Prace IPPT PAN z roku 1980

The time-varying frequencies of the two lowest formants were measured at time intervals of 20 ms from spectrograms of 50 English monosyllabic words spoken by three native speakers of General British English. The data were processed in a general-purpose computer programmed to calculate the mean vectores and convariance matrices for each of the phonemes, separately for each speaker and also for data pooled for all three speakers. The variables used were: (1) F₁ and F₂, (2) logF₁ and logF₂, (3) F₁ and F₂ - F_1. The mean vectors and convariance matrices were also calculated for conditions (2) and (3). The statistics were used to construct quadratic discriminant functions and vowel - classification charts. The charts, stored in the computer memory, were then used for the classification of each vocalic segment, represented as a trajectory in the vowel space by using a simple decision algorithm. If the charts were prepared separately for each of the three speakers, about 75% of the vocalic segments were correctly assigned to the appropriate (idio)phoneme. The three conditions gave almost identical overall results of the classification. The mean vectors, for all three conditions, were found correspond very well to the description of the GBE monophthongs in terms of the IPA vowel quadrilateral.

SZANIAWSKI Andrzej

Wymiana ciepła i powolny opływ ustalony wokół rzędu cienkich cylindrów.

Warszawa 1980 s. 31.

Prace IPPT 1/1980.

Poszukując rozwiązań przybliżonych opisujących strukturę pola przepływu i wymiany ciepła w najbliższym otoczeniu prętów zwrócimy również uwagę na własności asymptotyczne w dużej odległości od prętów. Głównym celem pracy będzie bowiem określenie warunków, jakie winny spełniać parametry przepływu po obu stronach rzędu prętów, poza cienką warstwą ich najbliższego sąsiedztwa. Warunki te będą nas interesować przede wszystkim ze względu na możliwość ich wykorzystywania przy analizie oddziaływania płynu z układami powierzchniowo rozmieszczonych cienkich prętów.

Ze względu na stosowalność zasady superpozycji, będziemy oddzielnie rozpatrywać rozwiązania opisujące wymianę ciepła i opływy o asymptotycznych kierunkach równoległych i prostopadłych do osi cylindrów.

Wymiana ciepła i przepływ równoległy do osi cylindrów opisane są znanymi rozwiązaniami równania Laplace`a [1], [11], które wykorzystamy jedynie dla określenia poszukiwanych przez nas warunków asymptotycznych, daleko od rzędu cylindrów. Natomiast przepływowi skierowanemu prostopadle do osi cylindrów, ale równolegle do powierzchni ich rozmieszczenia, poświęcimy główną uwagę. Ponieważ rozpatrywane przez nas zadania są zadaniami płaskimi, zależnymi od dwóch współrzędnych na płaszczyźnie, a podstawowymi wykorzystywanymi rozwiązaniami będą dla nas periodyczne rozwiązania równań Laplace`a i biharmonicznego, więc takim rozwiązaniom tych równań poświęcimy na początku nieco uwagi.

KUJATH Marek

Rozwinięcie metody funkcji modulującej do identyfikacji silnie nieliniowych układów mechanicznych.

(Praca doktorska).

Warszawa 1980 s. 138.

Prace IPPT 2/1980.

Tematem pracy jest rozwinięcie metody funkcji modulującej do identyfikacji własności dynamicznych silnie nieliniowych układów mechanicznych. Przez układ silnie nieliniowy mechaniczny rozumiemy układ, przy modelowaniu którego, przyjęcie modelu liniowego prowadzi do zbyt dużych uproszczeń i pominięcia wielu istotnych zjawisk, a tym samym prowadzi , przy zastosowaniu w identyfikacji, do zbyt dużych błędów. Do tego typu układów należą układy zawierające nieliniowości typu „luz”, „suche tarcie”. Należy przy tym zwrócić uwagę na fakt, że funkcja opisująca nieliniowość typu „luz” jest nieliniowa ze względu na parametr reprezentujący wartość „luzu” /rozdz. 4.2/.

Celem rozprawy jest opracowanie efektywnej metody identyfikacji, która pozwoliłaby na wyznaczenie wartości parametrów modeli matematycznych, opisujących silnie nieliniowe układy mechaniczne. Pod pojęciem parametru modelu matematycznego będą rozumiane współczynniki równań różniczkowych, opisujących ruch układu mechanicznego.

Opracowany sposób postępowania oparty jest na mało znanej metodzie funkcji modulującej [10], która była dotychczas stosowana do identyfikacji układów, opisanych równaniami różniczkowymi liniowymi ze względu na współczynniki. Efektywne rozwiązania uzyskano dla układu o jednym stopniu swobody w przypadku, gdy sygnał wejściowy /wymuszenia/ był zdeterminowany.

W pracy przedstawiono metodę identyfikacji takich układów, których ruch może być opisany nieliniowymi równaniami różniczkowymi, w tym również nieliniowymi ze względu na współczynniki.

Praca składa się z 10 rozdziałów i 5 dodatków. W rozdz. 2 został przeprowadzony przegląd prac dotyczących tematu. Najpierw przeprowadzono pewną klasyfikację metod identyfikacji nieliniowych układów mechanicznych, a następnie zgodnie z nią przeprowadzono analizę dotychczasowych prac. Następnie zaprezentowano, w oparciu o literaturę, metodę funkcji modulującej oraz jej miejsce pośród innych metod identyfikacji.

W rozdz. 3 zostało zaproponowane pewne przekształcenie funkcji, zarówno zdeterminowanej jak i losowej, wywodzące się z idei metody funkcji modulującej i nazwane przekształceniem modulującym. Przekształcenie to jest podstawą opracowanej metody.

W rozdz. 4 zostały zdefiniowane podstawowe pojęcia jak m.in. model, proces identyfikacji, wykorzystywane w niniejszej pracy. Wprowadzono i omówiono tu też pojęcie modelu odwrotnego sygnalizowane w literaturze. Następnie ten mało znany i prawie wcale nie stosowany model został użyty do podstawowego, dla opracowanej metody, schematu procesu identyfikacji. Metoda funkcji modulującej, jak wynika z literatury, była dotychczas stosowana tylko do identyfikacji układów pobudzanych sygnałem zdeterminowanym. W omawianym rozdziale metoda ta, poprzez zastosowanie przekształcenia modulującego, zostanie zastosowana również do przypadku, gdy sygnałem wejściowym układu jest sygnał losowy. W opisanych w literaturze metodach identyfikacji stosuje się przede wszystkim stacjonarne funkcje losowe. Prezentowana w tej pracy metoda nie wymaga takiego założenia. Dotychczas stosowane metody przekształcenia równań losowych w zdeterminowane wymagają w przypadku układów nieliniowych uprzedniej linearyzacji tych równań. W omawianym rozdziale zostanie podana metoda przekształcenia równań losowych w zdeterminowane bez uprzedniej linearyzacji.

W rozdz. 5 podana jest metoda realizacji procesu identyfikacji poprzez minimalizację funkcji jakości. Następnie są omówione i porównane metody minimalizacji funkcji jakości w przypadku zastosowania przekształcenia modulacyjnego.

W rozdz. 7 jest zaproponowany sposób zastosowania metody funkcji modulującej, poprzez przekształcenie modulacyjne do identyfikacji wielomasowych układów mechanicznych.

W rozdz. 8 omówione są typy nieliniowości, jakie mogą być brane pod uwagę. Prezentacja typu nieliniowości jest poprzedzona wprowadzeniem. Przy czym cały rozdział podzielony jest na część dotyczącą przypadku zdeterminowanego i część dotyczącą przypadku losowego.

Praca ta ma charakter teoretyczny z aspektem praktycznym. W związku z tym, po opracowaniu metody identyfikacji, został zbudowany dla wybranego silnie nieliniowego układu mechanicznego konkretny program identyfikacji, opierający się na tej metodzie /rozdz. 9/; sprawdzenie tego programu identyfikacji zostało przeprowadzone za pomocą maszyny matematycznej Odra 1204. W związku z ograniczeniami pomiarowymi tj. brakiem aparatury koniecznej do przeprowadzenia pomiarów, rejestracji i przetworzenia danych, został przeprowadzony tylko eksperyment numeryczny. Eksperyment ten polegał na symulacji procesów dynamicznych, zachodzących w danym układzie mechanicznym. Dokonano tego na maszynie cyfrowej Odra 1204 za pomocą języka SYMUD 1. Następnie na podstawie uzyskanych tą drogą danych został sprawdzony program identyfikacji.

Wnioski oraz uwagi końcowe dotyczące całej pracy zawarte są w rozdz. 10.

Ponieważ pojęcie dystrybucji oraz ich własności nie są powszechnie znane, a są wykorzystywane w niniejszej pracy, więc zagadnienie to jest krótko omówione w dodatku A. Podobnie krótko zostały zebrane w dodatku B niektóre ważne dla pracy własności i definicje funkcji losowych. Natomiast w dodatku C doprowadzono równania, reprezentujące ogólnie typ nieliniowego modelu, branego w niniejszej pracy pod uwagę, do postaci obliczeniowej. Dodatek D zawiera dane odnośnie zastosowanej w pracy symulacji, a dodatek E dane odnośnie numerycznego programu obliczeniowego oraz treść tego programu.

KURCYK Tadeusz, NOWACKI Wojciech k.

Pole temperatury w jednowymiarowym problemie dużych odkształceń termo - sprężysto/lepkoplastycznych.

Warszawa 1980 s. 20.

Prace IPPT 3/1980.

