprowadzono lagranżowski model przewodnictwa cieplnego w ujęciu metody elementów skończonych z uwzględnieniem zagadnień sterowania. Wykorzystano ten model do obliczenia wydajności źródeł ciepła utrzymujących stałą temperaturę w pomieszczeniu, na zewnątrz którego temperatura zmienia się w czasie.

ADAMSKI Mariusz

Optymalizacja wymiennikowych dwustopniowych węzłów ciepłej wody.

Warszawa 1991 s. 19.

Prace IPPT 20/1991.

W pracy przedstawiono zagadnienie optymalizacji wymiennikowych węzłów ciepłej wody. Opracowano model matematyczny opisujący zarówno pracę węzłów szeregowo-równoległych, jak i szeregowo-szeregowych. Szczególną uwagę zwrócono na pracę węzłów w okresie maksymalnego godzinowego natężenia poboru ciepłej wody użytkowej. W wyniku optymalizacji węzłów ustalono pośrednią temperaturę c.w.u. zapewniającą minimalną powierzchnię wymienników c.w.

SZCZEBIOT Ryszard

Analiza wzmocnienia stopu aluminium odkształconego plastycznie w warunkach złożonego stanu naprężeń.

(Praca doktorska).

Warszawa 1991 s. 92.

Prace IPPT 21/1991.

Praca eksperymentalna dotycząca analizy zachowania się powierzchni płynięcia w płaskim stanie naprężenia dla materiału ze wzmocnieniem poddanego obciążeniom uplastyczniającym. Zbadano przy różnych obciążeniach wstępnych zarys powierzchni plastyczności zarówno po stronie tych obciążeń, jak i po stronie przeciwnej do kierunku obciążenia. Przeprowadzono doświadczenia, na podstawie których określono zarysy całych powierzchni plastyczności, dały podstawę do głębszej i szerszej niż dotychczas analizy zachowania się tych powierzchni pod wpływem doznanych przez materiał wstępnych odkształceń trwałych. Uzyskane wyniki pozwoliły na wyznaczenie i określenie ilościowego wpływu efektu umocnienia materiału na zmianę wymiarów powierzchni i ich położenia w przestrzeni naprężeń, oraz posłużyły do weryfikacji teoretycznych hipotez wzmocnienia.

RANACHOWSKI Jerzy, LIBRANT Zdzisław, RAABE Jerzy

Nadprzewodniki ceramiczne. Wybrane własności i metody wytwarzania.

Warszawa 1991 s. 33.

Prace IPPT 23/1991.

W latach 1986-90 w Programie 02.03 prowadzono temat pt.”Badania właściwości akustycznych wybranych wysokotemperaturowych nadprzewodników ceramicznych”.W ramach tej pracy zaistniała konieczność wytworzenia odpowiednich próbek do badań ultradźwiękowych falami objętościowymi, badań rezonansowych oraz badań falami powierzchniowymi. Powstała więc konieczność opracowywania próbek o różnych wymiarach i technologiach.

Ważnym zagadnieniem były badania strukturalne wytworzonych obiektów obejmujące pomiary modułów sprężystości, rozkładu średnich ziarn, pomiarów porowatości oraz zawartości różnych faz krystalicznych. Wiele uwagi poświęcono zagadnieniu starzeniu się próbek i utracie własności nadprzewodnictwa. Zagadnienie to jest zwłaszcza istotne dla próbek z naniesioną cienką warstwą nadprzewodnika.

OPILSKI Aleksander, KRZAK Jerzy

Badanie akustycznych właściwości wysokotemperaturowych nadprzewodników ceramicznych.

Warszawa 1991 s. 37.

Prace IPPT 24/1991.

W związku z niezadowalającym stanem teorii nadprzewodnictwa wysokotemperaturowego zwrócono w tej pracy uwagę na znaczenie badań eksperymentalnych, zwłaszcza akustycznych. Przedstawiono literaturowy przegląd wyników tych badań na próbkach ceramiki Y-Ba-Cu-O. Podano rezultaty pomiarów przeprowadzonych czterema metodami : fal powierzchniowych, rezonansową, fal objętościowych i emisji akustycznej.

DIETRICH Lech, TURSKI Karol

Analiza sposobów wyznaczania stałych materiałowych dla materiałów lepkosprężystych.

