Prace IPPT PAN z roku 1988

The importance sampling techniques have recently raised much attention among scientists working on the development and application of the calculation methods in reliability analysis of structures and structural systems. These wellknown variance reduction simulation techniques allow to combine the advantages of the Monte Carlo method and of the first order approximation that are still alternatively used in reliability analysis. Using the design point (b - point) as the center of an importance sampling probability distribution the sample size reduces drastically and the usual statistical assessment of the approximation error holds good. In the paper the importance sampling distribution parameters that assure the estimator of the failure probability to be most efficient are discussed and given in an approximate form which involves the curvatures of the limit condition in the b - point. The numerical effort for two sampling methods is examined. It is shown that several dozen samples can be sufficient to estimate even very small probabilities of failure.

KOTULSKI Zbigniew

Equations for the characteristic Functional and Moments of the Complex Stochastic Evolutions.

Warszawa 1988 s. 20.

Prace IPPT 38/1988.

In the paper the method of constructing the equations for characteristic functional and the moments developed in ref. [ 7 ] is extended to the case of complex Hilbert space valued stochastic processes.

KAZIMIERCZYK Piotr

Correction Formulas for Estimators of Drift Parameters of an Ito Equation.

Warszawa 1988 s. 37.

Prace IPPT 39/1988.

In this paper we consider the use of maximum likelihood estimators (MLE) in the situation,

where the data come from a „smooth” dynamical system which is approximated by an Ito equation. It is well known that in such situation correction terms may appear already in the equation (see [ 1 ]). Independently of this fact (in particular also when a correction term of a drift coefficient is vanishing) in most cases additional correction of formulas for estimators of parameters of equation are necessary. We prove the appropriate convergence theorem concerning two types of integrals appearing in the formulas of MLE and derive form of correction terms in the case when the parameters enter drift term linearly. The importance of the correction under consideration (not discovered till now by authors studying such estimators) in underlined by an example in which the neglection of correction terms leads to an infinite relative error of estimation. This theoretically established fact is also observed on the basis of numerical simulation (what enlights some of earlier numerical experiences described in literature).

NASALSKI Wojciech

Nonspecular Reflection Phenomena at Linear Dielectric Interfaces.

Warszawa 1988 s. 35.

Praca IPPT 48/1988.

The geometrical interpretation of the Gaussian beam deformations under reflection at a linear dielectric interface is revised. It is proved that besides the four known geometrical effects, namely, the lateral, focal and angular shifts and the beam waist modification, two others: reflectance and propagation nonspecular modifications exist and that all of them are necessary in complete description of the deformed beam. The amplitude-based and intensity-based definitions of the modified reflection coefficient are given and substantial differences between them and the Fresnel reflectance are shown. Analytical expressions for all the nospecular effects as well as for interrelations among them are derived and an accurate numerical procedure of their evaluation is discussed.

SŁAWIANOWSKI Jan J.

Generally-covariant Field Theories and Space-time as a Micromorphic Continuum.

Warszawa 1988 s. 92.

Prace IPPT 51/1988.

We deal with first-order variational principles for the field of linear co-frames in an n-dimensional manifold. We formulate a certain class of models with Lagrangians invariant both under the group of diffeomorphisms and under the matrix group GL(n,IR) acting in a natural way on linear frames. This internal GL(n,IR)- symmetry is the main difference between models presented here and relativistic theories of micromorphic continua or metric-telepparallel theories of gravitation (including the conventional Einstein theory). The latter theories are invariant only under the Lorentz subgroup S0(1,n-1,IR) acting globally in the general case and locally in Einstein theory. We show that from some point of view the restriction of the internal group GL(n,IR) to S) (1,n-1,IR) is artificial.

We give some heuristic arguments which seem to support the hypothesis that perhaps the presented formalism is a promising way towards a geometric theory of fundamental interactions (a new description of gravitation or some kind of a unified field theory). Our variational principles can be easily generalized to systems of m convector fields with m > n, i. e., to covector fields with higher-dimensional internal isotopic space.

We present simple examples of rigorous solutions of our field equations. There exists a link between these solutions and group-theoretical structures in manifolds. Every field of linear frames whose „legs” span a semisimple Lie algebra, is a solution. The manifold then becomes a homogeneous space of a freely acting semisimple Lie groups. Such solutions play in our model the same role as the flat-space solutions in Einstein theory and in metric-teleparallel theories of gravitation. Roughly speaking, they are „homogeneous vacuums”, i.e., classical ground states of our model. Trivial central extensions of semisimple Lie groups give rise to another class of natural solutions („homogeneous-developing vacuums”).

Preliminary discussion of isotropic solutions is presented. We formulate the general procedure of the search for isotropic solution with a factorized dependence on variables t, r. The time-dependence is exponential and the resulting pseudo-Riemann of structure is stationary although non-static. It is interesting that the normal-hyperbolic signature is not a priori assumed (introduced „by hands”). It is a property of the most natural solutions of our field equations. Roughly speaking, the signature is implied by differential equations. There are certain similarities between models presented here and nonlinear models of electrodynamics due to Born, Infeld and Mie.

BOGACZ Roman, IRRETIER Horst, SZOLC Tomasz

Transient Vibration Analysis of a continuous Model of a Turbogenerator Rotor Shaft System Using Torsional Elastic Waves.

Warszawa 1988 s. 33.

Prace IPPT 53/1988.

In the paper the one-dimensional elastic wave propagation theory is applied in order to investigate transient torsional vibrations of the steam turbogenerator rotor shaft system due to high speed reclosing of the electric network. The considerations are performed by means of a continuous model in the form of stepped shaft. This model consists of torsionally deformable cylindrical elastic elements with continuously distributed parameters. However, the excitating electromagnetic torgue is uniformly distributed along the elastic element representing the generator rotor. Wave solutions of motion equations are used in order to determine dynamic torsional elastic moments and angular velocities in cross-sections of the turbine shafts. Examplary numerical results are presented in the form of graphs.

RICHTER Lutosława

Wpływ liczebności zbioru słownikowego i długości haseł na wyniki wizualnego rozpoznawania mowy.

Warszawa 1988 s. 24.

Prace IPPT 1/1988.

Pięć osób z uszkodzeniami słuchu przeprowadziło odczyty spektrogramów, sporządzonych przy pomocy minikomputera MERA 303. Spektrogramy zawierały wyrazy izolowane 1-, 2-, oraz 3-sylabowe, o najwyższej częstości subiektywnej w języku polskim. Faza testowania została poprzedzona treningiem, w trakcie którego zapoznano uczestników doświadczenia z wizualną reprezentacją cech fonetyczno-akustycznych segmentów. Testy obejmowały zbiory słownikowe zawierające od 5 do 50 wyrazów. Celem pracy było stwierdzenie, czy zachodzi zależność pomiędzy rezultatami rozpoznawania wizualnego sygnału mowy a liczebnością zbioru słownikowego oraz długością haseł.

IMIOŁCZYK Janusz, KUBZDELA Henryk

Wzorcowe spektrogramy binarne jako podstawa automatycznego rozpoznawania głosów.

Warszawa 1988 s. 20.

Prace IPPT 2/1988.

Praca stanowi kontynuację badań nad przydatnością spektrogramów binarnych wypowiedzi dla celów automatycznego rozpoznawania głosów (por. [5]). Zasadniczym jej celem było stwierdzenie, czy wzorcowy spektrogram binarny, utworzony w oparciu o cztery wymówienia wyrazu przez dany głos jest dla tego głosu na tyle reprezentatywny, by mógł służyć jako podstawa do jego identyfikacji. Przeprowadzono kilka niezależnych prób rozpoznawania 10 głosów męskich, wykorzystując w nich różne zestawy wzorców i testowanych obiektów. Uzyskane wyniki stworzyły podstawę do szerszej oceny przyjętej metody.