Celem pracy jest rozwiązanie zagadnienia propagacji fal w pręcie sprężysto plastycznym uderzającym ze znaczną prędkością w nieodkształcalną przegrodę. Rozważania będziemy prowadzili w oparciu o teorię ogólną, trójwymiarową dla dużych deformacji, zaproponowaną przez J. Mandela [4].

Obecnie przedstawimy rozwiązanie dla przypadku skończonych deformacji w pręcie sprężysto lepkoplastycznym w celu określenia w nim pola temperatury wywołanego polem odkształcenia. Dla procesu izotermicznego podobne zagadnienie było sformułowane w pracy [2], lecz jedynie w aspekcie lokalnym. Określono jedynie prędkość fali oraz rozwiązanie na jej froncie.

BACZYŃSKI Zbigniew F.

Efekty sejsmiczne w zbiornikach stalowych na paliwa płynne.

Warszawa 1980 s. 29.

Prace IPPT 4/1980.

KOWALSKI Stefan J.

Współrzędne normalne i warunki brzegowe w teorii mieszanin.

(Praca habilitacyjna).

Warszawa 1980 s. 117.

Prace IPPT 5/1980.

Przedmiotem rozważań niniejszej pracy jest N - składnikowa mieszanina ciał odkształcalnych. Uwzględnia się przy tym efekty wynikające z ruchu względnego składników (siły dyfuzji) oraz efekty cieplne przy założeniu różnych temperatur składników. Całe rozumowanie oparte jest na konstrukcji globalnych równań bilansu i funkcji stanu. Rozważania prowadzi się na gruncie termodynamiki procesów nieodwracalnych dla procesów bliskich stanowi równowagi. Zakłada się przy tym, że mieszanina stanowi ośrodek jednorodny i izotropowy, a składniki są względem siebie chemicznie obojętne. Nie nakłada się żadnych ograniczeń na przemieszczenia i prędkości przemieszczeń składników. Przyjmuje się natomiast, że gradienty tych wielkości są małe.

Niniejsza praca ma na celu:

Po pierwsze, wprowadzenie do teorii mieszanin jakościowo nowego efektu jakim jest sprzężenie ruchu przez masę. Efekt ten nie był dotychczas brany pod uwagę w pracach dotyczących teorii mieszanin, a może mieć istotne znaczenie przy analizie propagacji fal.

Po drugie, w związku z wprowadzeniem do rozważań sprzężeń ruchu przez masę, proponuje się koncepcję współrzędnych normalnych jako efektywną metodę analizy ruchu sprzężonego.

Po trzecie, wyeliminowanie z dotychczasowych równań teorii mieszanin tzw. wielkości średnich wagowych (barycentrycznych) i wyrażenie ich za pomocą wielkości bardziej adekwatnych do rzeczywistości, tj. wielkości wyrażonych za pomocą współrzędnych normalnych. Głównym powodem podjęcia tego zamierzenia są trudności z formułowaniem warunków brzegowych dla równań wyrażonych za pomocą wielkości średnich barycentrycznych.

Po czwarte, rzucenie nowego światła na stosowane dotychczas, lecz różnie interpretowane pojęcia parcjalnego i globalnego tensora naprężenia.

Po piąte, przedstawienie w miarę prostej i jasno zinterpretowanej metody bilansu energii i entropii. Na ich podstawie wyciągnięcie wniosków odnośnie uogólnionego prawa przepływu ciepła, wymiany ciepła pomiędzy składnikami i postaci sił dyfuzji (tarcia).

Po szóste, przedstawia się propozycję związków fizycznych i równania przewodnictwa ciepła dla ogólnej teorii mieszaniny ciał odkształcalnych.

Niniejsza praca pretenduje do przedstawienia teorii zamkniętej, tzn. efektem końcowym jest pełny zestaw równań teorii mieszanin z uwagami na temat formułowania warunków brzegowych.

Praca składa się z 7 rozdziałów. W rozdziale I przedstawiono szczegółową istotę sprzężenia ruchu przez masę w ośrodku porowatym wypełnionym cieczą. Wyprowadzając równania ruchu dla tego ośrodka na podstawie równań Lagrange`a zasugerowano sens współrzędnych normalnych. Ponadto, w rozdziale tym zaprezentowano własny punkt widzenia autora dotyczący interpretacji współczynników w równaniach ruchu Biota, [3]. Współczynniki te nie posiadały dotąd jasnej interpretacji i budziły wiele kontrowersji w kręgu zainteresowanych.

Rozdział II poświęcono kinematyce ośrodka wieloskładnikowego. Wskazano na znaczenie sprzężeń ruchu przez masę oraz uzasadniono potrzebę wprowadzenia dwojakiego podziału mieszaniny: ze względu na własności fizyczne (składniki fizyczne) oraz ze względu na naturalne pola prędkości (składniki kinematyczne). Naszkicowano sposób opisu ruchu mieszaniny za pomocą współrzędnych normalnych. Wprowadzono pojęcie udziału objętościowego, powierzchniowego i masowego składników oraz zdefiniowano energię kinetyczną mieszaniny we współrzędnych normalnych. W ostatnim punkcie tego rozdziału podano równania ciągłości masy i wskazano, że masa składnika kinematycznego w ogólnym przypadku nie musi być zachowana.

W rozdziale III dokonano krytycznej oceny prezentowanych w literaturze poglądów na temat parcjalnego tensora naprężenia oraz zaproponowano definicję tej wielkości z punktu widzenia współrzędnych normalnych. W kolejnych punktach tego rozdziału dokonano bilansu pędu oraz momentu pędu i wyprowadzono równania ruchu mieszaniny.

W rozdziale IV, poświęconym termodynamicznym podstawom teorii mieszanin dokonano bilansu energii i entropii. Formalnie przyjęto, że temperatury składników są różne, aczkolwiek w rozważaniach posługiwano się równaniem Gibbsa. Bilansując entropię określono funkcję dysypacji energii. Na podstawie ograniczeń wynikających z drugiej zasady termodynamiki i postulatu, że funkcja dysypacji ma postać formy kwadratowej dodatnio określonej zaproponowano postać prawa przepływu ciepła w mieszaninie oraz postać sił dyfuzji. Posługując się klasycznym równaniem Gibbsa dla układu otwartego zastosowanym do dowolnego składnika fizycznego określono funkcję wymiany masy pomiędzy składnikami kinematycznymi.

Rozdział V poświęcono równaniom konstytutywnym. Wykorzystując funkcję energii swobodnej rozwiniętą w szereg Taylora i równania stanu wyspecyfikowano związki fizyczne i funkcje stanu.

W punkcie 5.4 tego rozdziału wyprowadzono równania przewodnictwa dla mieszaniny.

W rozdziale VI zestawiono funkcje niewiadome, które należałoby określić przy rozwiązywaniu problemów początkowo - brzegowych w teorii mieszanin oraz równania służące do ich określenia.

W pkt. 6.2 tego rozdziału wskazano na trudności jakie mogą wyniknąć przy formułowaniu warunków brzegowych, jeśli równania teorii będą wyrażone za pomocą wielkości średnich barycentrycznych.

W rozdziale VII przedstawiono przykład, w którym ilustruje się przejście z równań ogólnych do równań teorii termokonsolidacji zaprezentowanej w pracach [18], [20], [21].

MIASTKOWSKI Józef, SZCEPIŃSKI Wojciech

Doświadczalna analiza powierzchni wpływu plastycznego odkształcenia na wytrzymałość zmęczeniową metali.

Warszawa 1980 s. 14.

Prace IPPT 6/1980.

HIEN Tran Duong, KLEIBER Michał

Numeryczna analiza rozciągania sprężysto - plastycznego pasma osłabionego otworem.

Warszawa 1980 s. 14.

Prace IPPT 7/1980.

MRÓZ Zenon, ZAGRODA Bohdan

Analiza nośności ściskanego pasma materiału sprężysto - plastycznego z osłabieniem.

Warszawa 1980 s. 59.

Prace IPPT 8/1980.

Jako zasadniczy cel pracy postawiono sobie:

- określenie i analizę stref tworzących się w ściskanym paśmie w różnych fazach procesu ściskania oraz określenie progresji tych stref,

- określenie nośności poszczególnych stref i pasma jako całości przy przyjęciu, że zbudowane jest ono z materiału sprężysto - plastycznego z osłabieniem,

- porównanie nośności ściskanego pasma z materiału sprężysto - plastycznego z osłabieniem, z nośnością ściskanych pasm z materiału sprężysto - kruchego i materiału sztywno - idealnie plastycznego,

- analizę nośności ściskanego pasma z różnych uprzednio wymienionych materiałów w zależności od zmian parametrów pasma oraz stałych materiałowych skały,

- porównanie rezultatów ilościowych teoretycznych i doświadczalnych.

Dodatkowym celem pracy było wykazanie, że możliwe jest przy pewnych założeniach upraszczających rozwiązywanie konkretnych zagadnień geomechaniki wysuwanych przez praktykę inżynierską, przy przyjęciu modeli materiałów znacznie bliższych rzeczywistości od powszechnie dotychczas stosowanych modeli materiałów liniowo - sprężystych lub sztywno - idealnie plastycznych, oraz, że podejście takie jest celowe, daje rozwiązania w postaci zamkniętej, rozwiązania zgodne z doświadczeniem i bliskie rzeczywistości.

NIEZGODZKI Paweł

Język symulacyjny LAHYSS do modelowania systemów hybrydowych na maszynie cyfrowej.

Warszawa 1980 s. 129.

Prace IPPT 9/1980.

Praca podzielona została na cztery rozdziały.