Warszawa 1991 s. 37 + 34 rys.

Prace IPPT 28/1991.

Dla lepkosprężystego materiału opisywanego przez model Burgersa przedstawiono pełne rozwiązania równania konstytutywnego przy różnych warunkach początkowych. Określono możliwości wyznaczenia modułów materiałowych przy różnych schematach obciążeń próbki. Porównano wyniki badań doświadczalnych uzyskane przy różnych sposobach obciążania i różnych prędkościach odkształceń dla próbek wykonanych z mieszanki asfaltowej. Stwierdzono, że pełzanie, cykliczne odkształcenie i obciążanie ze stałą prędkością odkształceń umożliwiają wyznaczanie modułów lepkosprężystych w różnych zakresach prędkości odkształceń, a uzyskane wyniki z tych różnych sposobów obciążania tworzą jednolity obraz zależności modułów od prędkości odkształceń.

ŻUCHOWSKI Krzysztof

Słabe fale uderzeniowe jonowo-akustyczne i warstwy podwójne w plazmie bezzderzeniowej.

Warszawa 1991 s. 18.

Prace IPPT 29/1991.

W pracy przedstawiono zarys teorii fal uderzeniowych w plazmie ze szczególnym uwzględnieniem fal w plazmie bezzderzeniowej. Poza tym przedstawiono teorię fal jonowo-akustycznych w oparciu o model dwupłynowy z uwzględnieniem modyfikacji wynikających z teorii kinetycznej. Celem pracy było dokonanie porównania słabych fal uderzeniowych i warstw podwójnych w plazmie bezzdderzeniowej z uwagi na brak jednoznacznych definicji i cech odróżniających te struktury od początku występowania ich w literaturze aż do chwili obecnej. Ograniczono się do porównania struktur typu jonowo-akustycznego o niewielkim skoku potencjału elektrycznego. Nie uwzględniono też stałego pola magnetycznego. Identyfikacja tych struktur jest ważna z punktu widzenia przestrzeni kosmicznej, gdzie występuje duża różnorodność podobnych zjawisk, które różnią się nieznacznie: fale uderzeniowe, warstwy podwójne, fale solitonowe i anomalna rezystywność. Trudności z wykonywaniem bezpośrednich pomiarów w kosmosie wymagają korzystania z dodatkowych wniosków.

Zasadnicze różnice pomiędzy falami uderzeniowymi a warstwami podwójnymi odbijają się na płaszczyźnie fazowej ruchu jonów. Fale uderzeniowe są w ruchu i występuje w nich ruch jonów z naddźwiękową prędkością, natomiast spotyka się tylko małą część schwytanych jonów. Warstwy podwójne mają dużą część schwytanych jonów, które są statyczne, więc występuje tu mały przepływ masy. Różnice między tymi strukturami występują też w ruchu swobodnych jonów tak, że z warstwą podwójną wiąże się obecność prądu elektrycznego, którego brak może wystąpić w fali uderzeniowej.

SZYMAŃSKI Zygmunt

Badanie spektroskopowe i modelowanie numeryczne plazmy podtrzymywanej laserem.

(Praca habilitacyjna).

Warszawa 1991 s. 73.

Prace IPPT 30/1991.

W pracy przedstawione zostały wyniki badań spektroskopowych plazmy podtrzymywanej laserem (PPL). Badania przeprowadzono w argonie przy ciśnieniu 10 atm., zarówno w warunkach stacjonarnych jak i w czasie rozpadu i ponownego rozwoju plazmy. Omówiono warunki lokalnej równowagi termodynamicznej oraz problemy związane z wyznaczaniem parametrów plazmy z pomiarów natężenia promieniowania ciągłego i linii widmowych. Do opisu teoretycznego PPL został użyty quasi-dwuwymiarowy model cylindryczny, który dobrze opisuje plazmę PL w warunkach konwekcji naturalnej, a także przy pewnej modyfikacji w warunkach konwekcji wymuszonej. Zbadany został także wpływ geometrii wiązki laserowej i prędkości wlotowej gazu roboczego na absorpcję promieniowania laserowego przez plazmę przy ciśnieniu atmosferycznym.