DANICKI Eugeniusz

Analiza wąskopasmowych przetworników dyspersyjnych za pomocą macierzy rozpraszania dla periodycznych elektrod.

Warszawa 1988 s. 23.

Prace IPPT 3/1988.

Wprowadzono model przetwornika międzypalczastego akustycznych fal powierzchniowych w oparciu o macierz rozpraszania jednej elektrody periodycznego układu, położonego na powierzchni podłoża piezoelektrycznego. Model opisuje własności przetwornika w szerokim paśmie częstotliwości i uwzględnia odbicie AFP od elektrod, pochodzenia elektrycznego. Obliczenia, przeprowadzone dla wąskopasmowych filtrów dyspersyjnych wykazują, że odbicia AFP od elektrod przetworników zniekształcają odpowiedź impulsową filtru nie tylko wskutek bezpośredniego wpływu na jego charakterystykę, ale także poprzez zmianę admitancji przetworników, zależną od częstotliwości.

CIARKOWSKI Ryszard, DEMENKO Grażyna

Skalowanie wielowymiarowe i jego zastosowania w fonetyce.

Warszawa 1988 s. 62.

Prace IPPT 4/1988.

Praca prezentuje praktyczną implementację techniki skalowania wielowymiarowego w postaci programu MDSCAL 5MS oraz przykłady zastosowania tej techniki w badaniach fonetycznych. Pierwsze rozdziały poświęcono teoretycznym podstawom metod skalowania, ze szczególnym uwzględnieniem najnowszych wersji realizujących je programów. W dalszej części pracy przedstawiono pewne uwagi techniczne dotyczące adaptacji programu MDSCAL 5MS dla komputera RIAD 32 oraz szczegółowy opis użytkowy programu (struktura danych i sposób ich przygotowania). Podstawowe możliwości programu zilustrowano przykładami opracowanymi na podstawie oryginalnych doświadczeń percepcyjnych, pokazującymi metodykę wykorzystania programu dla obiektywnego opracowywania wyników doświadczeń.

GADAJ S. Paweł, OLIFERUK Wiera, PIECZYSKA Elżbieta

Emisja akustyczna podczas deformacji plastycznej stali węglowej.

Warszawa 1988 s. 15.

Prace IPPT 5/1988.

W pracy przedstawiono wyniki badań emisji akustycznej otrzymane podczas rozciągania dwóch rodzajów próbek wykonanych ze stali 45. W próbkach jednego z nich występowała fizyczna granica plastyczności, natomiast próbki drugiego rodzaju granicy tej nie wykazywały. Te dwa rodzaje próbek otrzymano w wyniku odpowiednich obróbek powierzchniowych.

Stwierdzono, że intensywność emisji akustycznej jest największa tam, gdzie jest największy stopień deformacji plastycznej.

Wykorzystując dane literaturowe otrzymane wyniki przeanalizowano z punktu widzenia zjawisk dyslokacyjnych.

BOGACZ Roman, IMIEŁOWSKI Szymon

Stateczność kolumn ze zlokalizowaną nieciągłością przemieszczeń obciążonych siłą cyrkulacyjną.

Warszawa 1988 s. 16.

Prace IPPT 6/1988.

Praca zawiera analizę wpływu podatności oraz położenia zlokalizowanej nieciągłości przemieszczeń, spowodowanej utratą sztywności w kierunku prostopadłym do osi kolumny, na wartość siły krytycznej stycznej do jej swobodnego końca. Rezultaty uzyskane stosując metodę macierzy przeniesienia, co pozwoliło na dyskusję analitycznej postaci rozwiązania. Zaobserwowano zjawisko skokowej zmiany siły krytycznej spowodowane jakościową zmianą ukształtowania linii charakterystycznych na płaszczyźnie częstość - obciążenie. Konfiguracje linii charakterystycznych oraz zależność obciążenia krytycznego od położenia nieciągłości przy zadanych wartościach podatności jak również obciążenie krytyczne w funkcji podatności dla wybranych położeń przedstawiono w pracy w postaci wykresów.

FRĄCKOWIAK Jan Krzysztof

Zagadnienie odwrotne rozpoznawania kształtu obiektu doskonale przewodzącego.

Warszawa 1988 s. 27.

Prace IPPT 7/1988.

Przedstawiono komputerową symulację eksperymentu rozpoznawania kształtu doskonale przewodzącej kuli przy znajomości padającej na kulę płaskiej fali elektromagnetycznej oraz pola rozproszonego. Posłużono się algorytmem rozwiązywania problemu odwrotnego, podanym przez N.N. Bojarskiego - w przybliżeniu optyki fizycznej.

MOTYLEWSKI Jerzy, ZMIERCZAK Tomasz, KRAWCZYK Kazimierz

Optymalizowanie akustycznie przegrody i systemy instalacyjne w budynkach mieszkalnych - aktualne kierunki rozwoju.

Warszawa 1988 s. 44.

Prace IPPT 8/1988.

W pracy przedstawiono, na podstawie dostępnych danych literaturowych, aktualne kierunki badań związane z optymalizacją właściwości akustycznych przegród i systemów instalacyjnych stosowanych w budynkach mieszkalnych.

W części dotyczącej przegród przytoczono podstawowe zależności charakteryzujące właściwości tych przegród oraz mechanizmy przenoszenia energii akustycznej między pomieszczeniami. Przedstawiono wpływ przenoszenia bocznego na właściwości izolacyjne przegród oraz uproszczone metody oceny ilościowej tego wpływu. Zwrócono uwagę, że niektóre sposoby zabezpieczeń akustycznych budynków /likwidacja nieszczelności akustycznych/ prowadzą równocześnie do znacznego zmniejszenia zapotrzebowania energetycznego budynku. W dziedzinie nowoczesnych opracowań przegród stwierdzono zainteresowanie konstrukcjami lekkich układów wielowarstwowych i szkieletowych. Szczególną uwagę zwraca się na sposób łączenia przegród i elementów konstrukcyjnych budynku zapewniający minimalizację przenikania energii akustycznej drogami bocznymi.

W zagadnieniach związanych z akustycznymi właściwościami systemów instalacyjnych obserwuje się rozwój prac idących w kierunku obniżenia aktywności wibroakustycznej urządzeń mechanicznych stanowiących pierwotne źródła drgań i hałasu. Nadal jednak zachowują wagę zagadnienia wibroizolacji maszyn i urządzeń oraz izolacji akustycznej pomieszczeń mieszczących te urządzenia. Prowadzone są aktualne badania zmierzające do opracowania i wdrożenia konstrukcji zapewniających niezaburzony przepływ powietrza w kanałach wentylacyjnych i wody w sieci wodno-kanalizacyjnej.

Praca zawiera również wykaz publikacji związanych z omawianymi zagadnieniami.

NASALSKI Wojciech

Macierz rozpraszania dla skokowych nieciągłości falowodów planarnych.

Warszawa 1988 s. 25.

Prace IPPT 9/1988.

W pracy przedstawiono podstawowe równania teorii rozpraszania pola elektromagnetycznego na skokowych nieciągłościach falowodowych. Bezpośrednio z równań Maxwella wyprowadzono zależności całkowe, będące rozszerzeniem zasady wzajemności Lorentza. Wykazano ich analityczny związek z rodzajem obiektu rozpraszającego, a w szczególnym przypadku nieciągłości skokowej z warunkami ciągłości składowych stycznych pola w płaszczyźnie nieciągłości. Zdefiniowano pełną postać macierzy rozpraszania z uwzględnieniem - oprócz modów prowadzonych - również modów promieniowania i zanikających (z uwzględnieniem widma ciągłego operatora osobliwego zagadnienia Sturma-Liouville`a). Wyprowadzono podstawowe zależności określające własności macierzy rozpraszania, wskazano na ich związek z równaniami Maxwella i zasygnalizowano sposób ich wykorzystania w analizie zagadnień rozpraszania na nieciągłościach falowodowych.