Rozdział 1 zawiera wiadomości dotyczące modelowania hybrydowego oraz budowy i programowania systemów hybrydowych. Omówiono również języki symulacyjne pod kątem ich zastosowania do rozwiązywania zagadnień modelowania hybrydowego.

Rozdział 2 zawiera opis języka LAHYSS. Omówiono w nim strukturę programów użytkowych oraz zdefiniowano podstawowe elementy języka i zasady prawidłowej pisowni instrukcji tego języka. Język LAHYSS jest ściśle związany z językiem algorytmicznym FORTRAN, którego znajomość jest potrzebna do pełnego wykorzystania możliwości LAHYSS-u.

W rozdziale 3 przedstawiono metodykę programowania w języku LAHYSS. Programowanie w tym języku oparte jest na metodach modelowania hybrydowego, opisanych w rozdziale 1 i wymaga znajomości zasad programowania hybrydowych maszyn analogowych, oraz programowania w języku FORTRAN. Rozdział zawiera również informacje dotyczące praktycznej strony pisania i uruchomiania programów na maszynie cyfrowej.

W rozdziale 4 przedstawiono przykłady kompletnych programów użytkowych wraz z wynikami symulacji komputerowej. Przykłady dotyczą problemów często występujących w badaniach układów dynamicznych. Pozwalają one na prześledzenie całego procesu modelowania hybrydowego z wykorzystaniem języka LAHYSS począwszy od sformułowania zadania do uzyskania wyników.

GRZĘDZIŃSKI Janusz

Iteracyjna metoda wyznaczania prędkości flatteru za pomocą pewnej funkcji jednej zmiennej.

Warszawa 1980 s. 24.

Prace IPPT 10/1980.

GUTOWSKI Roman

Dynamika typologiczna.

Warszawa 1980 s. 110.

Prace IPPT 11/1980.

OLAS Andrzej

Kryterium stateczności rozwiązania układu równań różniczkowych.

Badanie stateczności ruchu liniowych układów mechanicznych.

Warszawa 1980 s. 46.

Prace IPPT 12/1980.

MYTKOWSKI Krzysztof

Filtr numeryczny do analizy sygnału akustycznego w układzie cyfrowym.

Warszawa 1980 s. 24.

Prace IPPT 13/1980.

Przedmiotem niniejszego opracowania jest przedstawienie nowej metody filtracji, która może być zrealizowana w czasie rzeczywistym przy użyciu dostępnych w kraju układów scalonych.

W pracy podano sposób filtracji, który nie wymaga członów mnożących i jest przez to łatwy do realizacji technicznej. Praca ma charakter teoretyczny, a wynikiem jej są równania matematyczne oraz charakterystyki opisujące otrzymane filtry.

Wyprowadzone zależności mogą być wykorzystane przy projektowaniu cyfrowych analizatorów dla sygnału akustycznego a także dla innych sygnałów posiadających charakter drgań kwaziperiodycznych.

KUBZDELA Henryk

Metoda automatycznego rozpoznawania wyrazów w oparciu o spektrogramy binarne.

Warszawa 1980 s. 21.

Prace IPPT 14/1980.

Powstanie zautomatyzowanego systemu rozpoznawania mowy ciągłej poprzedzają liczne próby automatycznego rozpoznawania ograniczonego słownika wyrazów wymawianych oddzielnie. Jednej z takich prób dotyczy niniejsza praca. Przedstawiono w niej model adaptacji i rozpoznawania obrazów fonetyczno - akustycznych o rozciągłości wyrazu posługuje się binarną reprezentacją widma sygnału mowy tworzoną za pomocą układu analogowo - cyfrowego, w skład którego wchodzą i wielokanałowy, analogowy analizator widma, minikomputer MERA 303 oraz urządzenie wprowadzania sygnału analogowego do tego komputera opisane w pracy [4].

Omówiono sposób otrzymywania widm binarnych, cyfrową metodą tworzenia wzorcowych spektrogramów binarnych dla poszczególnych wyrazów w procesie adaptacji i cyfrową metodę ich automatycznego rozpoznawania. Publikacja ta dotyczy kolejnego etapu długofalowego programu badań nad automatycznym rozpoznawaniem mowy ujętego w planach badawczych Pracowni Fonetyki Akustycznej IPPT PAN.

SAWICKI Tadeusz

Przykład zastosowania teorii przystosowania do analizy rusztu płaskiego.

Warszawa 1980 s. 33.

Prace IPPT 15/1980.

NASALSKI Wojciech

Dyfrakcja fali niejednorodnej na półpłaszczyźnie impedancyjnej.

Warszawa 1980 s. 24.

Prace IPPT 16/1980.

DRAGON Andrzej

Fenomenologiczne kryterium lokalnego zapoczątkowania makropękania w ośrodku plastyczno - kruchym (skałopodobnym).

Warszawa 1980 s. 38.

Prace IPPT 17/1980.

Celem niniejszej pracy jest sformułowanie fenomenologicznego kryterium makrozniszczenia w sensie zapoczątkowania zorientowanej makroszczeliny w oparciu o ewolucję pola mikroszczelin, sprzężoną z niesprężystymi deformacjami ośrodka.

Odpowiedni, ogólniejszy od wspomnianych powyżej model niesprężysty skał sprzężony z ewolucją mikropękania wraz z przejściem do makrozniszczenia podanym w niniejszej pracy, jest przedmiotem oddzielnego studium [3].

Rozdział 2 zawiera podstawowe definicje oraz zwięzłą motywację i słowne sformułowanie kryterium inicjacji makrozniszczenia.

W rozdziale 3 rozważa się ogólną strukturę relacji degradacji plastycznej i jej przekształcenie /relację odwrotną/ z uwzględnieniem stadium zapoczątkowania zniszczenia. Opisana jest formalna metoda przejścia osobliwego dla operatora degradacji plastycznej, oparta na metodzie podanej przez Tokuokę, [4] dla asymptotycznej transformacji hyposprężystości w ”plastyczność”. W istocie, równania plastyczności otrzymane przez Tokuokę wykazują swoiste ograniczenia, np. brak możliwości odciążenia dla tzw. „materiału Misesa”. Naszym zdaniem, formalizm Tokuoki zastosowany do rozważanej w niniejszej pracy transformacji degradacji plastycznej w lokalne makrozniszczenie, zyskuje głębszą motywację fizyczną niż w swym oryginalnym kontekście.

Rozdział 4 zawiera dalsze elementy procedury operacyjnej, której celem jest otrzymanie warunku inicjacji zniszczenia w przestrzeni f oraz równania prędkości inicjacji makroszczeliny w pewnym kierunku. Określono też sens poszczególnych składników przestrzeni zerowej operatora degradacji, odpowiadających różnym mechanizmom zapoczątkowania makroszczeliny względem pola mikrouszkodzeń. Rozważa się konkretną formę operatora w przestrzeni opartej na bazie ortogonalnej wektorów własnych tensora degradacji f .

Dla szczególnego równania degradacji, sformułowanego na podstawie przesłanek doświadczalnych, wyprowadzono przykładowo /rozdz. 5/ konkretne kryterium zapoczątkowania makrozniszczenia dla tzw. mechanizmu zgodnego kierunek makrozniszczenia, zgodny z dominującą orientacją pola mikrouszkodzeń. Pokazano sens fizyczny wyprowadzonych zależności dla dwu przypadków zniszczenia quasi - jednorodnej próbki.

SŁAWIŃSKI Andrzej

Stateczność rozmaitości ruchu ustalonego układów nieholonomicznych.

Warszawa 1980 s. 29.

Prace IPPT 18/1980.

Celem pracy jest sprowadzenie badania stateczności ruchu pewnej klasy układów mechanicznych z liniowymi jednorodnymi więzami nieholonomicznymi do badania wartości własnych macierzy zlinearyzowanego układu równań ruchu. Ruch, którego stateczność jest badana, nazwany został ustalonym ze względu na stałość pewnych funkcji na jego trajektorii.

Wyniki otrzymane w niniejszej pracy można wykorzystać do optymalizacji parametrów układu mechanicznego z punktu widzenia stateczności ruchu ustalonego. W pracy przedstawiono przykład ilustrujący zastosowanie jej wyników do określania warunków stateczności układu mechanicznego.

VU Van The, STOLARSKI Henryk

Duże ugięcia obrotowo - symetrycznej powłoki uderzonej sztywnym obrotowym ciałem.

Warszawa 1980 s. 26.

Prace IPPT 19/1980.

W niniejszej pracy zostanie przedstawiona prosta metoda numeryczna szacowania dużych przemieszczeń spowodowanych uderzeniem sztywnego, obrotowego ciała w dowolną osiowosymetryczną, sztywno - plastyczną powłokę wypukłą. W odróżnieniu od większości metod stosowanych w nieliniowej analizie, dopuszcza ona możliwość powstania dowolnie dużych przemieszczeń i nie nakłada żadnych ograniczeń na stosunek tych przemieszczeń do grubości ścianki powłoki.

Metoda ta polega na zakładaniu określonych, kinematycznie dopuszczalnych pól prędkości i całkowaniu tych pól względem czasu. Przyjęto ponadto, że deformacja ma charakter lokalny, w związku z czym w rozwiązaniu nie ingeruje sposób podparcia powłoki.

Celem niniejszej pracy jest przedstawienie algorytmu numerycznego, pozwalającego otrzymać rozwiązanie nie obwarowane powyższymi ograniczeniami. W szczególności uwzględnia on kształt uderzającego ciała i zmienność strefy kontaktu tego ciała z powłoką.

KUNERT Krzysztof, RANACHOWSKI Jerzy, CHODAK Ivan, SOSZYŃSKA Hanna, PIŚLEWSKI Narcyz, JAKUBOWSKA Maria

Fizyko - mechaniczne badania usieciowanego chemicznie polipropylenu.