NOWAK Ignacy

Automatyczna transkrypcja polszczyzny nieregionalnej (odmiana północno-wschodnia i południowo-zachodnia).

Warszawa 1991 s. 39.

Prace IPPT 31/1991.

Podjęto kolejną próbę wdrożenia algorytmu automatycznej transkrypcji fonematycznej tekstów ortograficznych dla języka polskiego. Traktując jako bazę zbiór reguł transkrypcji sformułowany w pracy M.Steffen-Batogowej, dokonano niezbędnych korekt bądź uzupełnień w szeregu tych reguł, co umożliwiło realizację dwóch wersji wymowy: północno-wschodniej (zwanej także warszawską) oraz południowo-zachodniej (czyli krakowsko-poznańskiej).

Program realizujący algorytm transkrypcji został napisany w języku Turbo Pascal, wersja 5.0, na komputerze klasy PC/XT, IBM-kompatybilnym. Przeznaczono go z góry do wykorzystania w tworzonym obecnie systemie syntezy mowy typu “text-to-speech”, co jednak nie wyklucza możliwości jego wykorzystania także dla innych celów.

MĄCZYŃSKI Jacek F.

Rozwiązywanie równań metody elementów brzegowych.

Warszawa 1991 s. 39.

Prace IPPT 33/1991.

Praca przedstawia zbiór algorytmów w języku PASCAL związanych z rozwiązaniem układów równań liniowych powstających, między innymi, przy komputerowej implementacji metody elementów brzegowych, tudzież operowaniu macierzami w różnych postaciach np. faktoryzowanymi. Podstawowa koncepcja pracy polega na traktowaniu macierzy blokowych jako elementów pierścienia nad pierścieniem kwadratowych macierzy rzeczywistych.

Opracowane procedury realizują operacje w takim pierścieniu wraz z operacjami związanymi z faktoryzacją, jako znana, oszczędzającą pamięć, operacją zbliżoną od formalnej strony operacyjnej do tworzenia odwrotności macierzy. Procedury te, w liczbie 19, zostały przetestowane z wynikiem pozytywnym.

WOLNA Małgorzata, SZWEDOWSKA-KOTLIŃSKA Joanna, TUSZYŃSKI Wacław

Badanie odporności hydrolitycznej szkła płaskiego sodowo-wapniowego z warstwą krzemionkową naniesioną na jego powierzchnię.

Warszawa 1991 s. 20.

Prace IPPT 34/1991.

Rozważano możliwość podwyższenia odporności hydrolitycznej powierzchni szklanych przez naniesienie na nie powłoki krzemionkowej. Warstwa krzemionkowa nanoszona była na płaskie powierzchnie ze szkła sodowo-wapniowego metodą zanurzeniową w rozcieńczonych roztworach wodnych krzemianów sodowych. Badania odporności hydrolitycznej przeprowadzono zgodnie z normą DIN 52 296 (Hydrolitic resistance of the surface of glass and glass ceramic plates at 98 0 C. Method of test and classification) Ilość wyekstrahowanego Na2O z powierzchni szkła sodowo-wapniowego wynosi 120 (g/dm2. Natomiast dodatkowej obróbce powierzchni szkła z warstwą we wrzącej wodzie ilość ta obniża się do 30 g/dm2.

Warstwa krzemionkowa wytworzona na powierzchni szkła sodowo-wapniowego zwiększa odporność hydrolityczną szkła, następuje więc zmiana klasy hydrolitycznej szkła z HP 3 na HP 2.

TUREK Zbigniew

Propozycja prostego modelu matematycznego oddziaływania wiązki laserowej na płytkę metalową.

Warszawa 1991 s. 29.

Prace IPPT 36/1991.

Przyjmując szereg uproszczeń zamodelowano proces oddziaływania wiązki laserowej na płytkę metalową. Dla tak uproszczonego modelu rozważono symulację procesu rozciągania statycznego próbki wstępnie odkształconej termicznie. Wykazano, że zaproponowany model jakościowo dobrze opisuje procesy zachodzące w próbce wykonanej ze stali 1H18N9T w trakcie działania wiązki laserowej.

TUREK Zbigniew

Wyznaczanie modułów Young`a materiału po naświetlaniu laserowym i określenie strefy zmian laserowych.

Warszawa 1991 s. 16.

Prace IPPT 37/1991.