GAMBIN Wiktor

Plastyczność a obrót sieci w kryształach.

(Praca habilitacyjna).

Warszawa 1988 s. 145.

Prace IPPT 10/1988.

W pracy przedstawiono opis kryształów, które deformują się plastycznie na skutek wewnętrznych poślizgów. Zdefiniowano i szczegółowo zbadano dwie klasy kryształów: o niezależnych systemach poślizgu i całkowicie sprzężonych systemach poślizgu. Wykazano, że budowa sieci krystalicznej i sposób sprzężenia systemów poślizgu całkowicie określają postać związków konstytutywnych wiążących plastyczną część gradientu prędkości ze stanem naprężenia. Poprzez wprowadzenie do opisu trzech dodatkowych równań konstytutywnych dla składowych spinu plastycznego otrzymano jawny opis obrotów sieci kryształu.

Prawo Schmida zastąpiono jego gładką, kwadratową aproksymacją. Nowy warunek plastyczności szczegółowo zbadano, a następnie porównano z wyjściowym kryterium.

Zarówno prawo Schmida jak i jego kwadratową aproksymację uogólniono na warunki plastyczności, które uwzględniają sprężystą anizotropię materiału. Sformułowano zamknięty układ równań teorii plastycznie płynących kryształów.

Przeprowadzono szczegółową analizę zachowania się dwuwymiarowych modeli rozciąganych monokryształów, ze szczególnym uwzględnieniem wpływu obrotów sieci na proces plastycznego płynięcia.

Otrzymane wyniki porównano ze znanymi z literatury.

KOWALSKA Zofia

Komputerowa metoda formułowania równań ruchu przestrzennych mechanizmów aktywnych.

Warszawa 1988 s. 31.

Prace IPPT 11/1988.

Omówiono metodę komputerowego formułowania równań ruchu przestrzennych mechanizmów aktywnych opracowaną przez Y. Stepanenkę i M. Vukobratovica [ 1, 2 ]. Podano przykład zastosowania programu komputerowego, w którym wykorzystano tę metodę, do syntezy momentów napędowych realizujących zadany ruch manipulatora o czterech obrotowych stopniach swobody.

SIEMIASZKO Andrzej

Analiza stateczności procesu przystosowania się płaskich konstrukcji prętowych.

(Praca doktorska).

Warszawa 1988 s. 173.

Prace IPPT 12/1988.

Praca zawiera propozycję metody pozwalającej na analizę wpływu nieliniowych efektów geometrycznych i nieliniowego wzmocnienia materiału na przebieg procesów przystosowania się konstrukcji sprężysto-plastycznych. Metoda polega na analizie zmian mnożnika przystosowania wzdłuż najbardziej niekorzystnej ścieżki deformacji plastycznych. Ścieżka ta wyznaczana jest za pomocą procedur programowania liniowego, metodą krok po kroku, przy konfiguracyjnym sterowaniu procesem.

Dla analizy stateczności procesu przystosowania się płaskich konstrukcji prętowych zbudowano uniwersalny program numeryczny SSDH.

Głównym zastosowaniem metody jest analiza bezpieczeństwa konstrukcji sprężysto-plastycznych poddanych obciążeniom zmiennym z uwzględnieniem efektów nieliniowych. W pracy przedstawiono również próbę sformułowania problemu optymalnego projektowania konstrukcji z uwzględnieniem nieliniowości geometrycznych. Duży nacisk położono na modelowanie zachowania się konstrukcji podczas przystosowania się. Na podstawie szeregu przykładów konstrukcji rozważono efekty, jakie wnoszą do procesów przystosowywania się zmiany geometrii oraz poszczególne rodzaje wzmocnienia /kinematyczne i izotropowe/ o charakterystykach liniowych i nieliniowych.

KUBZDELA Henryk

Próby klasyfikacji dwuelementowych fragmentów w obrazie binarnym mowy opartym na pojęciu funkcji wagi widma.

Warszawa 1988 s. 31.

Prace IPPT 13/1988.

Dla sygnału mowy pochodzącego z wypowiedzi 48 jednosylabowych wyrazów polskich o strukturze CVD, zawierających najczęstsze w tym języku połączenia CV i VC przeprowadzono próby klasyfikacji segmentów określonych jako dwuelementowe fragmenty. Fragmentem nazwano parę wektorów o współrzędnych binarnych, wyrażających określone cechy widmowe sygnału mowy uznane za ważne. Wektory te charakteryzują sygnał mowy w dwóch momentach czasu odległych od siebie o około 23ms. Klasyfikację fragmentów przeprowadzono zgodnie z zasadą, według której wszystkie fragmenty wchodzące w skład tej samej klasy są wzajemnie mniej oddalone niż wynosi pewna założona odległość progowa. Klasyfikację przeprowadzono dla trzech wartości odległości progowej. Dla 1023 fragmentów, z jakich składał się badany materiał, uzyskano różne liczby klas zależne od wartości odległości progowej. Wynosiły one: 167, 227,269. Określono liczebności poszczególnych klas i dla każdej klasy według zasady MINIMAX wyznaczono reprezentanta. Odległość elementu klasy najbardziej oddalonego od jej reprezentanta przyjęto jako granicę przynależności do klasy obowiązującą na etapie identyfikacji fragmentów. Określono przynależność poszczególnych fragmentów badanego materiału do odpowiednich klas. Zbadano, z jakiego typu fragmentów składają się różne realizacje samogłosek polskich. Zwrócono uwagę na przydatność uzyskanych w wyniku przeprowadzonych badań informacji dla automatycznego rozpoznawania mowy.

DOMAGAŁA Piotr

Redukcja parametrów LPC dla celów rozpoznawania segmentalnego mowy polskiej.

Warszawa 1988 s. 34.

Prace IPPT 14/1988.

Fragmenty sygnału mowy reprezentujące jednostki fonetyczne występujące w różnych otoczeniach kontekstowych poddano analizie LPC 14 rzędu. Zbiór wektorów zbudowanych z 14 współczynników odbicia i wartości energii rezydualnej potraktowano jako punkty w 15-wymiarowej przestrzeni. Przestrzeń zredukowano do 9 wymiarów zachowując 90% własności przestrzeni pierwotnej, co jak stwierdzono metodami analizy dyskryminacyjnej, jest wielkością wystarczającą.

MIELNICZUK Janusz

Mechanika plastycznych porowatych spieków metali.

(Praca habilitacyjna).

Warszawa 1988 s. 91.

Prace IPPT 15/1988.

DZIARNOWSKI Zbigniew, KRZEMIŃSKI Jerzy

Wpływ struktury granic ziaren na nukleaację mikroszczelin w metalach.

Warszawa 1988 s. 35.

Prace IPPT 16/1988.

Wprowadza się ulepszony model metalu przez przyjęcie przepuszczalności granic ziaren o pomijalnie małej grubości oraz dwusoczewkowy kształt mikroszczelin tworzących się na granicach między dwoma ziarnami. Do zmienionego modelu ciała zastosowano teorię wakansyjną ze sprzężeniem obu mechanizmów heterogenicznych nukleacji mikroszczelin oraz wpływem odkształcenia na energię swobodną tworzenia wakansyjnych agregatów.