Warszawa 1980 s. 46.

Prace IPPT 20/1980.

Kontynuując nasze badania nad usieciowanymi poliolefinami w niniejszej pracy postaramy się przedstawić badania fizyko - mechaniczne usieciowanego polipropylenu. Musimy zaznaczyć, że do tej pory nie udało nam się napotkać w literaturze światowej badań fizyko - mechanicznych nad tego typem materiałem.

Spowodowane jest to prawdopodobnie dużymi trudnościami jakie napotyka się przy usieciowaniu polipropylenu. Polimer ten w obecności nadtlenków nie sieciuje się lecz degraduje, za co prawdopodobnie odpowiedzialny jest węgiel trójrzędowy występujący w tym polimerze. Dopiero zastosowanie odpowiednich coagentów w obecności nadtlenków powoduje usieciowanie tego polimeru.

KRAWIEC Dorota

Subiektywne prawdopodobieństwo polskich wyrazów specjalistycznych.

Warszawa 1980 s. 50.

Prace IPPT 21/1980.

Praca jest kolejnym etapem szerszych badań nad subiektywnym prawdopodobieństwem wyrazów polskich. Jej celem jest przede wszystkim wyeliminowanie najrzadszych jednostek leksykalnych prowadzące do ustalenia kryterium doboru haseł w podstawowym słowniku częstotliwościowym.

W zestawie 2100 wyrazów około 75% stanowiły wyrazy apriorycznie uznane za rzadkie. Każdy wyraz został oceniony przez 90 studentów. Otrzymane wyniki analizowano najpierw na podstawie rozkładów statystycznych ocen. Metoda nie pozwoliła na oddzielenie wyrazów rzadkich od częstych. Następnie na liście rangowej ułożonej według średnich arytmetycznych znaleziono cezurę między grupą wyrazów rzadkich i wyrazami częstymi wyznaczoną przez raptowne zmniejszanie się liczby kwalifikatorów słownikowych. Uznano obecność kwalifikatora za orientacyjne kryterium zaliczenia wyrazu do rzadko używanych.

LIPIŃSKI Paweł

Krytyczna temperatura propagacji oraz dynamika szczelin w stali konstrukcyjnej.

(Praca doktorska).

Warszawa 1980 s. 157.

Prace IPPT 22/1980.

Wyniki doświadczalnych badań Duffy`ego [9] sugerują, że istnieje ścisły związek pomiędzy temperaturą kruchego przejścia i Krytyczną Temperaturą Propagacji. Wspólnym ogniwem łączącym oba te zjawiska jest zmiana mechanizmu rozdzielania materiału w obszarze sąsiadującym z wierzchołkiem szczeliny. Niedostateczna znajomość mechanizmów dekohezji w zdecydowany sposób utrudnia rozwiązanie problemu temperatury kruchego przejścia. Wydaje się, że zasadniczy wpływ na zachowanie się materiału w tzw. obszarze zniszczenia, a także na prędkość propagacji szczeliny ma przede wszystkim stan naprężenia oraz wielkość stref plastycznych towarzyszących szczelinie. Hipoteza powyższa wyznacza cel pracy, który można zawrzeć w następujących punktach:

- analiza procesu deformacji osiowo - symetrycznych próbek z obwodowym karbem typu V. Geometria taka została wybrana z przyczyn opisanych w rozdziale 4,

- analiza stanu naprężenia w okolicy wierzchołka karbu w momencie rozpoczęcia niekontrolowanej propagacji szczeliny, w przedziale temperatur od pokojowej do niższych od temperatury kruchego przejścia,

- wyznaczenie przyśpieszenia i prędkości propagacji szczelin w omawianym przedziale temperatur,

- propozycja nowej metody wyznaczania Krytycznej Temperatury Propagacji.

Całość zagadnienia rozważana będzie w ramach mechaniki zniszczenia materiałów w ujęciu Griffitha-Irwina, rozszerzonych o modele dla materiałów wykazujących własności plastyczne, jak również o zagadnienia z dynamiki propagacji szczelin. W związku z tym, w następnym punkcie omówiono podstawy tego działu mechaniki.

JASKŁOWSKA Lidia

Pokrycia selektywne w kolektorach energii promieniowania słonecznego.

Warszawa 1980 s. 26.

Prace IPPT 23/1980.

PLUTA Zbysław

Straty ciepła w płaskich kolektorach energii promieniowania słonecznego.

Warszawa 1980 s. 45.

Prace IPPT 24/1980.

KLEIBER Michał, HIEN Tran Duong

DYNAX-L - dynamiczna analiza osiowosymetrycznych ciał i powłok sprężystych poddanych dowolnemu obciążeniu metodą elementów skończonych. Teoria oraz opis i instrukcja użytkowania programu.

Warszawa 1980 s. 71.

Prace IPPT 25/1980.

W pracy przedstawiono podstawy numerycznej analizy złożonych konstrukcji osiowosymetrycznych poddanych dowolnemu, niekoniecznie osiowosymetrycznemu, obciążeniu typu statycznego lub dynamicznego.

Założono, że analizę konstrukcji przeprowadzać się będzie w ramach modelu liniowego /ortotropowy materiał liniowo - sprężysty, małe przemieszczenia/. W analizie uwzględniono trzy typy osiowosymetrycznych elementów skończonych : toroidalne elementy o radialnym przekroju trójkątnym i czworokątnym oraz element cienkiej powłoki w kształcie stożka ściętego. Modelując rozpatrywany układ rzeczywisty, elementy te można dowolnie łączyć ze sobą. Dobór elementów umożliwia analizę skomplikowanych problemów inżynierskich takich jak badanie drgań własnych i wymuszonych w dowolnych konstrukcjach osiowosymetrycznych, czy też badanie współdziałania takich konstrukcji z podłożem w warunkach złożonych obciążeń dynamicznych.

Praca stanowi pierwszy etap badań, które są kontynuowane w kierunku uwzględniania dużych przemieszczeń oraz niesprężystego modelu materiału. Skomplikowane zagadnienia drgań nieliniowych, będące ostatecznym celem badań, wpłynęły na wybór względnie prostych elementów skończonych. Elementy te przyjęto kierując się potrzebą maksymalnej oszczędności pamięci maszyny cyfrowej w aspekcie dalszych planów rozbudowy programu. Uwzględnienie bardziej złożonych elementów skończonych nie powinno przedstawiać żadnych formalnych trudności. Przedstawione poniżej rozważania jak również organizacja programu numerycznego wzorowane są w dużej mierze na pierwszej z opublikowanych prac dotyczących zagadnień osiowosymetrycznych.

Aby umożliwić analizę zagadnień z niesymetrycznym obciążeniem zewnętrznym, zastosowano w pracy koncepcję rozwinięcia poszczególnych funkcji w szeregi Fouriera. Dla stałych /wzdłuż obwodu/ własności materiału i grubości konstrukcji prowadzi to do rozprzężenia się poszczególnych wyrazów rozwinięcia.

BRÜCKNER Damian, PODHORODYŃSKI Marian, SKALMIERSKI Bogdan

Ciągowe ujęcie teorii wektorów losowych i prawdopodobieństwa.

Warszawa 1980 s. 55.

Prace IPPT 26/1980.

Niniejsza publikacja poświęcona jest teorii wektorów losowych w ujęciu ciągowym, przy czym sam wektor losowy jest zdefiniowany w oparciu o zasadę identyfikacji, a podstawowe charakterystyki statystyczna jako średnie z pewnych operacji na wektorze losowym [14]. Pojęciem wyjściowym nie jest tu przestrzeń probabilistyczna jak u Kołmogorowa, lecz wektor losowy zdefiniowany zgodnie z intuicją inżynierską jako zbiór ciągów realizacji liczbowych opisujących kolejne wyniki ciągu doświadczeń, natomiast prawdopodobieństwo i prawdopodobieństwo warunkowe, którym klasycznie narzuca się wszystkie własności miary umiarkowanej, pojawiają się tu jako pojęcia wtórne, zgodnie z ich empirycznymi odpowiednikami frekwencją i frekwencją warunkową.

Praca pisana jest z myślą o zastosowaniach w dynamice, gdzie występują zakłócenia losowe, a badanie stabilności i przekroczeń nabiera istotnego sensu w aspekcie prostoty zastosowanego tu opisu. I tak wyniki te będą wykorzystane w kolejnej publikacji dotyczącej teorii uogólnionych procesów stochastycznych i układów punktów losowych oraz ich zastosowaniom. Teorie te zilustrowane będą przykładami zastosowań w zagadnieniach mechaniki. Mianowicie rozwiązany zostanie między innymi problem obciążeń konstrukcji siłami i momentami skupionymi, których wielkość, ilość i punkty przyłożenia są losowe.

HOLNICKI - SZULC Jan

Zagadnienia dystorsji sprężystych w wieloelementowych układach konstrukcyjnych ; Analiza, identyfikacja, sterowanie.

(Praca habilitacyjna).

Warszawa 1980 s. 229.

Prace IPPT 27/1980.

Przedmiotem zainteresowań pracy są zagadnienia dystorsji w wieloelementowych układach konstrukcyjnych. Układy te rozumiane mogą być zarówno jako wielkie struktury prętowe, lub płytowo-tarczowe jak i kilkuelementowe konstrukcje. Cechą wspólną wszystkich wymienionych tu układów jest możliwość wystąpienia niezgodności geometrycznych w połączeniach międzyelementowych.