Stosując twierdzenie Clapeyron`a o pracy odkształcenia określono w inny sposób, znane już w literaturze, makroskopowe związki dla ośrodków dwuskładnikowych przy połączeniu szeregowym i połączeniu równoległym. Na podstawie tych związków określono moduły Young`a materiału po naświetleniu laserowym. Dla niespójnego obszaru zmian laserowych przedstawiono inny sposób wyznaczania modułów Young`a. W pracy przedstawiono również analityczny sposób wyznaczania strefy oddziaływań laserowych.

WNUK Ryszard

Numeryczne modelowanie aktywnego bezpośredniego systemu podgrzewu ciepłej wody użytkowej z wykorzystaniem energii promieniowania słonecznego.

Warszawa 1991 s. 24 + tabl.

Prace IPPT 38/1991.

W pracy przedstawiono założenia, opis i rezultaty opracowanego programu numerycznego symulującego pracę bezpośredniego systemu podgrzewu ciepłej wody użytkowej z wykorzystaniem energii promieniowania słonecznego. Omówiono słoneczne układy podgrzewu wody oraz obiekt modelowy. W pracy zainteresowano się głównie zbiornikiem magazynującym energię cieplną, dlatego zamieszczono pełny model matematyczny zbiornika wraz z wynikami jego eksperymentalnej weryfikacji przeprowadzonej na stanowisku doświadczalnym. Przytoczono zestaw użytych danych meteorologicznych, dane dotyczące modelu odbioru wody oraz parametry obliczeniowe instalacji i przyjęty wskaźnik jej efektywności (sprawność “eta”). Zamieszczono przykładowe wyniki analizy numerycznej modelowanego obiektu wraz z wynikającymi z przeprowadzonych obliczeń wnioskami.

RICHTER Lutosława

Wpływ kontekstu palatelnego na wariantywność samogłosek w języku polskim.

Warszawa 1991 s. 29.

Prace IPPT 39/1991.

W opisach fonetycznych języka polskiego uwzględnia się spalatalizowane warianty samogłosek /e/, /a/, /o/, /u/. Szczegółowa analiza spektrograficzna pozwoliła określić wpływ wywierany przez sąsiadujące spółgłoski palatalne na samogłoski ustne języka polskiego w zakresie częstotliwości formantowych F 1 i F 2. Wyniki pomiarów poddano testowaniu statystycznemu. Wariantywność samogłosek w kontekście palatalnym rozpatrywana w szerszym aspekcie nawiązuje do dyskusji nad problemem alofonii zewnętrznej i wewnętrznej.

KUBZDELA Henryk

Badanie cech segmentów fonetyczno-akustycznych w uproszczonych reprezentacjach wyznaczonych z widm.

Warszawa 1991 s. 32.

Prace IPPT 40/1991.

Przedstawiono zasady kilku przekształceń widma akustycznego sygnału mowy prowadzących do wyekstrahowania niektórych cech akustycznych mogących różnicować pewne segmenty fonetyczno-akustyczne. Tymi cechami są: położenie, szerokość, ilość i skorygowany poziom segmentów widma o wypukłej obwiedni. Użyto po raz pierwszy przekształcenie widmowe znacznie redukujące najniższy fragment widma samogłosek /e/, /a/, /o/, /u/ i przez to dodatkowo różnicujące wzajemnie obrazy czasowych segmentów samogłoskowych i nosowych. Obrazy te ukazują położenie i rangę wypukłych segmentów widmowych. Rangę określa względny poziom segmentu wypukłego w obrębie widma skorygowanego przez odpowiednią preemfazę będącą funkcją energii akustycznej w pewnych pasmach częstotliwości. Stosując wymienione przekształcenia widmowe wyznaczono wspomniane wyżej obrazy dla wypowiedzi 30-tu jednosylabowych wyrazów i logatomów. Obrazy te opisano zwracając uwagę na cechy różnicujące niejednakowe segmenty fonetyczno-akustyczne. Wskazano cechy charakteryzujące wyraźnie głoski nosowe i niektóre samogłoski. Nadają się one do wykorzystania w systemie automatycznej identyfikacji połączeń głównie samogłosek /e/, /a/, /o/, /u/ ze spółgłoskami nosowymi i trącymi.