KAZIMIERCZYK Piotr

Identyfikacja parametryczna układów dynamicznych opisywanych procesami Markowa.

(Praca doktorska).

Warszawa 1988 s. 17/1988.

Praca dotyczy identyfikacji parametrycznej dyfuzyjnych modeli opisujących realne układy dynamiczne. Przez identyfikację parametryczną rozumie się proces dobierania na podstawie obserwacji ewolucji stanu realnego układu takich wartości parametrów modelu, przy których odpowiedzi modelu i odpowiedzi realnego układu są sobie bliskie /w określonym sensie/. Duży nacisk położono na problem wykorzystania danych realnych do identyfikacji. Ponieważ dane realne zazwyczaj nie mają takich własności jak odpowiedzi układów wyidealizowanych /modeli dyfuzyjnych/, identyfikacji parametrycznej nie utożsamia się z estymacją parametrów modeli na postawie odpowiedzi modeli. Rozważono dwa typy estymatorów: estymatory momentowe oraz największej wiarygodności. Pierwsze wykorzystują wiele obserwacji, drugie - jedną, lecz bardzo długą obserwację. Udowodniono dla nich twierdzenia o zbieżności tych estymatorów do tychże wartości parametrów modelu, przy których generowana jest obserwowana odpowiedź modelu. Oprócz tego wyprowadzono wzory dzięki którym w miejsce odpowiedzi modelu dyfuzyjnego jako dane wstawione zostaną obserwacje stanu pomocniczego modelu, które mają takie same własności, jak obserwacje układów realnych. Rozważono szereg zastosowań wyłożonej teorii, związanych z opisanymi w literaturze dyfuzyjnymi modelami układów drgających /liniowych i nieliniowych, wymuszonych zewnętrznie i parametrycznie/ oraz modelem wzrostu szczeliny zmęczeniowej.

DANICKI Eugeniusz, CZERWIŃSKA Teresa

Parametry AFP w wybranych kryształach piezoelektrycznych.

Warszawa 1988 s. 85.

Prace IPPT 18/1988.

This rapport contains the results of computations of acoustic field of SAW propagating in some piezoelectric materials, for a given Euler angles. The diagonal elements of a matrix of effective surface admittance are also presented. They are given in graphic form as functions of a wave-number of surface forces. All quantities are presented in SI system for angular frequency of a wave equal to 1 s ^-
1. Numerical program in FORTRAN is included at the end of the rapport.

BRAHMER-KACPRZYŃSKA Anna, FRĄCKOWIAK Jan K.

Dyspleje plazmowe - aktualny stan badań.

Warszawa 1988 s. 35.

Prace IPPT 19/1988.

Omówiono podstawowe problemy fizyczne wiążące się z budową i funkcjonowaniem elementarnej komórki wyładowawczej oraz składających się z takich komórek panelowych dysplejów plazmowych /monitorów/. Dokonano przeglądu dostępnej literatury przedmiotu, zwracając uwagę na aktualne kierunki, w jakich prowadzone są na świecie badania nad dysplejami plazmowymi.

NOWIŃSKA Anna

Sformułowanie ogólnego problemu początkowo-brzegowego modelującego próbę uderzenia o sztywną przegrodę.

Warszawa 1988 s. 25.

Prace IPPT 20/1988.

W pracy przedstawiono sformułowanie problemu początkowo-brzegowego modelującego eksperyment WHIFFINA [11] polegający na badaniu deformacji próbki cylindrycznej po uderzeniu o sztywną przegrodę. W wyniku analizy tego eksperymentu Taylor ( w pracy [10]) określił przybliżoną dynamiczną granicę plastyczności na podstawie wymiarów próbki po deformacji. Sformułowanie uwzględnia inercję radialną i złożony stan naprężenia, jak również nie ogranicza wielkości przemieszczeń i odkształceń. Przyjęto sztywno-lepkoplastyczny model materiału Perzyny. Przeprowadzono szczegółową dyskusję warunków na froncie inicjującym deformację plastyczną. Przedstawiono przykłady formułowania tych warunków w literaturze. Wyprowadzono równania zgodności kinematycznej na tym froncie.

DOMAGAŁA Piotr

Wielowymiarowa statystyczna analiza parametrów LPC segmentów fonetycznych w typowych połączeniach.

Warszawa 1988 s. 36.

Prace IPPT 21/1988.

Przedmiotem pracy jest klasyfikacja segmentów fonetycznych języka polskiego występujących w typowych połączeniach. Poddano wielowymiarowej analizie statystycznej 25 typów segmentów wypowiedzianych jednym głosem. Jako wektor cech został przyjęty ciąg współczynników odbicia i wartość energii rezydualnej. Wartości te obliczono metodą analizy LPC. Uzyskano 81% poprawnych klasyfikacji.

RUDOWSKI Jerzy

Przejście od symetrycznych drgań okresowych do ruchu chaotycznego w nieliniowym oscylatorze.

Warszawa 1988 s. 20.

Prace IPPT 22/1988.

W pracy przedstawiono rezultaty badań symulacyjnych modelu matematycznego wyboczonej belki w okolicy rezonansu ultraharmonicznego rzędu 2. W pewnym zakresie parametrów wymuszenia stwierdzono istnienie ruchu chaotycznego. Stwierdzono, że w przypadku tym ruch chaotyczny powstaje na drodze kaskady bifurkacji typu „period doubling” drgań symetrycznych „dużej” orbity. Wystąpienie bifurkacji poprzedzone jest utratą symetrii drgań okresowych na skutek pojawienia się parzystej składowej harmonicznej o częstości równej podwójnej częstości siły wymuszającej.

PIETRZYK Marek

Algorytm Cholesky`ego w języku Pascal z wyznaczeniem wskaźnika uwarunkowania macierzy.

Warszawa 1988 s. 32.

Prace IPPT 23/1988.

W pracy opisano szczegółowo pakiet procedur umożliwiających rozwiązywanie układów równań liniowych z macierzą dodatnio określoną oraz szacowanie wartości wskaźnika uwarunkowania. Programy są napisane w języku UCSD Pascal, dla mikrokomputera Apple II plus. Układy równań rozwiązuje się korzystając z rozkładu Cholesky`ego.

Głównym celem pracy jest zwrócenie uwagi na znaczenie wskaźnika uwarunkowania macierzy, stanowiącej cenną informację przy rozwiązywaniu układu równań liniowych oraz zaproponowanie metody numerycznego wyznaczania jego wartości. Podane w pracy procedury pozwalają również wyznaczyć wartość wskaźnika uwarunkowania dla dowolnej macierzy trójkątnej.

ŁOBACZ Piotra, CIARKOWSKI Ryszard

Klasyfikacja fonemów polskich na podstawie skalowania wielowymiarowego.

Warszawa 1988 s. 39.

Prace IPPT 24/1988.

Na podstawie dwóch testów subiektywnego podobieństwa elementów segmentalnych mowy polskiej, przeprowadzonych dla zbioru 3276 potrójnych bodźców zawierających polskie spółgłoski oraz 20 potrójnych bodźców semantycznych umożliwiających porównanie polskich samogłosek, dokonano psychologicznej klasyfikacji, oddzielnie zbioru fonemów spółgłoskowych i samogłoskowych języka polskiego z zastosowaniem metody wielowymiarowego skalowania w wersji Kruskala-Sheparda M5.

Dla spółgłosek uzyskano najlepszą interpretowalność przy dwóch wymiarach, które pozwoliły na utworzenie czterech klas elementów. Najsilniejszą cechą klasyfikacyjną jest obecność lub brak silnego szumu.