JASKORZYŃSKA - DZIECIASZEK Bożena

Dyfrakcja fali płaskiej na półpłaszczyźnie umieszczonej na granicy ośrodka izotropowego i jednoosiowo anizotropowego.

(Praca doktorska).

Warszawa 1980 s. 135.

Prace IPPT 28/1980.

W pracy rozwiązano ściśle wektorowy problem dyfrakcji płaskiej fali elektromagnetycznej na półpłaszczyźnie doskonale przewodzącej umieszczonej na granicy ośrodka izotropowego i jednoosiowo anizotropowego. Oś anizotropii jest prostopadła do płaszczyzny ekranu. Fala padająca nadbiega od strony ośrodka izotropowego pod dowolnym kątem /skośnie względem krawędzi/.

Podstawy dla konstrukcji tego zagadnienia dostarczają dwa rozwiązane wcześniej problemy:

1. Dwuwymiarowe zagadnienie dyfrakcji na półpłaszczyźnie między dwoma ośrodkami izotropowymi.

2. Trójwymiarowe zagadnienie dyfrakcji na półpłaszczyźnie prostopadłej do wyróżnionej osi ośrodka jednoosiowego anizotropowego.

Sformułowanie matematyczne zagadnienia /poprzez potencjały Hertza/ prowadzi do sprzężonego zagadnienia brzegowego dla dwóch funkcji spełniających układ niezwiązanych równań cząstkowych rzędu drugiego.

Narzędziem analitycznym dla rozwiązania tego zagadnienia jest metoda Wienera-Hopfa. Kluczowym punktem w przeprowadzeniu konstrukcji jest faktoryzacja jądra występującego w równaniu Wienera-Hopfa.

W pracy przeprowadzono również analizę asymptotyczną rozwiązania oraz jego interpretację fizyczną.

PISKOREK Adam

Elementy analizy wypukłej.

Warszawa 1980 s. 87.

Prace IPPT 29/1980.

Na przełomie poprzedniego i naszego stuleci matematyk i fizyk niemiecki Hermann Minkowski zwrócił uwagę na rolę wypukłości w geometrii i w matematyce oraz w zastosowaniach.

Naszym celem jest przedstawienie podstawowych pojęć analizy wypukłej i jej twierdzeń oraz ukazanie ich zastosowań.

WALASEK Janusz

Własności fizyczne usieciowanych polimerów z oddziaływaniami wewnątrz - i międzyłańcuchowymi.

Warszawa 1980 s. 45.

Prace IPPT 30/1980.

Celem niniejszej pracy jest opis modelowej sieci polimerowej z oddziaływaniem wewnątrz łańcuchów i pomiędzy nimi. Postępowanie opiera się na metodzie, wprowadzonej dla opisu izolowanego łańcucha, przez Isiharę. Metodę tę można stosować do dowolnego potencjału oddziaływań ze skończoną liczbą osobliwości. Jednak ciekawe wyniki, w prostej analitycznej formie uzyskuje się dla potencjałów o dobrze określonej postaci analitycznej, jak np. potencjał van der Waalsa, słabych w porównaniu z oddziaływaniami wzdłuż głównego łańcucha polimerowego. Próba opisu sieci polimerowej przy pomocy tej metody niewątpliwie urealnia model sieci polimerowej i pozwala ocenić wpływ oddziaływania krótkiego i dalszego zasięgu na jej makroskopowe własności fizyczne.

DEMENKO Grażyna

Statystyczne własności rozkładów chwilowych wartości parametru F₀ w mowie ciągłej.

Warszawa 1980 s. 37.

Prace IPPT 31/1980.

Przeprowadzono próbę określenia długoterminowych matematycznych własności częstotliwości podstawowej poprzez statystyczną analizę rozkładów chwilowych wartości F₀. Dla ustalenia wpływu częstotliwości odczytu obwiedni zapisu tonograficznego na kształtowanie się rozkładów wykonano je w kilku wersjach przy zmiennych warunkach analizy. W celu scharakteryzowania poszczególnych prób posłużono się testami statystycznymi badającymi równość parametrów analizowanych rozkładów. Uzyskano 90 rozkładów, na podstawie których sugeruje się przyjęcie częstotliwości próbkowania synchronicznej z okresem podstawowym oraz taki dobór czasu trwania sygnału aby można uważać go było za stacjonarny.

NASALSKI Wojciech

Dyfrakcja elektromagnetycznych fal powierzchniowych na półpłaszczyźnie impedancyjnej.

Warszawa 1980 s. 28.

Prace IPPT 32/1980.

Wykorzystując metodę Wienera-Hopfa-Hilberta znaleziono ścisłe rozwiązanie problemu dyfrakcji fali powierzchniowej na półpłaszczyźnie impedancyjnej w jednorodnym, izotropowym ośrodku, dla dowolnych, w ogólności różnych, impedancji powierzchniowych górnej i dolnej strony półpłaszczyzny. Padająca fala powierzchniowa prowadzona jest przez jedną stronę półpłaszczyzny, prostopadle do jej krawędzi. Wyznaczono obszary występowania fal powierzchniowych i ich amplitudowe współczynniki odbicia i transmisji.

POTKAŃSKI Wojciech

Obciążenia aerodynamiczne odkształcalnego dwupłata w przepływie potencjalnym.

Warszawa 1980 s. 92.

(Praca doktorska).

Prace IPPT 33/1980.

Przedmiotem pracy jest wpływ interferencji i odkształcalności dwupłata na siły aerodynamiczne a w konsekwencji na warunki równowagi. W odróżnieniu od podobnych zagadnień dla pojedynczych płatów, które na ogół prowadzą do liniowych modeli obliczeniowych, dla dwupłata konieczne jest stosowanie modeli nieliniowych. Niemożliwe staje się w tym przypadku superponowanie rozwiązań szczególnych wykorzystywanych powszechnie przy badaniu opływu pojedynczych płatów.

Rozpatrywane zagadnienia można sformułować w postaci następujących pytań:

a/ Jaki jest wpływ oddziaływania płatów na wielkości i rozkłady sił aerodynamicznych?

b/ Jaki jest wpływ odkształcalności na siły aerodynamiczne działające na dwupłat?

c/ Jak zmieniają się te siły przy zmianach prędkości przepływu?

d/ Jaki wpływ ma interferencja aerodynamiczna i odkształcalność na warunki równowagi dwupłata?

Celem pracy jest uzyskanie odpowiedzi na te pytania.

Omówiony w rozdziale trzecim, obliczeniowy model dwupłata, został zbudowany przy założeniu, że siły oporu oraz siły działające na kadłub i usterzenie nie wpływają na obciążenia /siły nośne płatów/.

Zakłada się ponadto, że wielkości tych sił są tak dobrane aby zachodziła równowaga dwupłata w symetrycznym locie ustalonym. Oznacza to, że równania równowagi /za wyjątkiem równania równowagi sił normalnych do kierunku przepływu niezaburzonego/ są zawsze spełnione niezależnie od wielkości obciążeń płatów.

Przyjęte założenia pozwalają ograniczyć analizy wyłącznie do badania współzależności między dominującymi w obciążeniach siłami nośnymi i deformacjami płatów.

W rozdziale czwartym określone są w jawnej postaci operatory aerodynamiczne i operatory odkształceń. Przy wykorzystaniu założeń o potencjalności przepływu oraz założenia liniowej sprężystości konstrukcji wyznaczone są jądra tych operatorów. Wykonana jest ponadto aproksymacja całkowych równań równowagi dwupłata, prowadząca do układu nieliniowych równań algebraicznych. Zastosowana w tym celu metoda, oparta na aerodynamicznym modelu wielu linii nośnych oraz belkowym modelu sztywnościowym, zapewnia uwzględnienie wszystkich istotnych efektów wzajemnego oddziaływania płatów /przestrzenna zmienność zaburzeń prędkości, rozkłady momentów skręcających, sztywnościowe powiązania płatów/.

W rozdziale piątym sformułowana jest iteracyjna metoda rozwiązania nieliniowych równań równowagi. Dla układu odkształcalnego istnieją pewne zakresy prędkości lotu, przy których metoda przestaje być zbieżna. Odpowiadają one otoczeniom prędkości krytycznych rozbieżności skrętnej /dywergencji/ układu zlinearyzowanego /opisanego równaniami liniowymi/. Dla przebadania tych zakresów prędkości opracowana została przybliżona metoda obliczeń, pozwalająca na analizę nieliniowej dywergencji.

Własności aerodynamiczne i aeroelastyczne dwupłata zilustrowane są przykładowymi wynikami obliczeń. W porównaniu z rezultatami analiz prowadzonych bez uwzględnienia interferencji, stwierdzono zmiany rozkładów sił aerodynamicznych na płatach pogarszające podstawowe /w zagadnieniach mechaniki lotu/ charakterystyki dwupłata. Na skutek nieliniowości zagadnienia występuje także nieklasyczna „dywergencja dwupłata”.

Końcowa część pracy /rozdział szósty/ zawiera ogólne wnioski oraz podsumowanie uzyskanych wyników. Omówione są także możliwości rozbudowy modelu obliczeniowego dwupłata.

MĄCZYŃSKI Jacek

Automatyczne programowanie w zakresie rachunku macierzowego.

Warszawa 1980 s. 34.

Prace IPPT 34/1980.

PILASZEK Andrzej

MATRALG - O dokumentacja systemu.

Warszawa 1980 s. 35-96.

Prace IPPT 34/1980.

BORKOWSKI Wacław, KLEIBER Michał

Statyczna i dynamiczna analiza dużych deformacji cienkich osiowosymetrycznych powłok sprężysto - plastycznych metodą elementów skończonych.