Percepcyjna klasyfikacja 5 samogłosek dała podział według dwóch wymiarów: wysokości i przedniości.

GAJEWSKI Krzysztof, RADZISZEWSKI Bogusław

O obszarach stabilności i ich wyznaczaniu.

Warszawa 1988 s. 15.

Prace IPPT 25/1988.

Obszary stabilności ruchów ustalonych układów mechanicznych można zdefiniować dwojako. Po pierwsze, jako zbiór tych wartości początkowych, dla których rozwiązania równań ruchu mają te same własności co rozwiązanie ustalone, którego stabilność badamy. Po drugie, jako zbiór tych wartości początkowych, dla których rozwiązania równań ruchu spełniają pewne warunki konieczne stabilności ruchu ustalonego. W pracy podano definicje obu rodzajów obszarów stabilności w przypadku ruchu dyskretnych układów mechanicznych z ciągłą zmianą parametrów stanu i w przypadku badania stabilności układów z ciągło-skokowymi zmianami parametrów stanu, np. układów z uderzeniami. Sformułowane i udowodnione w pracy twierdzenia podają oszacowania pierwszego z wyżej wymienionych rodzajów obszarów stabilności dla obu typów układów mechanicznych w przypadku nieliniowych równań ruchu. Z technicznego punktu widzenia oszacowanie tych obszarów ma znaczenie w badaniu stabilności ruchów manipulatorów, gdzie trzeba stwierdzić, czy wszystkie możliwe do zrealizowania w przestrzeni roboczej manipulatora ruchy są stabilne.

WOLNA Małgorzata

Warstwy antyrefleksyjne na szkle w energetyce słonecznej.

Warszawa 1988 s. 27.

Prace IPPT 27/1988.

W pracy omówiono problematykę wytwarzania na powierzchni szkła warstw antyrefleksyjnych, które powodują zwiększenie transmisji promieniowania w widzialnej części widma. Rozpatrzono ogólnie zjawisko odbicia światła od powierzchni, antyrefleksyjne oddziaływanie cienkiej warstwy wynikające zgodnie z zależnością Fresnela ze zmniejszonego w stosunku do szkła współczynnika załamania warstwy powierzchniowej. Istotna jest grubość warstwy, w której powstają zjawiska interferencyjne.

Przedstawiono dotychczas stosowane metody wytwarzania powłok przeciwodblaskowych na szkle, które znalazły praktyczne zastosowanie. Należy do nich zaliczyć: trawienie szkła kwasami, otrzymywanie substancji powlekających z roztworów, a także kondensację substancji powlekających na powierzchni szkła przez wyparowanie w próżni. Omówiono wady i zalety poszczególnych metod.

Metody wytwarzania powłok antyrefleksyjnych wykorzystywano do tej pory w układach fotograficznych oraz w precyzyjnych przyrządach optycznych, gdzie w grę wchodziły małe elementy optyczne. Nie były natomiast stosowane do dużych powierzchni szklanych, które stosowane są w energetyce słonecznej. Do wytwarzania powłok antyrefleksyjnych na dużych płytach szkła płaskiego produkowanego w Polsce zaproponowano metodę trawienia kwasami jako metodę najbardziej ekonomiczną w obecnych warunkach i możliwą do wdrożenia.

ATAMANIUK Barbara, ZAWISTOWSKI Jacek

Metody singularnej perturbacji w fizyce plazmy.

Warszawa 1988 s. 24.

Prace IPPT 26/1988.

W pracy omówiono pojęcie nieregularnego rozwinięcia asymptotycznego i jego zastosowanie do nieliniowych problemów fizyki matematycznej. Przedstawiono dwie metody otrzymywania takich rozwinięć: metodę wielu skal i metodę redukcyjnej perturbacji. Wybór tych metod podyktowany został ich prostotą i efektywnością w zastosowaniach do fizyki plazmy.

JASSEM Wiktor, DEMENKO Grażyna

Transkrypcja fonetyczna dla potrzeb akustyki mowy i jej implementacja na drukarce mozaikowej.

Warszawa 1988 s. 53.

Prace IPPT 28/1988.

W pracach z zakresu akustyki mowy zachodzi często konieczność stosowania transkrypcji fonetycznej. Jednak brak jest dotychczas określenia relacji między znakami fonetycznymi i ich ciągami (transkrypcją) a sygnałem mowy z uwagi na podwójny pseudo-paradoks ciągłości/nieciągłości oraz zmienności/inwariancji. Przedstawiono wstępną próbę rozwiązania tego pseudoparadoksu oraz wstępną i w znacznej mierze hipotetyczną próbę określenia relacji między akustycznym sygnałem mowy a transkrypcją.

Zdefiniowano pod programem LETTRIX oraz CHI-WRITER ponad 60 specjalnych znaków fonetycznych. Sporządzono odrębne kody i zbiory znaków fonetycznych dla języka polskiego oraz kilku reprezentatywnych języków o zasięgu międzynarodowym. W tekście niniejszej pracy używamy transkrypcji pod edytorem CHI-WRITER, zaś w Tablicach wyprowadzamy je pod WORD-STAREM. Przedstawiono próbki zastosowania opracowanego programu wykonane za pomocą drukarki mozaikowej sterowanej z mikrokomputera typu PC XT.

SZCZEPIŃSKI Wojciech

Analiza pól tolerancji dokładności pozycjonowania manipulatorów.

Warszawa 1988 s. 64.

Prace IPPT 29/1988.

Przedstawiono trzy metody wyznaczania błędów pozycjonowania i orientacji manipulatorów o ruchach płaskich. Dla każdego z możliwych położeń chwytaka manipulatora można wyznaczyć pole, wewnątrz którego mieszczą się wszystkie wektory odchyleń od położenia nominalnego w założeniu, że znane są skrajne dopuszczalne odchylenia wszystkich par kinematycznych manipulatora. Przy jednoczesnym określaniu odchyleń pozycjonowania i orientacji wyznacza się odpowiednią bryłę w trójwymiarowej przestrzeni, w której dwie osie odpowiadają składowym odchylenia pozycji a trzecia - odchylenie kąta orientacji. Przedstawiona analiza może być zastosowana również do prostych manipulatorów o ruchu przestrzennym z jedną parą obrotową o osi nie prostopadłej, ale równoległej do płaszczyzny ruchów manipulatora.

DZIANKOWSKI Zygmunt

Pomiar przemieszczeń za pomocą fotografii plamkowej ; analiza błędów pomiaru.

Warszawa 1988 s. 30/1988.

Prace IPPT 30/1988.

W pracy został przedstawiony sposób uzyskiwania pola przemieszczeń płaskiej próbki za pomocą fotografii plamkowej. Z przeprowadzonych rozważań wynika, że pomiaru przemieszczenia można dokonywać w szerokim zakresie uzależnionym od parametrów aparatury pomiarowej /przykładowo podano zakres od 1,83 mm do 125 mm/. Przeprowadzono również analizę błędów metody pomiarowej określając błąd pomiaru w granicach 2-7 %.

KUNERT Krzysztof A.

Drugorzędowe reakcje chemiczne w sieciowanym polietylenie i polipropylenie.

Warszawa 1988 s. 13.

Prace IPPT 31/1988.

Wykrycie zgodnie z teorią Kargina dwóch faz bezpostaciowych w usieciowanym chemicznie polietylenie-UPE i polipropylenie-UPP oraz nieznanej dotąd krystalizacji w UPE, jak również zasadnicza zależność wykrytych własności i cech strukturalnych od rodzaju przykładanych oddziaływań pomiarowych, skłoniło mnie do nakreślenia poniższych uwag.

BRAHMER-KACPRZYŃSKA Anna

Metody rezonansowe w problemach rozpraszania fal ; zagadnienia proste i odwrotne.