Warszawa 1980 s. 47.

Prace IPPT 35/1980.

W pracy przedstawiono dwa programy o nazwie SHELAX1 i SHELAX2 przeznaczone do statycznej i dynamicznej analizy dużych deformacji cienkich powłok osiowosymetrycznych podpartych i obciążanych osiowosymetrycznych.

Za postawę analizy przyjęto założenia klasycznej teorii powłok Love`a - Kirchhoffa oraz różne prawa konstytutywne charakteryzujące materiał powłoki /sprężystość, sprężysto - plastyczność, sprężysto - lepkoplastyczność [ 1, 2, 5, 6]. Do dyskretyzacji powłoki wykorzystano pierścieniowy element skończony o niezerowej krzywiźnie Gaussa i dziesięciu stopniach swobody [12] zapewniający dogodną reprezentację geometrii powłoki oraz umożliwiający przyjęcie funkcji kształtu w postaci wielomianów odpowiednio wysokich stopni.

Rozwiązywanie równań równowagi otrzymuje się dwiema metodami:

metodą zmiennej sztywności i metodą początkowych obciążeń w wersji początkowych odkształceń oraz początkowych naprężeń. Do całkowania równań ruchu zastosowano alternatywnie trzy metody bezpośredniego całkowania typu niejawnego, a mianowicie metodę Newmarka, Haubolta i Parka.

Programy napisane są w języku FORTRAN IV i uruchomiane na maszynie cyfrowej R-32. Przy ich opracowywaniu bazowano na istniejącym programie nieliniowej analizy powłok osiowosymetrycznych /SHELAX/ opisanym w [12].

Praca ilustrowana jest licznymi przykładami obliczeń numerycznych powłok obciążonych statycznie i dynamicznie. Załączono również instrukcję wprowadzania danych.

SPÓLNICKI Zbigniew

Algorytm sumowania tensorowego wielu stanów naprężeń.

Warszawa 1980 s. 28.

Prace IPPT 36/1980.

ŚLODERBACH Zdzisław

Kryteria rozdwojenia stanów równowagi w uogólnionej termoplastyczności.

(Praca doktorska).

Warszawa 1980 s. 100.

Prace IPPT 37/1980.

Celem pracy jest wyprowadzenie kryteriów rozdwojenia stanów równowagi /bifurkacji stanów równowagi/ w sprzężonej uogólnionej termoplastyczności dla przypadku małych gradientów przemieszczeń i ich prędkości. Wyprowadzono kryterium globalne oraz silniejsze kryterium lokalne. Kryteria te są równocześnie dostatecznymi warunkami jednoznaczności rozwiązania sformułowanego przyrostowego podstawowego problemu brzegowego sprzężonej termoplastyczności. Wyprowadzone warunki jednoznaczności poza czysto matematyczno - poznawczą wartością mają również duże znaczenie praktyczne, jako, że stanowią one narzędzie do oceny krytycznych obciążeń przy przekroczeniu których możliwe jest rozdwojenie stanów równowagi /bifurkacja stanów równowagi/. Fakt ten zilustrowano na dwóch przykładach, z których pierwszy dotyczy problemu lokalizacji odkształcenia plastycznego w warunkach izotermicznych, drugi natomiast - problemu nieizotermicznego /adiabatycznego/ „czystego” ścinania.

W rozdziale I wyprowadzono równania pola sprzężonej uogólnionej termoplastyczności wykorzystując postulaty klasycznej termodynamiki procesów nieodwracalnych. Uogólnienie to w stosunku do istniejących już prac polega tutaj na przyjęciu najogólniejszej postaci dla potencjałów termodynamicznych, nie zaś w postaci addytywnej. Dzięki przyjęciu takiego założenia możliwe stało się nie tylko wyspecyfikowanie i opis wszystkich efektów sprzężeń termo - mechanicznych analizowanych w pracach , lecz również efektu sprzężenia sprężysto - plastycznego, a równania konstytutywne plastycznego płynięcia mają charakter niestowarzyszonych praw nawet w przypadku przyjęcia postulatu Gyarmatiego. Fakt, że równania konstytutywne sprzężonej uogólnionej termoplastyczności ważne są również w przypadku niestowarzyszonych praw płynięcia plastycznego, a także, że uwzględniają efekt sprzężenia sprężysto - plastycznego oznacza, że można je stosować do opisu nie tylko metali lecz również materiałów porowatych oraz skał i gruntów.

W rozdziale II sformułowano podstawowy przyrostowy problem brzegowy sprzężonej uogólnionej termoplastyczności. Następnie wyprowadzono lokalne i globalne kryterium wykluczające możliwość wystąpienia stanu bifurkacji. Kryteria te wyprowadzono analizując problem jednoznaczności rozwiązania sformułowanego w punkcie 7 przyrostowego /prędkościowego/ problemu brzegowego. Podobny przyrostowy problem brzegowy sprzężonej termoplastyczności był już w literaturze badany. W niniejszej pracy wzorowano się na metodach stosowanych w tych pracach. Oryginalnym jednak elementem jest, jak już wspomniano wcześniej, przyjęcie niestowarzyszonych praw plastycznego płynięcia oraz uwzględnienie wpływu odkształceń plastycznych na własności termo - sprężyste ciał. Zadanie takie prowadzi do trudniejszego problemu aniżeli te, które były rozpatrywane w literaturze do tej pory. Wystarczy wspomnieć, że jeśli ograniczyć się tylko do procesów obciążenia plastycznego, to rozpatrywany tutaj problem matematyczny nie jest problemem samosprzężonym.

W rozdziale III wykorzystano lokalny warunek wykluczający bifurkację rozwiązując dwa przykłady. W pierwszym porównano wyniki ograniczeń nakładanych na izotermiczną funkcję wzmocnienia przez warunek na lokalizację deformacji plastycznych Rice`a - Rudnickiego i przez wyprowadzenie w niniejszej pracy kryterium lokalne wykluczające możliwość wystąpienia stanu bifurkacji. W drugim przykładzie rozpatrzono problem czystego adiabatycznego ścinania. Uzyskane wyniki wykorzystano w punkcie 13 pracy, w którym rozważa się problem adiabatycznego skręcania grubościennych i cienkościennych metalowych rurek. Oszacowano krytyczne adiabatyczne wartości momentu skręcającego, po przekroczeniu którego może wystąpić stan bifurkacji na zewnętrznym promieniu skręcanych grubo- i cienkościennych metalowych rurek.

Po rozdziale II zamieszczone są uwagi końcowe, w których dokonano krótkiego streszczenia problemów przedstawionych w pracy. Następnie przedstawiono wnioski i propozycje dotyczące kierunków rozwoju przyszłych badań w dziedzinie sprzężonej uogólnionej termoplastyczności.

W pracy zamieszczone są trzy dodatki w których podano dowody matematyczne też omawianych w podstawowym tekście niniejszej pracy. Ułatwiło to dyskusję fizycznych aspektów uzyskanych wyników.

W dodatku A wyprowadzono warunki konieczne jednoznaczności rozwiązania dla sformułowanych problemów oznaczonych symbolami b₁ i b₂ odpowiednio. W dodatku tym zamieszczone są również warunki jednoznacznej odwracalności równań konstytutywnych wyrażonych w prędkościach naprężeń i odkształceń.

W dodatku B przedstawiona jest procedura dowodu twierdzenia o lokalnym dostatecznym warunku jednoznaczności sformułowanego w punkcie 8.1 niniejszej pracy. Przeprowadzony dowód ma charakter dowodu matematycznego nie wprost. Badając dodatnią określoność wyrażenia podcałkowego oznaczonego symbolem I wyprowadzono wspomniany dostateczny lokalny warunek jednoznaczności.

W dodatku C pokazano, że dostateczny lokalny warunek jednoznaczności wynikający z żądania, aby funkcja podcałkowa oznaczona symbolem J` była dodatnio określona, jest taki sam jak dla funkcji podcałkowej dla ciała sprężysto - plastycznego.

Fakt ten stanowi również pewne kryterium potwierdzające słuszność wprowadzenia takiego wyrażenia podcałkowego J` majoryzującego wyrażenie podcałkowe dla ogólnego ciała sprężysto - plastycznego.

PŁOWIEC Ryszard, RANACHOWSKI Jerzy

Wyniki kompleksowego badania żywic epoksydowych.

Warszawa 1980 s. 43.

Prace IPPT 38/1980.

Coraz powszechniejszemu zastosowaniu żywic epoksydowych w elektrotechnice i elektronice towarzyszą badania naukowe, mające na celu nie tylko stwierdzenie ich właściwości mechanicznych czy elektrycznych ale równie modyfikowanie tych właściwości.

Poniżej przedstawiono wyniki badań żywic epoksydowych wykonane różnymi metodami aby otrzymać szersze informacje o badanym materiale. Aby określić częstotliwości relaksacji żywic i ich zmianę w procesie utwardzania wykonano pomiary przenikalności elektrycznej w szerokim zakresie częstotliwości oraz widm w podczerwieni. Przeprowadzono również badania ultradźwiękowe zarówno przed jak i po utwardzeniu żywicy. Metoda ultradźwiękowa posłużyła ponadto do określenia przebiegu kinetyki polimeryzacji żywic epoksydowych.

KOSIŃSKI Witold

Teoria powierzchni osobliwych w zastosowaniu do analizy fal.

Warszawa 1980 s. 109.

Prace IPPT 39/1980.

BRAHMER - KACPRZYŃSKA Anna, ZIELKE Walter

Funkcja Riemanna dla układu równań Maxwella ośrodka anizotropowego.

Warszawa 1980 s. 11.