Warszawa 1988 s. 20.

Prace IPPT 32/1988.

Przedstawiono przegląd metod rezonansowych teorii rozpraszania fal ze szczególnym uwzględnieniem metody rozwinięć względem osobliwości /singularity expansions/ pod kątem zastosowań do identyfikacji i klasyfikacji obiektów.

KOŚĆ Michał, WASIAK Andrzej

Urządzenie do badania dwuwymiarowych rozkładów intensywności na dyfraktogramach.

Warszawa 1988 s. 15.

Prace IPPT 33/1988.

Przedstawiono opis densytometru przeznaczonego do cyfrowych pomiarów dwuwymiarowych rozkładów zaczernień na kliszach fotograficznych. W urządzeniu wykorzystano fabryczną kamerę Micro d-cam sprzężoną z komputerem IBM PC. W celu zwiększenia rozdzielczości w skali zaczernień, dokonano modyfikacji fabrycznych programów sterujących kamerą, uzyskując możliwość rejestracji 256 poziomów zaczernienia. Umocowanie kamery na ławie optycznej umożliwia zmiany rozdzielczości geometrycznej. Opracowano program umożliwiający wizualizację mierzonego rozkładu na ekranie komputera oraz wstępną interpretację. Przewiduje się zastosowanie układu przede wszystkim do pomiarów rozkładów natężeń ugiętego promieniowania rentgenowskiego zarejestrowanych na kliszach fotograficznych.

SZYMAŃSKI Zygmunt

Badania spektroskopowe plazmy CWO.

Warszawa 1988 s. 32.

Prace IPPT 34/1988.

W pracy omówione zostały spektroskopowe metody diagnostyczne plazmy ciągłego wyładowania laserowego. Chociaż badana jest plazma argonowa większość rozważań ma charakter ogólny i może dotyczyć każdej plazmy CWO. Omówiono warunki lokalnej równowagi termodynamicznej oraz problemy związane z wyznaczaniem parametrów plazmy z pomiarów natężenia promieniowania ciągłego i linii widmowych.

SAJKIEWICZ Paweł, WASIAK Andrzej

Aproksymacyjna metoda wyznaczania orientacji płaszczyzn krystalograficznych.

Warszawa 1988 s. 30.

Prace IPPT 35/1988.

Przedstawiono metodę pozwalającą na aproksymowanie dyskretnych wartości mierzonych doświadczalnie rozkładów intensywności promieniowania rengenowskiego uginanego na zorientowanych próbkach polikrytalicznych. Wykorzystuje ona algorytm nieliniowej optymalizacji Hook-Jeevesa. Zastosowanie metody do zorientowanych próbek polietylenu wykazało przydatność do aproksymacji dwóch funkcji - Gaussa i Pearson VII oraz ich kombinacji liniowych. Wyznaczone parametry funkcji aproksymującej pozwalają na uzyskanie wygładzonego rozkładu intensywności nadającego się do interpretacji metodami numerycznymi.

POWAŁOWSKI Tadeusz

Ultradźwiękowe metody wyznaczania parametrów hemodynamicznych układu naczyniowego pod kątem diagnostyki tętnic szyjnych.

(Praca habilitacyjna).

Warszawa 1988 s. 112.

Prace IPPT 36/1988.

Przedmiotem pracy są ultradźwiękowe metody nieinwazyjnego wyznaczania trzech podstawowych parametrów hemodynamicznych układu naczyniowego. Parametrami tymi są: prędkość objętościowa krwi, wejściowa impedancja naczyniowa i elastyczność ścian naczyń tętniczych. Autor przedstawił w pracy własne rozwiązania w zakresie metod pomiaru, aparatury i analizy wymienionych parametrów w tętnicach szyjnych wspólnych.

Omawiając w pierwszej części pracy pomiar prędkości przepływu krwi przy użyciu ultradźwiękowej dopplerowskiej metody fali ciągłej, autor przeprowadził analizę zależności pomiędzy częstotliwością dopplerowską mierzoną metodą „przejść przez zero” a jej wartością odpowiadającą średniej prędkości przepływu krwi w przekroju naczynia krwionośnego. Analiza ta była podstawą do dalszej ilościowej oceny prędkości krwi.

W następnej części pracy autor omówił podstawowe zagadnienia związane z oceną elastyczności ścian naczyń tętniczych. Przeprowadzono ocenę porównawczą stosowanych dotychczas metod opisu własności elastycznych ścian tych naczyń. Dyskutując problem wzajemnego związku pomiędzy zmianą ciśnienia krwi a zmianą przekroju dużych naczyń tętniczych, autor wskazał, że w zakresie ciśnień fizjologicznych, jednym z optymalnych rozwiązań w opisie tego związku jest funkcja logarytmiczna pomiędzy ciśnieniem krwi i polem przekroju poprzecznego naczynia. Przyjmując tę funkcję za podstawę oceny własności elastycznych ścian tętnic, sformułowano definicję nowego wskaźnika elastyczności. Jest nim opisany w pracy logarytmiczny współczynnik sztywności a, którego wartość w tętnicy szyjnej wspólnej można wyznaczyć na podstawie ultradźwiękowych pomiarów chwilowej średnicy tych tętnic oraz ciśnienia skurczowego i rozkurczowego w tętnicy ramiennej.

Kolejnym parametrem hemodynamicznym omówionym w pracy jest wejściowa impedancja naczyniowa. W celu jej wyznaczenia stosuje się inwazyjny pomiar ciśnienia krwi w naczyniach krwionośnych, co w znacznym stopniu ogranicza zakres badań prowadzonych nad jej oceną. Propozycją rozwiązania tego problemu jest przedstawiona w czwartym rozdziale pracy metoda nieinwazyjnego wyznaczania wejściowej impedancji naczyniowej w tętnicy szyjnej wspólnej na podstawie ultradźwiękowych pomiarów chwilowej prędkości krwi i chwilowej średnicy tętnicy szyjnej oraz ciśnienia skurczowego i rozkurczowego w tętnicy ramiennej.

Omawiając zagadnienia związane z interpretacją przebiegów wejściowej impedancji w różnych naczyniach, autor przedstawił stosowane w tym celu modele zastępcze układu naczyniowego. Do oceny wejściowej impedancji naczyniowej w tętnicy szyjnej wspólnej autor przyjął model zastępczy o stałych skupionych, którego elementy / w pierwszym przybliżeniu / reprezentują opór naczyniowy, opór peryferyjny, podatność układu naczyniowego oraz bezwładność masy przepływającej krwi.

Omówione w pracy metody pomiaru i oceny poszczególnych parametrów hemodynamicznych znalazły praktyczny wyraz w opracowanym przez autora systemie pomiarowym, którego opis przedstawiony jest w piątym rozdziale pracy. W skład tego systemu wchodzą: ultradźwiękowy dwukierunkowy przepływomierz dopplerowski fali ciągłej do pomiaru prędkości krwi, ultradźwiękowy impulsowy układ śledzący do pomiaru chwilowej średnicy naczynia oraz połączony z nimi „on line” komputer MERA-60. Otrzymane na drodze pomiarów ultradźwiękowych wielkości stanowiły bazę danych do obliczeń komputerowych parametrów hemodynamicznych przedstawionych w pracy. W analizie wejściowej impedancji naczyniowej zastosowano symulację komputerową jej przebiegu za pomocą impedancji przyjętego przez autora, czteroelementowego układu zastępczego. Pozwoliło to w konsekwencji na wyznaczenie wartości elementów tego układu. Stanowiły one podstawę do oceny porównawczej stanu układu naczyniowego zaopatrywanego w krew przez tętnicę szyjną wspólną dla różnych osób.

W końcowej części pracy / rozdział 6 / przedstawiono i omówiono wyniki przeprowadzonych badań klinicznych u 43 osób zdrowych w wieku 9 do 64 lat oraz u 9 osób chorych w wieku od 53 do 62 lat, u których stwierdzono metodą arteriografii rentgenowskiej, zmiany miażdżycowe w tętnicach szyjnych pozaczaszkowych. Badania te przeprowadzono w tętnicach szyjnych wspólnych przy użyciu opracowanej przez autora aparatury pomiarowej. Celem badań był pomiar wszystkich trzech dyskutowanych w pracy parametrów hemodynamicznych tj. prędkości objętościowej krwi, wejściowej impedancji naczyniowej i elastyczności ścian tętnic. Uzyskane wyniki stanowiły podstawę do końcowych wniosków / rozdział 7 / na temat przydatności opracowanych metod pomiaru i aparatury ultradźwiękowej w diagnostyce tętnic szyjnych pozaczaszkowych.

ZIABICKI Andrzej

Automatyczne porządkowanie łańcuchów alfanumerycznych według różnych alfabetów i zasad porządkowania.

Warszawa 1988 s. 59.

Prace IPPT 40/1988.

Omówiono algorytmy porządkowania łańcuchów alfanumerycznych według różnych zasad (proste i odwrotne uporządkowanie leksykograficzne, uporządkowanie wielostopniowe według cech rozproszonych i zwartych) oraz porządkowanie w alfabetach niełacińskich. Podano przykłady programów w języku dBase III/FoxBase+ pozwalające na sortowanie, indeksowanie i wydruk baz danych w dowolnych językach. Metody mogą znaleźć zastosowanie w pracach leksykograficznych (sporządzanie słowników, indeksów itp.) oraz wszelkich operacjach z bazami danych.

ZIABICKI Andrzej, ZIABICKI Jacek

Symboliczne operacje na sumach i szeregach potęgowych Cz. I Metody i algorytmy.

Warszawa 1988 s. 36.

Prace IPPT 41/1988.

Wyprowadzono wzory rekurencyjne na podstawowe operacje na funkcjach postaci:

A( x ) = a × x ^p × [ A₀ + A ₁x +...]

stanowiący szereg MacLaurina pomnożony przez rzeczywisty mnożnik a i rzeczywistą potęgę zmiennej x. Dwuargumentowe operacje na takich funkcjach

C (x) = A (x) µ B (x)

obejmują dodawanie i odejmowanie, mnożenie i dzielenie oraz podstawianie funkcji y + B (x) jako argumentu innej funkcji A (y).

W skład rozważanych operacji jednoargumentowych

C (x) = $ A (x)

wchodzą: potęgowanie i pierwiastkowanie, odwracanie, wielokrotne różniczkowanie i całkowanie, oraz szereg funkcji elementarnych (m.in. funkcje trygonometryczne i hiperboliczne, funkcja wykładnicza i logarytmiczna). Dla każdej operacji określono niezbędne warunki oraz obliczono znaczącą liczbę wyrazów rozwinięcia C (x).

Wyprowadzone wzory będą stanowiły podstawę do opracowania numerycznych procedur komputerowych pozwalających na dokonywanie symbolicznych operacji na szeregach potęgowych.

KOMPUTEROWE modelowanie percepcji i rozumowania. II. Pod red. L. Chmielewskiego, W. Kosińskiego.

Warszawa 1988 s. 95.

Prace IPPT 42/1988.

DEMENKO Grażyna, JASSEM Wiktor, KRZYŚKO Mirosław

Klasyfikacja podstawowych wzorców intonacyjnych z zastosowaniem funkcji dyskryminacyjnych.

Warszawa 1988 s. 37.

Prace IPPT 43/1988.

Przeprowadzono próbę automatycznej statystycznej klasyfikacji przebiegów parametru F₀ przy zastosowaniu dwóch niestandardowych rodzajów funkcji dyskryminacyjnych.

Materiał składał się ze 150 imitacji każdego z 8 Prototypów (8 intonacji z krótkiej polskiej frazy „Dobrze”). Rezultaty klasyfikacji przy zastosowaniu obu funkcji dyskryminacyjnych były podobne, chociaż wyniki uzyskane funkcją kwadratową były nieco lepsze. W około 80% przypadków dokonano poprawnej klasyfikacji. Błędne rozpoznania były raczej wynikiem niewłaściwej imitacji niż skutkiem zastosowanego statystycznego modelu. Funkcje dyskryminacyjne wykazały również podobieństwa i niepodobieństwa między wzorcami intonacyjnymi : 3 rodzaje intonacji rosnących były podobne do siebie, 2 rodzaje przebiegów opadających były do siebie mniej podobne niż rosnące. Rosnąco-opadające maksymalnie różniły się od rosnących. Sugeruje się, że percepcyjnie i lingwistycznie niektóre różnice między wzorcami intonacyjnymi mogą nie być całkowicie kategoryczne.

GIERULSKI Wacław, SENDER Zbigniew, WÓJCIK Stanisław, BARWICKI Andrzej, PŁONECKI Leszek, CENDROWICZ Julian

Elementy modelu komputerowego mikroprocesorowego sterowania koparką.

Warszawa 1988 s. 131.

Prace IPPT 44/1988.

Praca składa się z czterech części stanowiących opis elementów modelu komputerowego koparki w procesie urabiania gruntu.

W części pierwszej przedstawiono sposób budowy modelu matematycznego części mechanicznej koparki. Przyjęto płaski układ o dziewięciu stopniach swobody z dyskretnym rozłożeniem mas i elementów odkształcalnych. Równanie modelu otrzymano w oparciu o metodę równań Lagrange`a II-go rodzaju.

W oparciu o te równania zbudowano model komputerowy. Przedstawiono sposoby i wyniki weryfikacji jakości i poprawności modelu. Przedstawiono sposoby powiązania modelu z modelem części hydraulicznej koparki oraz modelem urabianego gruntu.

W części drugiej pracy przedstawiono model oddziaływania gruntu na łyżkę koparki w procesie kopania. Określono siły oporu kopania w funkcji przemieszczeń i prędkości krawędzi skrawającej łyżki.

Przedstawiono również sposób określenia stopnia wypełnienia łyżki urabianym gruntem oraz potrzebną do wykonania procesu kopania jako funkcję przemieszczenia łyżki. Przedstawiono wyniki symulacji komputerowej przykładowych procesów kopania.

Część trzecia zawiera analizę kinematyki osprzętu koparki. Celem tej analizy jest określenie sposobu przemieszczania elementów osprzętu czyli ramienia, wysięgnika i łyżki tak, aby krawędź skrawająca przemieszczała się po zadanym uprzednio torze i zachowany był zadany kąt skrawania. Analiza ta stanowi podstawę do określenia algorytmów optymalnego sposobu przemieszczania łyżki. Przedstawiono także przykładowe sposoby przemieszczania osprzętu dla wybranych torów skrawania.

W czwartej części przedstawiono mikroprocesorowy układ regulacji położenia siłownika hydraulicznego, który może znaleźć zastosowanie w zautomatyzowanych układach napędów hydraulicznych maszyn roboczych. Praca zawiera także opis przewidywanych do zastosowania algorytmów regulacji. Przedstawiono też opis technicznej realizacji układu regulacji oraz wyniki badań doświadczalnych przeprowadzonych dla sprawdzenia przydatności proponowanego układu.

DIETRICH Lech, TRĄMPCZYŃSKI Wiesław

Doświadczalne metody wyznaczania parć ośrodków sypkich w silosach.