Prace IPPT 40/1980.

ZIELKE Walter

Ciąg solitonów jonowo - akustycznych.

Warszawa 1980 s. 13-24.

Prace IPPT 40/1980.

W niniejszej pracy dyskutuje się nieco szerzej otrzymane już wcześniej rozwiązania jednosolitonowe [2] i otrzymuje się związki określające ewolucje ciągu solitonowego. Otrzymane związki zawierają wyrażenia całkowe, ponieważ rozwiązanie jednosolitonowe jest tylko w postaci całkowej. Otrzymanie wyrażeń jonowych wymaga obliczeń numerycznych.

KUDREWICZ Halina, PRZEŹDZIECKI Stanisław

Dyfrakcja na asymetrycznej półpłaszczyźnie impedancyjnej w ośrodku jednoosiowo anizotropowym.

Warszawa 1980 s. 42.

Prace IPPT 41/1980.

Znaleziono ścisłe rozwiązanie dla następującego zagadnienia dyfrakcji na półpłaszczyźnie impedancyjnej:

I. Ośrodek otaczający półpłaszczyznę jest jednoosiowo anizotropowy.

II Półpłaszczyzna jest asymetryczna, tzn. charakteryzuje się różnymi impedancjami po obu jej stronach.

III. Umieszczona jest ona prostopadle do wyróżnionej osi ośrodka.

IV. Elektromagnetyczna padająca fala płaska rozchodzi się w kierunku dowolnym /skośnym/ względem krawędzi półpłaszczyzny.

Zagadnienie to jest istotnie wektorowe, co oznacza, że wymaga rozwiązania sprzężonego zagadnienia brzegowego dla dwóch /niezwiązanych równań cząstkowych rzędu drugiego, opisujących tu skalarne potencjały Hertza. Zagadnienie brzegowe dla potencjałów sformułowano w postaci macierzowego układu równań Wienera-Hopfa. Ponieważ ten nie daje się rozwiązać bezpośrednio metodą faktoryzacji macierzy, do rozwiązania zastosowano metodę Wienera-Hopfa-Hilberta sformułowaną w 1976 roku przez R.A. Hurda. Rozwiązanie trójwymiarowe zsyntetyzowano z odpowiednich rozwiązań skalarnego zagadnienia dyfrakcji na asymetrycznej półpłaszczyźnie impedancyjnej.

FRĄCKOWIAK Jan K., PRZEŹDZIECKI Stanisław

Potencjały Debye`a dla ośrodka sferycznie żyrotropowego.

Warszawa 1980 s. 43-55.

Prace IPPT 41/1980.

INDEKS

„Prac IPPT”. Oprac. R. Gubrynowicz, A. Królikowska, M. Sokołowski.

Warszawa 1980 s. 92.

Prace IPPT 42/1980.

WĘGROWICZ Lucjan, RADZKI Jerzy

Podwójna antena V jako źródło pierwotne dla głębokich zwierciadeł parabolicznych. Cz. II.

Warszawa 1980 s. 41.

Prace IPPT 43/1980.

W pracy tej przedstawione zostały rezultaty rozważań na temat wykorzystania anteny V jako elementu źródła pierwotnego do oświetlenia głębokich zwierciadeł parabolicznych.

Część II poświęcona jest wyznaczaniu parametrów pola składowej podstawowej i crosspolaryzacyjnej, a także elipsy polaryzacyjnej, w aperturze zwierciadła oświetlonego podwójną anteną V. Obliczenia te realizują numerycznie opracowany i przytoczony program „APERTURE”. Wyniki obliczeń dostosowane są do urządzeń peryferyjnych typu „plotter” lub „display” i pozwalają przygotować „mapy synoptyczne” pola w aperturze zwierciadła.

KOSECKI Andrzej, SZEMPLIŃSKA - STUPNICKA Wanda

Zmodyfikowana metoda Ritza badania drgań swobodnych belki z nieliniowymi warunkami brzegowymi.

Warszawa 1980 s. 54.

Prace IPPT 44/1980.

W obecnej pracy podjęto próbę wykorzystania formalnego podjęcia wynikającego z zastosowania metody wariacyjnej Hamiltona i zasadniczej idei metody Ritza do wyznaczania rozwiązania przybliżonego jednowymiarowego układu ciągłego przy potraktowaniu funkcji zmiennej przestrzennej jako niewiadomych.

W rozdz. 2.1 przypomniano kilka istotnych punktów metody Ritza dla układów dyskretnych. Następnie przeprowadzono analogiczne rozważania przy wyprowadzeniu zmodyfikowanego ujęcia metody Ritza w zastosowaniu do badania drgań swobodnych jednowymiarowego, nieliniowego układu ciągłego. Na zakończenie przedstawiono przykład liczbowy, w którym rozważona została belka z jednym nieliniowym warunkiem brzegowym. Dla układu tego wyznaczono pierwszą nieliniową częstość drgań swobodnych przy zastosowaniu trzech metod przybliżonych: perturbacyjnej, Ritza w ujęciu klasycznym oraz Ritza w ujęciu zmodyfikowanym. Przykład pokazuje w jak poważnym stopniu może zmieniać się przebieg nieliniowej częstości drgań swobodnych, wyznaczonej przy pomocy zmodyfikowanego ujęcia metody Ritza, w porównaniu z przebiegiem tej samej częstości, wyznaczonym za pomocą dwóch pozostałych metod przybliżonych.

DEPUTAT Julian

Szerokość obwiedni ech reflektorów wzorcowych.

Warszawa 1980 s. 34.

Prace IPPT 45/1980.

Celem pracy było zbadanie możliwości oceny rozmiarów wad w kierunku grubości spoiny /wysokość wady/. Ze względu na odmienną geometrię badania oraz na asymetrię rozkładu ciśnienia w wiązce fal ultradźwiękowych w kierunku pionowym, wyników uzyskanych w pracy nie można bezpośrednio przenieść na przypadek przesuwu głowicy do osi spoiny. Niektóre wyniki pomiarów Wüstenberga i Mundrego przytoczymy w dalszym ciągu pracy.

DRESCHER Ewa

Ultradźwiękowa metoda badania własności wiążących cementów. III.

Warszawa 1980 s. 31.

Prace IPPT 46/1980.

Badania dotyczące ultradźwiękowej metody śledzenia procesu wiązania we wczesnych stadiach hydratacji zostały zapoczątkowane w 1973 roku. W latach 1975-1979 opracowano metodę badania tężejących zaczynów cementowych falami akustycznymi w zakresie częstotliwości 40 kHz ¸ 5 Mhz. Zaobserwowano charakterystyczne maksimum absorbcji oraz dyspersję prędkości fal ultradźwiękowych w badanym zakresie częstotliwości. Stwierdzono typowe dla procesu wiązania zaczynów cementowych malenie efektu dyspersji prędkości oraz malenie maksimum absorbcji w funkcji czasu hydratacji. Przedstawione niżej wyniki badań strukturalnych wiążą obserwowane zmiany parametrów akustycznych ze zmianami struktury zaczynów cementowych we wczesnych stadiach procesu tężenia.

DUDZIAK Walenty

Jednowymiarowe dynamiczne pole naprężeń wywołane polem temperatury i koncentracji.

Warszawa 1980 s. 13.

Prace IPPT 48/1980.

Dynamiczne zagadnienia teorii termodyfuzji stanowią istotny problem z punktu widzenia zastosowań technicznych np. w procesach obróbki cieplno-chemicznej. Podstawy teoretyczne zostały szczegółowo omówione przez Nowackiego.

W niniejszej pracy wyznaczono rozkład naprężeń w półprzestrzeni sprężystej x ³ 0 wywołanym obciążeniem termicznym i dyfuzyjnym przyłożonym do powierzchni półprzestrzeni. Zagadnienie potraktowano jako dynamiczne. Rozpatrywany problem należy do klasy zagadnień sprzężonej termodyfuzji. Jak dotąd brak prac zawierających ilościową i jakościową ocenę efektów inercji i dyfuzji oraz ich wpływu na stan ośrodka.

W szczególnym przypadku problem sprowadza się do znanego z teorii naprężeń cieplnych zagadnienia Daniłowskiej.

Przeprowadza się analizę jakościową i ilościową wyników pracy i porównuje się z wynikami uzyskanymi przez Mura dla termosprężystości.

MATCZYŃSKI Marek, SOKOŁOWSKI Marek

Całka J i siły uogólnione działające na szczelinę.

Warszawa 1980 s. 23.

Prace IPPT 49/1980.

Opierając się na pracach J.D. Eshelby`ego i H. Zorskiego obliczono podłużne siły uogólnione działające na szczeliny płaskie w ośrodkach sprężystych. Pokazano, że otrzymane wyniki są identyczne z wynikami klasycznej analizy procesu pękania opartej na pojęciu całki J wprowadzonej przez J.R. Rice`a.

Wnioski te potwierdzają późniejsze prace J.R. Rice`a i J.D. Eshelby`ego.

BRÜCKNER Damian, PODHORODYŃSKI marian, SKALMIERSKI Bogdan

Ciągowe ujęcie teorii procesów stochastycznych.

Warszawa 1980 s. 31.

Prace IPPT 50/1980.

Niniejsza publikacja jest poświęcona teorii procesów stochastycznych w ujęciu ciągowym i pewnym jej zastosowaniom w mechanice. Jest kontynuacją pracy dotyczącej teorii wektorów losowych i prawdopodobieństwa i czerpie w pewnej mierze z prac [2 - 6, 8, 10].