Warszawa 1988 s. 119.

Prace IPPT 45/1988.

W pracy omówiono metody pomiaru parcia bocznego ośrodka znajdującego się w silosie na jego ściany. Przedstawiono przegląd konstrukcji stosowanych czujników i omówiono rezultaty. Przedstawiono warianty bezpośredniego pomiaru nacisków przy pomocy czujników różnego typu zamontowanych w ścianie silosu. Opisano metody pośredniej oceny rozkładu nacisków na ścianę silosu poprzez pomiar zmiany naprężeń w wybranych elementach konstrukcji silosu w trakcie jego napełniania i opróżniania. Omówiono również pomiary naprężeń w ośrodku sypkim znajdującym się w silosie przy pomocy specjalnych sond umieszczonych wewnątrz tego ośrodka.

SKŁODOWSKI Marek

Podstawy mechaniki pękania skał i prognozowania tąpań.

Warszawa 1988 s. 88.

Prace IPPT 46/1988.

MORACZEWSKI Krzysztof

Rozwiązanie zagadnienia typu Daniłowskiej dla półprzestrzeni sprężystej z ruchomym brzegiem.

Warszawa 1988 s. 48.

Prace IPPT 47/1988.

W ramach dynamicznej teorii naprężeń cieplnych rozwiązany został analitycznie jednowymiarowy problem propagacji naprężeń cieplnych powstałych w sprężystej, izotropowej i jednorodnej półprzestrzeni wskutek nagłego ogrzania jej brzegu, gdy brzeg ten porusza się z zadaną stałą prędkością n /ubywanie materiału/. Podany został program w języku Fortran, który tablicuje wartości temperatury i naprężenia w dowolnie wybranym przedziale wartości zmiennej przestrzennej x, przy zadanym kroku tablicowania, prędkości brzegu półprzestrzeni n, wartości czasu t. Wykonane zostały obliczenia i wykresy opisujące temperaturę i naprężenie dla szczególnych wartości czasu t i prędkości n. Dla granicznego przypadku v = 0 otrzymane rozwiązanie zgodne jest z rezultatem podanym przez W. I. Daniłowską /2/. Stwierdzono, że pole naprężenia na swoim froncie doznaje skoku o stałej wartości, która nie zależy od n. Dla ustalonego czasu zanikanie temperatury z głębokością jest szybsze dla dużych prędkości n. Ponadto dla ustalonej wartości czasu istnieje graniczna prędkość o tej samej własności, że dla n mniejszych od niej naprężenie w chwili skoku zmienia znak z dodatniego na ujemny, natomiast dla prędkości n większej od granicznej wartości naprężenie przed nieciągłością jak i po jest ujemne.

ŻUCHOWSKI Krzysztof

Warunki stabilności dla warstw podwójnych w plazmie w opisie hydrodynamicznym i kinetycznym.

Warszawa 1988 s. 19.

Prace IPPT 49/1988.

W pracy przedstawiono warunki konieczne dla istnienia i stabilności elektrostatycznej warstwy podwójnej w plazmie w hydrodynamicznym i kinetycznym, opartym na stacjonarnym układzie równań Własowa-Poissona, opisie. Pokazano między innymi związek pomiędzy strumieniami swobodnych elektronów i swobodnych jonów dla monotonicznej warstwy podwójnej.

Najprostsza postać tego związku, zwana „warunkiem Langmuira” ma miejsce w hydrodynamicznym opisie tylko dla silnych warstw podwójnych. Natomiast w kinetycznym podejściu warunek Langmuira funkcjonuje też jeszcze w przypadku izotermicznym. Także w przypadku kinetycznym przedstawiono zastosowanie kryterium Penrose`a do badania stabilności warstwy podwójnej oraz poszukiwania właściwego rozwiązania „problemu odwrotnego” dla warstwy podwójnej, co oznacza poszukiwanie jednego z rozkładów cząstek przy zadanym profilu potencjału elektrycznego warstwy.

ATAMANIUK Barbara

Ciągła grupa przekształceń dla wieloskładnikowego modelu plazmy Vłasowa-Poissona-Ampera.

Warszawa 1988 s. 15.

Prace IPPT 50/1988.

W pracy wyznaczona została metodą opracowaną przez Owsiannikowa /1/, ciągła grupa przekształceń dla trzech modeli wieloskładnikowej bezzderzeniowej plazmy opisywanej układem równań Własowa-Poissona-Ampera.

Pokazano, że w żadnym z tych przypadków układ równań nie dopuszcza rozwiązań typu drgającego.

STANISŁAW Wojciech, KŁOSOWICZ Marek, NADOLSKI Władysław

Analiza nieliniowych drgań smukłej belki lepkosprężystej swobodnie podpartej przy wykorzystaniu czterech metod.

Warszawa 1988 s. 45.

Prace IPPT 52/1988.

W pracy przeprowadzono analizę drgań smukłej belki lepkosprężystej swobodnie podpartej poddanej dużym przemieszczeniom i małym odkształceniom. Wyniki obliczeń otrzymano a następnie porównano za pomocą czterech metod, tj. metody Bubnowa-Galerkina, metody różnic skończonych, metody elementu skończonego i metody sztywnych elementów skończonych.

SZCZEPIŃSKI Wojciech

Analiza dokładności pozycjonowania manipulatorów robotów o ruchach przestrzennych.

Warszawa 1988 s. 48.

Prace IPPT 54/1988.

Przedstawiono metodę wyznaczania błędów pozycjonowania manipulatorów robotów o ruchu przestrzennym. Dla każdego z możliwych położeń chwytaka można wyznaczyć obszar, wewnątrz którego mieszczą się wszystkie wektory możliwych odchyleń od położenia nominalnego w założeniu, że znane są skrajne dopuszczalne odchylenia dokładności ustawienia wszystkich par kinematycznych manipulatora. Obszar ten ma postać wielościanu i jest w pracy określany jako bryła tolerancyjna dokładności pozycjonowania.

MIASTKOWSKI Józef, SZCZEBIOT Ryszard

Nośność graniczna prętów o przekroju kwadratowym z szeregiem karbów kołowych.

Warszawa 1988 s. 30.

Prace IPPT 55/1988.

W oparciu o kompletne rozwiązania dla osiowo-symetrycznych rozciąganych prętów z karbami kołowymi oraz posługując się kinematycznie dopuszczalnymi mechanizmami zniszczenia przeprowadzono analizę nośności granicznej elementów konstrukcji o przekroju kwadratowym na obwodzie nacięciami kołowymi. Podano także metodykę oceny optymalnej odległości /podziałki/ między kolejnymi karbami.

Praktyczną przydatność przedstawionej analizy potwierdzono wynikami doświadczalnych badań przeprowadzonych na prętach ze stopu aluminium do przeróbki plastycznej.

BERTRAND Jerzy, LIBRANT Zdzisław, RANACHOWSKI Jerzy

Uwarunkowania eksploatacyjne i dobór tworzyw ceramicznych dla kranów czerpalnych.

Warszawa 1988 s. 57.

Prace IPPT 56/1988.

W pracy przedstawiono elementy technologii płytek ceramicznych dla wodociągowych zaworów wodnych z uwzględnieniem krajowych możliwości zarówno materiałowych jak i maszynowych. Przedstawiono również analizę warunków eksploatacyjnych płytek ceramicznych w zaworach wodnych. Wykazano, że krytycznymi parametrami dla tych warunków są skład fazowy, gładkość i równoległość powierzchni trących. W warunkach standardowej obróbki szlifierskiej odpowiednią gładkość uzyskuje się dla ceramiki o zawartości Al₂O₃ powyżej 94%.