Przypominamy, że istota ciągowego ujęcia polega na definiowaniu podstawowych obiektów losowych w oparciu o zasadę identyfikacji, a zasadniczych charakterystyk probabilistycznych jako średnich z odpowiednich operacji na rodzinach ciągów stanowiących dany obiekt losowy.

TURSKI Andrzej J.

Nieliniowe oddziaływanie wieloskładnikowej plazmy z zaburzeniami niestacjonarnymi - Fale podłużne.

Warszawa 1980 s. 21.

Prace IPPT 51/1980.

Badanie zjawisk falowych plazmy przestrzeni między planetarnej a w szczególności jonosfery i magnetosfery prowadzone są przy pomocy systematycznych pomiarów satelitarnych i rakietowych „in situ” oraz przy pomocy naziemnych obserwacji zjawisk plazmowych za pośrednictwem fal elektromagnetycznych, np. sondowanie radarowe strefy zorzy polarnej, obserwacji radiogwizdów i fal radiowych.

Interpretacja otrzymanych wyników napotyka na podstawowe trudności wynikające z niedostatków teorii opisujących zjawiska falowe w plazmie a w szczególności niestacjonarne zaburzenia i wpływ nieliniowości ośrodka. Celem tej pracy jest przedstawienie i analiza równań całkowych na pole elektryczne nieliniowych fal podłużnych wieloskładnikowej plazmy w przybliżeniu Własowa. Równania te opisują nieliniowe oddziaływanie plazmy z zaburzeniami niestacjonarnymi i dostarczają informacji o rozpraszaniu i transmisji liniowych i nieliniowych fal w bezzderzeniowej i izotropowej plazmie a w szczególności fal jonowo-akustycznych.

ŻUCHOWSKI Krzysztof

Związki fluktuacyjno - dysypacyjne, warunki stacjonarności i stabilności w nielokalnym opisie ośrodka zjonizowanego.

Warszawa 1980 s. 21.

Prace IPPT 52/1980.

Głównym celem tej pracy jest uwypuklenie związku pomiędzy korelacjami stochastycznymi pół występujących w ośrodku zjonizowanym a warunkami stabilności rozwiązań nielokalnych, lecz liniowych, równań różniczkowo - całkowych opisujących gęstość prądu elektrycznego w tym ośrodku. Przykładem takiego nielokalnego równania jest uogólnione równanie Langevina, które może opisywać gęstość natężenia stochastycznego prądu elektrycznego w ośrodku zjonizowanym.

Warunki stabilności układu dynamicznego, który może na przykład opisywać zachowanie się gęstości prądu elektrycznego w ośrodku zjonizowanym, obrazują wrażliwość stanu układu na małą zmianę parametrów początkowych układu.

FRĄCKOWIAK Jan K.

Fale powierzchniowe na granicy ośrodka żyrotropowego.

Warszawa 1980 s. 13.

Prace IPPT 53/1980.

Zagadnienie podjęte w przedstawionej pracy jest pewnym uogólnieniem problemu rozwiązanego w [1], gdzie impedancyjne warunki brzegowe zadano w taki sposób, aby można było rozpatrywać pole elektromagnetyczne tylko po jednej stronie powierzchni granicznej. Obecnie przyjęto, że powierzchnia graniczna jest płaszczyzną pólprzezroczystą, na której spełnione są warunki brzegowe sprzęgające pole po obu jej stronach [2, 3]. Założono, że płaszczyzna ta umieszczona jest w ośrodku żyrotropowym, scharakteryzowanym tensorami przenikalności dielektrycznej i magnetycznej e , m o pokrywającej się osi żyrotropii. Układ współrzędnych kartezjańskich wybrano w taki sposób, by oś żyrotropii pokrywała się osią „z”; oś ta może być nachylona pod kątem y do powierzchni granicznej.

WICHER Jerzy, OLIFERUK Wiera, SITAREK Ireneusz, TRINDA Peter, CHMURNY Rudolf

Wpływ samoistnego nagrzewania się materiału wibroizolacyjnego na jego własności dynamiczne w warunkach obciążeń sinusoidalnie zmiennych.

Warszawa s. 23.

Prace IPPT 54/1980.

Celem niniejszej pracy jest badanie zmian rozkładu temperatury w gumowej sprężynie poddanej działaniu obciążeń dynamicznych w układzie przedstawionym na rys. 5, oraz analiza zmienności parametrów charakteryzujących dynamiczne własności sprężyny: logarytmicznego dekrementu tłumienia i sztywności.

Pomiary przeprowadzono w takim układzie mechanicznym, w którym m = const, a więc o zmianach sztywności można było wnioskować na podstawie zmian częstości drgań własnych. Badano wpływ temperatury i liczby cykli obciążenia sinusoidalnie zmiennego na wartość tych parametrów. W wybranych chwilach procesu obciążenia mierzono rozkład temperatury na powierzchni bocznej sprężyny. W niektórych egzemplarzach mierzono jednocześnie temperaturę w środku sprężyny.

Miało to na celu uzyskanie informacji o rozkładzie temperatury wgłąb sprężyny. Rozkład taki pozwala na zlokalizowanie najsilniej grzejącego się obszaru sprężyny.

SOWIŃSKI Maciej

Rozpraszanie na obiektach żyrotropowych i anizotropowych umieszczonych w falowodzie.

Warszawa 1980 s. 25.

Prace IPPT 55/1980.

W pracy rozważany jest problem rozpraszania fal elektromagnetycznych na żyrotropowym rdzeniu umieszczonym poprzecznie do kierunku propagacji w falowodzie prostokątnym. W punkcie 1 rozważane są dwa przypadki. Pierwszy dotyczy rozpraszania fal H_m,
o na rdzeniu posiadającym żyrotropię elektryczną i magnetyczną. Drugi dotyczy rozpraszania fal dowolnego typu na rdzeniu jednoosiowo anizotropowym, co jest szczególnym przypadkiem żyrotropii. W obu przypadkach zagadnienia zostały sprowadzone do równań Helmholtza lub układu równań oraz została pokazana równoważność takiego sformułowania z wyjściowym układem równań Maxwella.

W punkcie 2 rozważany jest przypadek rozpraszania fal H _m,
o na rdzeniu żyrotropowym. Sformułowane zostało w tym punkcie zagadnienie znajdowania pola z uwzględnieniem warunków brzegowych i warunków zszycia pól w rdzeniu i na zewnątrz rdzenia.

Na uwagę zasługuje warunek zszycia dla stycznych składowych pola magnetycznego, w którym zamiast pochodnej normalnej pola w rdzeniu występuje pochodna w kierunku pewnego, zespolonego wektora o stałym kierunku względem wektora normalnego do brzegu rdzenia.

W punkcie 3 przeprowadzona została konstrukcja sprowadzająca zagadnienie do równania całkowego pierwszego rodzaju, którego jądro okazało się być klasy L^-2 . Wynik ten daje się zastosować do zagadnień z rdzeniami dielektrycznymi lub jednoosiowo anizotropowymi, dla których autorzy otrzymują zwykle układ dwóch równań osobliwych nie będących układami ani pierwszego ani drugiego rodzaju.

W punkcie 4 pokazany został sposób numerycznego rozwiązywania równania całkowgo uwzględniający efektywną iterację jądra singularnego z jądrem o osobliwości logarytmicznej.

LAPRUS Włodzimierz

Metoda fal biegnących dla równań hiperbolicznych dyspersywnych.

Warszawa 1980 s. 16.

Prace IPPT 56/1980.

Rozwinięcie typu fali biegnącej zawierające „duży” parametr stosowane jest w optyce geometrycznej do rozwiązania zredukowanego równania falowego, tj. równania falowego z wyeliminowaną zależnością od czasu. R.M. Lewis [1] zastosował podobne rozwinięcie do równania falowego zawierającego wyraz nieróżniczkowany, który jest wymnożony przez „duży” parametr w kwadracie. Wyraz nieróżniczkowany jest odpowiedzialny za dyspersję fal, a jego wymnożenie przez parametr występujący w rozwinięciu powoduje, że wyraz dyspersyjny pojawia się w równaniach określających promienie dla metody fal biegnących. W wyniku takiego zabiegu promienie nie są już bicharakterystykami równania falowego, a prędkość po promieniu jest równa prędkości grupowej fal.

Celem pracy jest uogólnienie metody Lewisa na przypadek układów równań cząstkowych pierwszego rzędu i zbadanie możliwości zastosowania tej metody do równań quasi-liniowych. Punktem wyjścia takiego zastosowania byłaby praca [2], gdzie metoda fal biegnących została użyta do analizy układów hiperbolicznych quasi-liniowych.

ŻUCHOWSKI Krzysztof

Analiza mechanizmów dysypacji energii fal elektromagnetycznych w ośrodku zjonizowanym słabo sprzężonym.

Warszawa 1980 s. 22.

Prace IPPT 57/1980.

W pracy przedstawiono podstawowe mechanizmy prowadzące do dysypacji fal plazmowych, a w konsekwencji także elektromagnetycznych w ośrodku silnie zjonizowanym i słabo sprzężonym. Taki ośrodek plazmowy jest dobrze opisany przez równanie Własowa w odniesieniu do magnetosfery, gdzie zderzenia praktycznie nie zachodzą w małej skali czasu. Główne mechanizmy przedstawiające dysypacje fal w takim ośrodku to tłumienie Landau, teoria quasi-liniowa oraz teoria słabej turbulencji. Poza tym podano zależność pomiędzy współczynnikiem ekstynkcji dla fal elektromagnetycznych a korelacjami pól fal rozproszonych w ośrodku.

Ponadto omówiono zastosowanie przedstawionych rozważań do magnetosfery i jonosfery.